Mühazirələr. Mövzu Müasir şəraitdə mülki müdafiənin rolu və vəzifələri. Plan
Yüklə 1,13 Mb. Pdf görüntüsü
|
| MÖVZU14.
İlk həkim yardımı. İlk həkim yardımı və onun təşkili. İlk həkim yardımı anlayışına hər şeyden əvvəl bilavasitə həyat üçün təhlükə təşkil edən hadisələri aradan qaldırmağa doğru yönəldilmiş tədbirlər daxildir. İlk həkim yardımının əsas məqsədi zədələnmələrin qanaxma, asfiksiya, şok və s. kimi təhlükəli nəticələri ilə mübariza aparmaqdır. Bundan əlavə ilk həkim yardımının vəzifələri sırasına yara infeksiyasının inkişaf etməsinin qarşısını almaq və zədələnənləri daha iləriyə köçürməyə hazırlamaq da daxildir. İlk həkim yardımı – ilk tibbi yardım dəstələrinin müvafiq bölmələrində və ya zədələnmə ocağında salamat qalmış müalicə müəssisələrində həkimlər tərəfindən göstərilir. İlk həkim yardımının əsas vəzifələrinə aiddir: 1. Xarici qanaxmanın dayandırılması. 2. Nəqliyyat immobilizasiyasının şok törətmək cəhətdən təhlükəli olan nöqsanlarının düzəldilməsi və ya artıq şok inkişaf etmiş olduğu şəraitdə belə nöqsanların düzəldilməsi. 3. Ürəyin fəaliyyəti və tənəffüs dayandıqda ürəyin qapalı masajının, ağızdan – ağıza, ağız – buruna üsulları ilə ağciyərlərin süni ventilyasiyası. 4. Şok halında olanlara ağrıkəsici dərmanların və ürək dərmanlarının yeridilməsi, bədənin isidilməsi, isti içkilərin verilməsi. 5. Şiddətli qan itkiləri və ağır şok zamanə qan əvəzedicilərin inyeksiyası (şərait imkan verdikdə yerinə yetirilir) . 6. Geniş yanıqlar zamanı ilk sarğının bağlanması. 7. Radiasiya xəsarətləri zamanı – mədə bağırsaq sistemindən radioaktiv maddələrin çıxarılması üçün tədbirlərin görülməsi. 8. Kimyəvi zəhərlənmələr zamanı əzələ içərisinə antidotların yeridilməsi, süni tənəffüs, yaranın qismən kimyəvi maddələrdən təmizlənməsi, ürək dərmanlarının tətbiqi, mədənin yuylması, adsorbentlərin verilməsi və s. 9. Bakterioloji zədələnmələr zamanı: - özlərində infeksion xəstələnmə olmasına dair şübhə oyanan zədələnənlərin təcrid edilməsi; - zədələnmə ocağından gələnlərə əleyhqazın geydirilməsi; - antimikrob maddələrlə və s. ilə təcili profilaktikanın aparılması. 10. Yaranın və xəstəliyin ağırlaşmasının qarşısını almaq, orqanizmin pozulmuş həyat fəaliyyətini bərpa edib saxlamaq və zədələnənləri müalicə müəssisələrinə köçürməyə hazırlamaq. Zədələnənlərə və xəstələrə bilavasitə zədələnmə yerində ilk tibbi yardım göstərildikdən sonra onları (ilk tibbi yardım dəstələrinə) və ya zədələnmə ocağında, onun yaxınlığında salamat qalmış müalicə müassisələrinə köçürürlər. İTYD şəhər və kənd müalicə profilaktika idarələrinin əsasında yaradılır. İlk TYD MMTX-nin əsas formasıdır. İTYD zərbəyə məruz qalmış ocaqda əsas ilk tibbi yardımın və ilk həkim yardımı göstərən tibb məntəqəsidir. Bu dəstənin əsas vəzifəsi: - əhali arasında zədələnmiş şəxslərin axtarılmasını təşkil etmək, ilk tibbi yardım göstərmək və dəstəni tibb məntəqəsinə gətirmək. - san.drujinalarının, xilasedici dəstələrin işinə rəhbərlik etmək; - köçürmənin 1-ci mərhələsi olan tibb məntəqəsi açmaq; xəstələrin tibbi növlərə ayrılması ilk həkim yardımının göstərilməsini və həyatı göstəriş olduqda cərrahi və terapiya yardımının göstərilməsini təşkil etmək - köçürülməsi mümkün olmayan zədələnmiş şəxslərin müalicəsini təşkil etmək; - dəstənin işlədiyi ərazidə dozimetrik nəzarətin təşkili, qismən sanitariya təmizliyinin aparılmasını, ayaqqabı və paltarların dezinfeksiyasını təşkil etmək; - 2-ci mərhələyə köçürülməsi lazım olan şəxsləri köçməyə hazırlamaq və sanitar nəqliyyatına yerləştirmək; - öz dəstəsinin və ona kömək üçün verilmiş san.drujinalarının tibbi ləvazimatı ilə təchiz etməkdən ibarətdir. İTYD 146 nəfərdən, o cümlədən 8 həkim, 38 tibb işçisi ,3 siyasi işçi, 72 sanitardan və 23 qulluq edəndən təşkil olunur. İTYD-də işləyən şöbələr; - idarə heyyəti. - əsas şöbələr (qəbul və növlərə ayırma şöbəsi, cərrahiyə sarğı şöbəsi, hospital şöbəsi, köçürmə şöbəsi). - Köməkçi şöbələr: aptek, laboratoriya, qismən sanitariya təmizliyi və dezaktivasiya şöbəsi və təsərrüfat şöbəsi. İlk TYD – nin başında təcrübəli və təşkilatçı həkim durur. Onun iki köməkçisi olur: siyasi hissə üzrə köməkçi – zərərçəkmiş şəxslər arasında siyasi iş aparır. 2-ci köməkçi bütün sanitar drujinaların işinə, zədələnmiş şəxslərin axtarılmasına və onlara ilk yardım göstərilməsinə rəhbərlik edir. İTYD – ixtiyarına səyyar elektrostansiyalar, radiostansiya, yük və minik maşınları verilir. İTYD şəraitdən asılı olaraq 100 və 180 nəfərdən ibarət ola bilər. İlk həkim yardımının həcmi. - Zədələnmiş şəxslərin hansı növbədə və hansı həcmdə ilk TYD köməyə ehtiyacı olduğunu təyin etmək, şəhərkənarı zonaya göndərilənlərin təyin edilməsi və növbələşdirmək; - İlk tibbi vəsiqənin doldurulması (İTYD – də qalanlara və xəstəxana bazasına göndərilənlərə). - Göstəriş olduqda tetanus əleyhinə zərdab vurulması; - Profilaktika məqsədilə antibiotik verilməsi. - Şok əleyhinə mübarizə (bədəni qızdırmaq, qan və qanəvəzedicilərin köçürülməsi, ağrıkəsici və sakitləşdirici dərmanlar, ürək – qan damarlarını nizama salan dərmanlar). - Qanaxmanın tamamilə dayandırılması. - Yaralara sarğı qoymaq və ya əvvəlcədən qoyulmuş sarğıları düzəltmək. - Sınıqlarda, iri yaralarda şin qoymaq. - Tənəffüs pozğunluğunda oksigen və süni tənəffüs verməklə tənəffüsü bərpa etmək. - Həyatı göstəriş olduqda operasiya etmək (böyük sahəli yanıqlarda cərrahi işləmə aparmaq və s.). İTYD - nin həcmi daxil olmuş zədələnmiş şəxslərin miqdarindan, dəstənin tibb işçiləri ilə, tibb ləvazimatı ilə təmin olunması dərəcəsindən aslıdır. Nüvə Yüklə 1,13 Mb. Dostları ilə paylaş:
|