Müktesebatin uygulanmasina yöneliK İdari kapasiTE

14- ENERJİ

Türkiye’de Avrupa Birliğinin enerji alanındaki mevzuatının uygulanmasından sorumlu olan temel kuruluşlar Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK), Sanayi ve Ticaret Bakanlığıdır.

Enerji alanında Türkiye’nin uyum sağlaması gereken önceliklerin tamamında idari kapasitenin güçlendirilmesine yönelik gelişmeler kaydedilmiştir:

Enerji İç Pazarına Uyumun Tam Olarak Sağlanması: Bu öncelik kapsamında idari kapasitenin geliştirilmesine yönelik olarak Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu kurulmuştur. Kurulun Başkan ve üyeleri 2 Kasım 2001 tarih ve 24571 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Bakanlar Kurulunun 2001/3168 sayılı Kararı ile atanmış, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu 19 Kasım 2001 tarihinde faaliyete başlamıştır.

Ayrıca, enerji kuruluşlarının yeniden yapılandırılması çalışmaları çerçevesinde, Türkiye Elektrik Kurumu 12 Ağustos 1993 tarih ve 93/4789 sayılı Kararname ile Türkiye Elektrik Üretim AŞ (TEAŞ) ve Türkiye Elektrik Dağıtım AŞ (TEDAŞ) olarak ikiye bölünmüştür. Elektrik Piyasası Kanunu uyarınca 2001/2026 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile Türkiye Elektrik Üretim İletim Anonim Şirketi (TEAŞ); Elektrik Üretim Anonim Şirketi (EÜAŞ), Türkiye Elektrik İletim Anonim Şirketi (TEİAŞ) ve Türkiye Elektrik Ticaret Taahhüt Şirketi (TETAŞ) olma üzere üç ayrı şirkete ayrılmıştır.

2000 yılında TÜPRAŞ hisselerinin %31.5’i özelleştirilmiştir. 11 Ekim 2002 itibariyle, TÜPRAŞ’ın Menkul Kıymetler Borsasındaki halka açıklık oranı %34.2’ye ulaşmıştır. Şirketin 2003 yılı içinde özelleştirilmesi planlanmaktadır.

Petrol Ofisi Anonim Şirketinin (POAŞ) özelleştirilmesi, 2002 yılı Ağustos ayında tamamlanmıştır. 2003 yılı Mali İşbirliği programlaması kapsamında BOTAŞ’ın idari yapısını güçlendirmeye yönelik olarak, finansman ihtiyacının tamamının AB kaynaklarından karşılanacağı bir proje geliştirilmiştir.

Enerji İç Pazarı Dışında Kalan Enerji Mevzuatının Benimsenmesi İçin Bir Program Oluşturulması: Bu öncelik kapsamında idari kapasitenin geliştirilmesine yönelik olarak “Petrol Piyasası Kanun Taslağında”, petrol piyasası ile ilgili bir düzenleme kurumunun ve petrol stoklarının yönetiminden sorumlu bir komisyonun kurulması öngörülmüştür.

Ayrıca enerji verimliliğinin artırılmasına ve bu alandaki AB müktesebatının etkin bir şekilde uygulanmasına yönelik olarak uygun idari kapasitenin oluşturulması da yine bu öncelik çerçevesinde öngörülmektedir. Bir diğer husus da, Elektrik İşleri Etüd İdaresinin (EİEİ) bünyesindeki yenilenebilir enerji kaynaklarından sorumlu birimin idari kapasitesinin arttırılmasıdır.

Trans Avrupa Şebekeleri (TEN) Enerji Yönlendirici İlkeleri Kapsamında Ortak Çıkarlara Hizmet Eden Projeler Olarak Sınıflandırılan Projelerin Türkiye’de Uygulanmasının Teşvik Edilmesi: Bu öncelik kapsamında idari kapasitenin geliştirilmesine yönelik olarak, Avrupa Birliğinde enerji arzı güvenliğinin sağlanmasını ve Avrupa Enerji Pazarının rekabetçi piyasa şartlarına uygun olarak gelişmesini olanaklı kılan Trans Avrupa Enerji Şebekelerinin Geliştirilmesi projeleri kapsamında “Türkiye – Yunanistan Doğalgaz Boru Hatları Enterkoneksiyonu” ile “Yunanistan – Türkiye Elektrik Şebekesi Enterkoneksiyonu ve Türkiye Elektrik Şebekesinin Elektrik İletim Koordinasyon Birliği (UCTE – Union for the Coordination of Transmission of Electricity) Sistemine Bağlanması” projeleri bulunmaktadır.

Enerji alanındaki Türk mevzuatının Avrupa Birliği Mevzuatına uyumlaştırılmasına ve uyumlaştırılan mevzuatın uygulanmasına yönelik olarak sıralanan önceliklerimiz açısından gerekli idari ve kurumsal yapılanma takvimi aşağıdaki Tablo 6.13’te belirtilmiştir.

Tablo 6.13: İdari ve Kurumsal Yapılanma Takvimi (Enerji)

Yapılması Gerekenler	Uygulama Takvimi
“Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun Kurumsal Yapısının Güçlendirilmesi” başlıklı eşleştirme (twinning) projesinin uygulanması (Ref. No. TR 0202,01)	2003 – 2005
EPDK’nın AB mali kaynaklarından desteklenecek “Düzenleyici Bilgi Sistemi (DBS)” konulu projesinin uygulanması	2004 – 2006
Sınır ötesi ticarete ilişkin düzenlemelerin gerçekleştirilmesi ve uygulama süreçlerinin yönetilmesinde görevlendirilecek personelin eğitimi	2003 – 2005
Sınır ötesi ticaretle ilgili düzenlemeye ilişkin hazırlıkların yapılması	2003 – 2005
Kısıt yönetimiyle ilgili düzenlemeye ilişkin hazırlıkların yapılması	2003 – 2005
Petrol Piyasası Kanununun yasalaşmasıyla petrol piyasası ile ilgili bir düzenleme kurumunun ve petrol stoklarının yönetimi ile ilgili bir komisyonun kurulması	2003 - 2004

Tablo 6.13: İdari ve Kurumsal Yapılanma Takvimi (Enerji) (Devamı)

Yapılması Gerekenler	Uygulama Takvimi
EİE / UETM’nin (Ulusal Enerji Tasarruf Merkezi) idari kapasitesinin güçlendirilmesi	2004
EİEİ bünyesindeki yenilenebilir enerji kaynaklarından sorumlu birimin idari kapasitesinin arttırılması	2004
Uluslararası kurumlardan enerji verimliliği yatırımları için fon sağlanması (yardım, düşük faizli kredi, v.b.)	2004 – 2005
Binaların Enerji Performans Stratejisinin oluşturulması için araştırma yapılması	2003 – 2004
Bayındırlık ve İskan Bakanlığının Yapı Malzemeleri ve Enerji Performansı ile ilgili tüm işlemlerin yürütülmesi amacıyla yeniden yapılandırılması	2003 – 2004
Binaların sertifikasyon sisteminin oluşturulması	2004 – 2005
Binalarda ısı yalıtımı ile ilgili olarak denetim sisteminin belirlenmesi	2004 – 2005
Kamu personelinin eğitilmesi ve özel sektörün bilgilendirilmesi	2003 – 2005