Müktesebatin uygulanmasina yöneliK İdari kapasiTE

25- GÜMRÜK BİRLİĞİ

Türkiye’de Avrupa Birliğinin gümrük birliği alanındaki mevzuatının uygulanmasından sorumlu olan temel kuruluş Gümrük Müsteşarlığıdır.

Gümrük birliği alanında Türkiye’nin uyum sağlaması gereken önceliklerden aşağıda belirtilenlerde idari kapasitenin güçlendirilmesine yönelik gelişmeler kaydedilmiştir:

Gümrük İdaresinin ve İdari Kaçakçılıkla Mücadele Kapasitesinin Artırılması: Bu öncelik kapsamında idari kapasitenin geliştirilmesine yönelik olarak gümrük idaresinin idari ve kaçakçılıkla mücadele kapasitesinin artırılması konusunda “Customs Blueprint” kapsamında çalışmalar yapılmaktadır.

Ayrıca merkez ve taşra teşkilatında takip edilen davalara ait kayıtların bilgisayar ortamında tutulması ve davaların merkezden kontrolünü sağlamak amacıyla Hukuk Bilgi Sistemi kurulmuş ve ilk defa 10 Haziran 2002 tarihinde İstanbul Gümrükler Başmüdürlüğünde uygulanmaya başlanmıştır. Sistem bazı merkez birimleri ve başmüdürlüklerde de kurulmuş olup, yaygınlaştırma çalışmaları devam etmektedir.

Sahte ve taklit eşya konuları gümrük personelinin eğitim programlarına dahil edilmiştir, kaçakçılıkla mücadele konusunda teknik donanım, yazılım, personel ve eğitim programları öngörülmüştür.

Elektronik Sistemler Arasında Bağlantı: Bu öncelik kapsamında idari kapasitenin geliştirilmesine yönelik olarak, elektronik sistemlerin Topluluk elektronik sistemleri ile bağlantılarının sağlanabilmesi için gerekli idari kapasitenin oluşturulması ve geliştirilmesi çalışmalarına başlanmış olup bu çalışmaların Aralık 2005’te tamamlanması hedeflenmiştir.

Gümrük birliği alanındaki Türk mevzuatının Avrupa Birliği Mevzuatına uyumlaştırılmasına ve uyumlaştırılan mevzuatın uygulanmasına yönelik olarak sıralanan önceliklerimiz açısından gerekli idari ve kurumsal yapılanma takvimi aşağıdaki Tablo 6.20’de belirtilmiştir.

Tablo 6.20: İdari ve Kurumsal Yapılanma Takvimi (Gümrük Birliği)

Yapılması Gerekenler	Uygulama Takvimi
AB Danışmanlarının sağlanması (2454/93 sayılı Komisyon Tüzüğünün Topluluktaki uygulamaları hakkında)	2004 – 2005
Gümrük Müsteşarlığı merkez personelinin uygulamaları öğrenerek diğer personeli bilgilendirmesi amacıyla, yurt içinde ve AB Üyesi Devletlerde stajı	2004 – 2005
AB uygulamaları hakkında bilgilendirilen personel tarafından tüm muayene memurlarının yeni gümrük mevzuatı ve uygulamaları konusunda eğitimi	2004
AB mevzuatına uyum kapsamında sonradan kontrol ile basitleştirilmiş usuller için ve bu usullerin uygulanmasının sağlanması için gereken denetim konusunda taşra teşkilatında muhasebe sistemi ve mali kontrol konularında yetkin personelin istihdam edilmesi ve bu personele gümrük kontrollerinde muhasebe sisteminin kullanımı konusunda kapsamlı eğitim verilmesi	2005
Dahilde işleme rejiminin uygulanmasında otomasyon aracılığı ile teyit alınmasına ilişkin programın başmüdürlükler nezdinde uygulanması	2003
Ertelenmiş kontrolün daha süratli ve etkin yapılması amacıyla, iş hacminin yoğun olduğu gümrük idarelerini kapsayacak şekilde İstanbul, İzmir, Bursa gibi yerlerde bölge ofisleri kurulması ve bilgisayar destekli arşiv sistemi oluşturulması	2004 – 2005
Ertelenmiş kontrol konusunda eğitim ve AB üyesi ülkelerdeki uygulamasına ilişkin çalışma ziyaretleri ve uzman desteği	Ocak 2004
Bilgisayar destekli ertelenmiş kontrol belgelerinin konulması ve kurum arşivi ile afet merkezi olarak kullanılması amacıyla Ankara’da arşiv merkezi oluşturulması	2004 – 2005
Gümrük Müsteşarlığı eğitim merkezinin (Ankara) daha etkin bir şekilde hizmet verebilmesi amacıyla modernize edilmesi ve bu amaçla AB ülkelerindeki eğitim merkezlerinin incelenmesi	Haziran 2003 – Mart 2004
Topluluk Gümrük Tüzüğünün “Ekonomik Etkili Gümrük Rejimleri” ve “Nihai Kullanım” a ilişkin rehberlerinin çevirisinin yapılması	2004 – 2006

Tablo 6.20: İdari ve Kurumsal Yapılanma Takvimi (Gümrük Birliği) (Devamı)

Yapılması Gerekenler	Uygulama Takvimi
Ülke genelinde, taşrada ticaret ve sanayi odaları ile gümrük idaresi çalışanlarına menşe kuralları ve uygulamaları konusunda verilmekte olan seminerlerin tüm gümrük personelini kapsayacak şekilde genişletilmesi	2003 – 2004
Taşrada iki başmüdürlük bünyesinde kurulmuş olan menşe birimlerinin diğer başmüdürlüklere yaygınlaştırılması	2003 – 2004
Muhasebesel Ayırım Yönetimi uygulaması konusunda uzman desteği sağlanması	2003 – 2004
Eşyanın uluslararası standartlarda, sağlıklı bir şekilde analizinin ve sınıflandırılmasının yapılması ile dış ticaret önlemlerinin tam anlamıyla uygulanabilmesi amacıyla, ‘Gümrük Laboratuarlarının Modernizasyonu’ projesi kapsamında başta İstanbul bölge laboratuarı olmak üzere teknik destek ve eğitim sağlanması	2003 – 2005
Kombine Nomanklatür ve TARIC’e uyum için çalışma grupları oluşturulması, fiziki şartların (bilgisayar donanımı, ayrı çalışma odası v.b.) sağlanması	2004 – 2005
Tarife şubesinde ilave uzman personel istihdamı	2004 – 2005
Gümrük Kapıları Güvenlik Sistemleri Projesi (GÜMSİS) kapsamında Cilvegözü, Öncüpınar, Dilucu, Haydarpaşa, Ambarlı, Çeşme, Mersin ve Samsun sınır kapı ve limanlarımızın kapalı devre televizyon, plaka okuma, araç izleme gibi takip ve değerlendirme sistemleri ile donatılması	2003 – 2005
Kağıtsız ortam ile kırtasiye masraflarına son vermek, bilgiye sağlıklı ve hızlı erişim sağlamak, elektronik arşiv hizmetleri ve personel kaynaklarının daha etkin kullanımı amacıyla e-yazışma uygulamasının WEB-Intranet ortamında geliştirilerek, Müsteşarlık içi ve dışı tüm yazışmaların elektronik olarak yapılması ile e-devlet projesi içinde Vatandaştan–Devlete, Devletten–Devlete elektronik hizmetlerin sağlanması amacıyla başlatılan pilot uygulamanın Müsteşarlığın tümüne yaygınlaştırılması	Aralık 2003
Gümrük İdaresinin Modernizasyonu Projesi (GİMOP) kapsamında olmayan gümrük idarelerinin otomasyona geçmesi, mevcut sistemin bakımı, yenilenmesi	2003
Haberleşme sistemlerinin yenilenmesi (santral, kablosuz sistem)	2003
Hukuk Bilgi Sisteminin tüm taşra teşkilatına yaygınlaştırılması	2003 – 2004
3996 sayılı Kanun çerçevesinde Yap-İşlet-Devret ve Katılımcı modeller kapsamında Sarp, Dereköy, Cilvegözü, Karkamış sınır gümrük kapıları ile Halkalı Gümrük Müdürlüğü bina ve altyapı tesislerinin yeniden yapılandırılması	2003 – 2004

Tablo 6.20: İdari ve Kurumsal Yapılanma Takvimi (Gümrük Birliği) (Devamı)

Yapılması Gerekenler	Uygulama Takvimi
Taşrada Hukuk İşleri Servisinin re-organizasyonu	2003 – 2004
İdari kapasitenin geliştirilmesi ve kayıt dışılığın önlenmesine yönelik risk yönetimi ve kaçakçılıkla mücadele faaliyetlerinin yürütülmesi, ekonomik analiz ve stratejik değerlendirmeler yapılması amacıyla Gümrük Müsteşarlığı bünyesinde Risk Yönetimi ve Stratejik Değerlendirmeler adlı yeni bir yapılanmaya gidilmesi	2003 – 2004
Kıymet veri tabanının eşya kıymetinin test edilmesinde ve gerçekte ödenen veya ödenecek fiyata erişilmesinde kullanılmak üzere genişletilerek işler hale getirilmesi	2003 – 2004
Narkotik detektör köpek sayısının artırılması, köpeklerin eğitimi ve bakımı	2003 – 2004
Kaçakçılıkla mücadele alanında sürat botu alımı	2003 – 2004
Kişisel Verilerin Otomatik İşleme Tabi Tutulmasında Bireylerin Korunmasına İlişkin 1981 tarihli Avrupa Sözleşmesi de dikkate alınarak, Kaçakçılık Bilgi Bankasının re-organize edilmesi.	Aralık 2004
Ekonomik İşbirliği Teşkilatı (ECO) üyesi ülkelerin kaçakçılık bilgi bankasının Türkiye’de oluşturularak, bilgi değişimi donanımları, programları ve eğitimlerinin sağlanması	2003 – 2004
Gümrükler Muhafaza Genel Müdürlüğü bünyesinde deniz taşımacılığının ve sevkıyatının izlenmesine yönelik mevcut bilgisayar programlarının geliştirilmesi	Eylül 2004
Konteyner limanlarında görev yapan personelin eğitime tabi tutulması. İngiltere ile ikili ilişkiler çerçevesinde başlatılan konteyner eğitim programına devam edilmesi	Eylül 2004
Bilgisayar ortamında konteynerlerle yapılan taşımalarda eşya kaçakçılığının önlenmesi amacıyla kullanılan takip programının geliştirilmesi	Eylül 2004
X-Ray cihazı olan limanların teçhizatlarının geliştirilmesi, mevcut konteyner limanlarının X-ray cihazlarıyla donatılması	2005 – 2006
Gümrükler Muhafaza Genel Müdürlüğü taşra teşkilatında var olan kaçakçılıkla mücadeleyle görevli “Kaçakçılık, İstihbarat ve Narkotik” birimlerinin yeniden organize edilmesi, bunların personel ve ekipman açısından takviye edilmesi	Mart 2004

Tablo 6.20: İdari ve Kurumsal Yapılanma Takvimi (Gümrük Birliği) (Devamı)

Yapılması Gerekenler	Uygulama Takvimi
Kaçakçılıkla mücadele kapsamında Gümrükler Muhafaza Genel Müdürlüğünde yürütülen “Risk Analizi” çalışmalarının re-organize edilmesi suretiyle, merkez ve taşrada sistematik risk analizleri yapılması	Mart 2004
Taşrada kaçakçılık, istihbarat ve narkotik birimlerinde görevli personelin AB uzmanlarının katkılarıyla eğitilmesi	Mart 2004
Ankara’da ve belirli başmüdürlüklerde “Kaçakçılıkla Mücadele Yöntemleri” nin interaktif eğitimlerle öğretildiği özel eğitim merkezleri oluşturulması (Birleşmiş Milletlerin Uluslararası Uyuşturucu Kontrol Programı -UNDCP-)	Ocak 2005
Arama hangarlarının olmadığı büyük sınır kapılarına soğuk hava depolu, tam donanımlı arama hangarları inşa edilmesi	Eylül 2004
Yeni Bilgisayarlı Transit Sistemine (NCTS) ilişkin olarak AB üye ülkeleri ile bilgi ve tecrübe paylaşımı, yurt içi ve yurt dışı eğitim	2003 – 2004
Ulusal bölümü tamamlanarak test çalışmalarına başlanılmış olan Bilgisayarlı Transit Sistemi’nin (NCTS) uluslararası bağlantılarının tamamlanması	2003 – 2005
TARIC konusunda tam uyum üyelikle sağlanacak olmakla beraber, tam üyelik öncesinde TARIC için gerekli teknik altyapı için Avrupa Komisyonu ile bilgi ve tecrübe paylaşımı	2003 – 2005
BİLGE yazılımının ve TARIC sistemine uyumunun değerlendirilerek, gerekli yazılım, donanım ve bağlantı sistemlerinin kurulması	2004 – 2005
Kültür ve Turizm Bakanlığında İhracat İzin Belgesini verecek personelin eğitimi	30.06.2004
Kültürel varlıkların envanterinin çıkarılması	2003 – 2005
Kültür ve Turizm Bakanlığının mevzuatın uygulanması ve ulusal ve uluslararası yetkili makamlarla irtibat kurabilmesi için gerekli bilgisayar ağının kurulması	2004
Sağlık Bakanlığı bünyesinde “Doku Tipleyici Ayıraçların Saklama ve Sevk Merkezinin” kurulması ve danışmanlık hizmeti alınması	2003-2004
“Doku Tipleyici Ayıraçların Saklama ve Sevk Merkezi” nde görev alacak personelin eğitimi	2003-2004