Muqimiy nomidagi

Maydon o’lchovlari
Tanob-Markaziy Osiyoda kenga tarqalgan yuza o‟lchov birligi. Ko‟pincha tomoni 60 gaz bo‟lgan maydon (3600 kvadrat gaz er) tushunilgan. Tanob Xorazmda 4037 kv m, Qashqadaryoda 1820,9-3641,8 kv m, Surxandaryoda 2733 kv m ga teng bo‟lganligi tarixiy manbalardan ma‟lum. Bulardan tashqari bir chorak, bir botmon, bir qop uruzlik ketadigan er, bir chorak er, bir botmon er, bir qop deb atalgan.

Yuza birliklarini o‟rganishga oid test topshiriqlari va nazorat savollari:

1. 
   Yuza o‟lchov bmrliklari qanday o‟rgatiladi. a) O‟lchash usuli orqali o‟rgatiladi.
   

b) Sanab chiqish usuli orqali o‟rgatiladi. v) Model asosida o‟rgatish.

g) model asosida ustiga qo‟yib o‟lchash asosida. d) Chiziq, model, paletka yordamida o‟rgatiladi.

2. 
   Kvadrat sm deb nimaga aytiladi?
   

1. 
   Kvadratga
   
2. 
   Santimetrga
   

22. 
    Tomonning uzunligi 1 sm bo‟lgan kvadrat kvadrat sm ga aytiladi.
    

7. 
   Figuraning yuziga aytiladi.
   

4. 
   Kvadrat sm ga aytiladi.
   

3. Paletka yordamida qanday figuralarning yuzi topiladi?

1. 
   Ixtiyoriy figuralarni.
   
2. 
   Kvadrat, uchburchakni,
   

22. 
    To‟g‟ri to‟rtburchakni
    

7. 
   to‟g‟ri to‟rtburchak bo‟lmagan barcha figuralar yuzini.
   

4. To‟g‟ri to‟rtburchakning yuzini hisoblash qoidasini tanishtirish ishi qanday

amalga oshiriladi?

1. 
   To‟g‟ri to‟rtburchakdagi kataklar sonini sanash orqali.
   
2. 
   To‟g‟ri to‟rtburchakdagi kataklar sonini qo‟shish orqali.
   

22. 
    To‟g‟ri to‟rtburchakdagi kataklar sonini ayirish orqali
    

7. 
   To‟g‟ri to‟rtburchakdagi kataklar sonini ko‟paytirish orqali.
   

4. 
   To‟g‟ri to‟rtburchakning enini va bo‟yini o‟lchovlarini ko‟paytirish orqali.
   

5. 1) Figurani yuzini o‟rganish tartibi qanday bosqichlardan iborat?

2) Yuza o‟lchov birliklarini ayting.

3) To‟g‟ri to‟rtburchak yuzi qanday o‟rgatiladi?

4) Paletka bilan to‟lash qanday olib boriladi?