Muradzadə lalə salman qizi "Kommersiya banklarının əsas əməliyyatlarının təkmilləşdirilməsi"

FƏSİL 2. Kommersiya banklarının əsas əməliyyatlarının

bank fəaliyətindəki rolu
2.1 Bankların resurslarının formalaşması mənbələri
Bank resursu - bankin sərəncamında olub, aktiv və digər əməliyatların yerinə yetirilməsi üçün istifadə olunan pul vəsaitlerın məcmuusudur. Bank resurslarını bank kapitalı addandırırlar. Komersıya banklarnın resursların formalaş­dırılması üçün yerinə yetirdikleri əməliyatlar passiv əməliyat­lar addanır.

Bankin resursları teşkili mənbəlerinə görə: məxsusi kapitala və cəlb olumuş vəsaitlerə bölünür.

“Bankin məxsusi kapitalı” anlayışı daha genişdir. O, ümumi olaraq bankin daxili fealiyetini əks etdirən prosesler nəticəsində teşkil olunan passivleri öz tərkibində birləşdirir. Bankin məxsusi kapitalı müxtəlif fonddardan teşkil olunur. Fonddar müəyən məqsədə xidmət edib, müxtəlif şəkildə formalaşmaq qabiliyətinə malikdirler. Buraya nizamnamə fondu, ehtiyat fondu, məxsusi təynatlı fond, iqtisadi stimulaşdırma fonddarı, yığım fondu, gəlir fondu, təhlükəli kreditler üzrə itkilerin örtülməsi üçün nəzərdə tutulan fond və teşkil olumuş ehtiyatlar, bölüşdürülməmiş mənfəət, cari ilin gəlirleri aid olunur.

Bankin məxsusi kapitalı – hesablaşma yolu ilə təyin olunur. O, öz tərkibində iqtisadi mənasına görə bankin kapitalin funksıyalarını yerinə yetirən maddəleri birləşdirir. Məxsusi ehtiyatların əsas elementlerinə əsas fonddar, (qanun əsasında yaradılır), vəsaitler (bankin fealiyetini təmin etmək məqsədi ilə daxili mənbəler əsasında yaradılan) aid olunur ki, onlar da aşağıdakı prinsiplerə cavab verməlidirler:

• 
  Sabitlik;
  
• 
  Kreditorların hüquqlarına subordinasiyalı (tabe olma) yanaşma prinsipi;
  
• 
  Qəti müəyən olumuş gəlirin daxil olmaması.