Mühasibat uçotu A.H.Əliyeva 40 Bir qayda olaraq mühasibat hesablarında hesabat
dövrünün əvvəlinə əks olunmuş qalıq
Q 1
işarəsi, hesabat
dövrünün sonuna olan qalıq isə
Q 2
işarəsi formasında gös-
tərilir.
Mühasibat uçotunda aktiv hesabın debet tərəfində
hesabat dövrünün əvvəlinə olan qalıq, təsərrüfat əməliy-
yatı nəticəsində baş verən artma dövriyyəsi və dövrün so-
nuna olan qalıq müəyyən olunur. Hesabın kreditində isə
təsərrüfat əməliyyatı nəticəsində əmələ gələn azalma əks
olunmuş olur. Nəticə etibarı ilə aktiv hesablarda hesabın
debetində vəsaitin artması, kreditində isə vəsaitin azalması
əks olunur.
Mühasibat uçotunda aktiv hesablarda son qalığı
müəyyən etmək üçün aktiv hesabın ilk debet qalığı
məbləğinin üzərinə hesabın debet dövriyyəsini əlavə et-
məklə alınan məbləğdən kredit dövriyyəsinin məbləğini
çıxmaq lazımdır. Aktiv hesablarda hesabat dövrünün
sonuna hesabın yalnız debet qalığı olur.
Passiv hesablara - müəssisə əmlakının formalaşması
mənbələrini, onların məbləği, tərkibi, hərəkəti və öh-
dəliklərini göstərən mühasibat hesabları aiddir. Bu he-
sablara «Nizamnamə kapitalı», «Qısa müddətli bank
kreditləri», «Ehtiyat kapitalı», «Əməyin ödənməsi üzrə iş-
çi heyəti ilə hesablaşmalar» və s. hesablar daxildir. Passiv
hesablarda qalıq (saldo) ancaq hesabın kreditində ola bilər.
Mühasibat uçotunda passiv hesabın kredit tərəfində
hesabat dövrünün əvvəlinə ilk qalıq (saldo), təsərrüfat
əməliyyatı nəticəsində baş verən artma dövriyyəsi və döv-
rün sonuna olan vəsait qalığı əks olunur. Hesabın debetin-