“Musiqi və onun tədrisi metodikası”

Bas açarı
;
2. birinci oktavanın "sol" səsinin yerini göstərən açar – 
Skripka açarı
3. Do açarı – Soprano açarı, Messo-soprano açarı, Alt açarı, Tenor açarı, Bariton açarı. 
Alterasiya işarələri. Ton və yarım ton. Xromatik və diatonik yarım 
tonlar

İki səs arasında ən yaxın məsafəyə yarım ton deyilir. İki yarım tonun birləşməsi bir tonu verir. 

Səsləri zilləşdirən, bəmləşdirən, həmçinin yenidən bərpa edən işarələrə alterasiya işarələri 
deyilir.Alterasiya işarələri yazılı şəkildə notdan əvvəl yazılır, şifahi isə notdan sonra deyilir.
Diyez səsi yarım ton yüksəltmək işarəsidir – Hərfi yazısı – is 
Bemol səsi yarım ton bəmləşdirmək işarəsidir – Hərfi yazısı – es
Dubl diyez səsi bir ton yüksəltmək işarəsidir –
Hərfi yazısı – isis 
Dubl bemol səsi bir ton bəmləşdirmək işarəsidir – Hərfi yazısı – eses
Bekar bütün alterasiya işarələrini ləğv edir –

---

Səsin özünün yarım və ya bir ton yüksəlməsi və ya bəmləşməsi nəticəsində yaranan 
yarım və ya bir tonlara xromatik yarım və ya bir ton deyilir. Məsələn – do - do
Müxtəlif adlı pillələr arasında yaranan yarım və ya bir tonlara diatonik yarım və ya bir ton 
deyilir – do-re
Səslərin enharmonik bərabərliyi 
Yüksəkliyinə görə eyni, deyilişinə və yazılışına görə fərqlənən səslərə enharmonik 
bərabər səslər deyilir. Oktavada 12 yüksəklık var. 11 yüksəkliyin 3, 1 yüksəkliyin 2 adı var. 
1)
do=si =re 4) re =mi =fa 7) fa =sol =mi
10) lya=sol
=si
2)
do =re =si
5) mi=fa =re
8) sol =fa
=lya 11) lya =si
=do
3)
re=do
=mi 6) fa=mi =sol 9) sol =lya 12) si=do
=lya 
 

 
 
 
 
 
 
Ritm.Temp. 
Müxtəlif vəznli səslərin ardıcıl olaraq bir-birini əvəz etməsinə