MüSLÜmanin ahlâKI

Sonuç

Bu kitapta bir müslümanda bulunması gereken güzel ve hoş davranışların tümüne yer vermedim.

İslâm'ın ilk kaynaklarına şöyle bir göz attıktan sonra imkânlarım nisbetinde toplayabildiklerimle iktifa ettim.

Dâimi günlük yaşantıyla, geçim kazançlarını elde etmek ve yaşamayı devam ettirebilmek amacı ile ilgili ahlaktan da mal kazanma ve harcama vesilelerinden konumuzken epeyce bahsetmiştim.⁶⁶¹

Cihad, iyiliği emretmek, kötülükten sakındırmak ve çeşitli vasıtalarla Allah'a (c.c.) gayret göstermek ile ilgili ahlaktan da İslâm'ın iç ve dış siyasetinden bahsetmişken etraflıca an­latmıştım...⁶⁶²

Yardımlaşma, komşu ve misafirlere ikram, herkese ha­yırhah ve güleryüzlü olmak... Allah'ı (c.c.) zikretmek, tövbe, günahlardan sakınma, ibadetleri huzur ile yapmak, amel­lerin İslahı gibi iyi huyları ve bunların akide ile alakalarım da ilgili yerlerde açıkladım.

İslâm'ın herhangi bir meselesini incelerken, ahlâkî açıdan ele almaya kalkışmak, konu dışına çıkma sayılmaz. Çünkü ahlâk, İslâm'ın çerçeve hatları olmayıp, onun hem gövdesi hem de ana damarlarıdır...

Bu kitabın hayır ve iyilik davetçileri kardeşlerimize yar­dımcı olması temennileriyle...

Muvaffakiyet ve yardım Allah'tandır (c.c).

Elhamdülillah...⁶⁶³

1 Târık: 86/7.

2 Mü'minun: 23/13.

3 Mü'minun: 23/14.

4 Nûr: 24/45.

5 Furkân: 25/54.

6 Tarık: 86/6.

7 Tin: 95/4.

8 Nahl: 16/51.

9 Bakara: 2/30.

10 Zâriyât: 51/56; Bakara: 2/30.

11 Tîn: 95/6.

12 Zuhruf: 43/84.

13 Fussilet: 41/6.

14 Al-i İmran: 3/85.

15 En'am: 6/126.

16 Haşr: 59/7.

17 Mâide: 5/55.

18 Enbiya: 21/92.

19 Yûnus: 10/25.

20 Nûr: 24/55.

21 Enbiya: 21/105.

22 Prof. Muhammed Gazali, Müslümanın Ahlâkı, Ribat Yayınları: III-VII.

23 Prof. Muhammed Gazali, Müslümanın Ahlâkı, Ribat Yayınları: VII-IX.

24 Mâlik, Muvatta, Hüsnü’l-Hulk, 8, 2/553.

25 Ankebût: 29/45.

26 Bezzâr

27 Tevbe: 9/103.

28 Buhâri, Edep, 33.

29 Buhâri, Zübdetü'l-Buharı, 1/277

30 Ibn'i Huzeyme, Ibn Mace, Sünen, 4/593

31 Bakara: 2/183.

32 Bakara: 2/197.

33 Tâ-hâ: 20/74-76. Prof. Muhammed Gazali, Müslümanın Ahlâkı, Ribat Yayınları: 1-4.

34 Tevbe: 9/ 119.

35 Hâkim, Taberâni, K. Sitte 17/582

36 Buhari, Edep: 29

37 Buhari, Edep: 31,85

38 Ahmed b. Hanbel, İhya, 3/116

39 Müslim, Kitâbu’l-Birr ves-sıla, 59

40 Beyhakî, Ihya, 3/119

41 Buhâri, K. İman

42 Prof. Muhammed Gazali, Müslümanın Ahlâkı, Ribat Yayınları: 5-8.

43 Taberâni, I. Mace, Zühd, 31 H.No: 4259.

44 Ibn Hibbân, ihya, 3/118.

45 Tirmizi, K. Birr ves Sıla, 41

46 Taberânil. Mace, Zühd, 31

47 Ahmed b. Hanbel, Hindi, age, 2/139

48 Ahmed b. Hanbel, Hindi, Kenzü'l-Ummal, 2/139

49 Taberâni, ihya, 3/43

50 I. Malik, Muvatta, 6.2/553

51 Ahmed b. Hanbel, ihya, 3/120,121

52 Hakim

53 Buhari

54 Buhari ,Edep, 38.39

55 Müslim, K. Fedail, 13

56 Tirmizi

57 Müslim

58 Buhari

59 Müslim

60 Taberâni

61 Tirmizi

62 Tirmizi

63 Buhari

64 Ahzab: 33/ 21.

65 Prof. Muhammed Gazali, Müslümanın Ahlâkı, Ribat Yayınları: 9-17.

66 er-Râd: 13/ 11.

67 Enfal: 8/ 52-53.

68 eş-Şems: 91/ 7-10.

69 er-Rum: 30/ 30.

70 er-Rum: 30/ 31-32.

71 Tin: 95/ 4-6.

72 Tevbe: 9/ 115.

73 A'raf: 7/ 146.

74 Tin: 95/ 6.

75 Müslim, Tirmizi, Zühd, 21.

76 Ebu Davud , Cihad, 22.

77 Buhâri, Tirmizi,, Zühd,

78 Al-i İmran: 3/ 14.

79 es-Sâd: 38/ 26.

80 Mü'minun: 23/ 71.

81Bakara: 2/ 168-169.

82 el-Mearic: 70/ 19-20.

83 Prof. Muhammed Gazali, Müslümanın Ahlâkı, Ribat Yayınları: 19-25.

84 Timizi, Hudud, 2.

85 el-Maide: 5/ 39.

86 Buhari, Müslim, K. Tevbe: 9/ 45.

87 Taberâni,Müslim, K Tevbe: 9/ 47.

88 Prof. Muhammed Gazali, Müslümanın Ahlâkı, Ribat Yayınları: 26-29.

89 Ankebut: 29/ 46.

90 Bakara: 2/ 139.

91 Ahraed b. Hanbel, Buhari, Mezalim, 9.

92 Ahmed b. Hanbel, 2/367

93 Buhâri, Edep, 28.

94 Lokman: 31/ 15.

95 Taberâni,

96 Ebû Dâvud, P. Kadir, 1/262.

97 Prof. Muhammed Gazali, Müslümanın Ahlâkı, Ribat Yayınları: 30-33.

98 Buhâri, Vesayd,,8, Nikah, 45.

99 Tirmizi, Sıfatül-Kıyame

100 Necm: 53/ 23.

101 Necm: 53/ 28.

102 Ahmed b. Hanbel.

103 İbn Hibban.

104 Ahmedb. Hanbel, 5/252.

105 Malik, K. Kelam, 19.

106 Fethu'1-Bari, Ebu Davud. K. edep, 94.

107 Bezzar, Müslim, iman, 172.

108 Buhâri, Cenaiz, 2/34.

109 Müslim, Mukaddime, 6.

110 Ebû Dâvud, Edep, 8.

111 Ahmed b. Hanbel, Ebu Davud, a.y.

112 Müslim, Ahmed, 6/38.

113 Tirmizi, Zühd, 9.

114 Beyhakî, 10/241.

115 Ahmed b. Hanbel, 2/352,364.

116 Rezin, Buharı, Enbiya: 21/44.

117 Tirmizi, Zühd, 55/2396.

118 Buhâri, Şehadet, 16.

119 Ahmed b. Hanbel, Müslim, Müsâkât.

120 Buhâri, Ebu Davud.

121 Buhâri, Ebu Davud, Edep, 79.

122 Al-i Imran: 3/ 77.

123 Buhâri,Şehadet, 10.

124 Ebû Dâvud, K. Edep, 90

125 Meryem: 19/ 54-55.

126 Saffat: 37/ 103.

127 Saffat: 37/ 103.

128 İbn-i Ebi Dünya.

129 Tirmizi, Birr, 46.

130 Ahzâb: 33/ 70-71.

131 Nahl: 16/ 105.

132 Bakara: 2/ 177. Prof, Muhammed Gazaiî, Müslümanın Ahlâkı, Ribat Yayınları: 34-45.

133 Buhâri, Ahkam, 1.

134 Ebû Dâvud, K. Sitte, 17.

135 Kasas: 28/ 24-26.

136 Müslim, imaret, 17.

137 Yusuf: 12/ 55.

138 Hâkim.

139 Hâkim .

140 Buhâri, tim, 2.

141 Buhâri, Müslim, Cihad, 9-16.

142 Müslim, Cihad, 16.

143 Ebû Dâvud, Cihad-150.

144 Al-i Îmrân: 3/ 161.

145 Taberâni.

146 Müslim, K. Imare, 30.

147 Müslim, Kîmare, 26

148 Enfal: 8/ 27-28.

149 Ebû Dâvud, Edep, 37 4868-4869.

150 Ebû Dâvud, Edep, 37 4868-4869.

151 Ebû Dâvud, Edep, 37.

152 en-Nisâ: 4/ 58.

153 Müslim, iman, 230.

154 Ahzâb: 33/ 72.

155 En'am: 6/ 82.

156 Fâtır: 35/ 28.

157 Ahzâb: 33/ 73. Prof, Muhammed Gazaiî, Müslümanın Ahlâkı, Ribat Yayınları: 46-56.

158 Müslim, Nüzür.13

159 Buhâri, T. Sarih, 12/237

160 Buhâri, T. Sarih, 8/27. 1186

161 Ahzâb: 33/ 115.

162 Ahzâb: 33/ 115.

163 A'râf: 7/ 3.

164 En'âm: 6/ 120.

165 A'râf: 7/ 26.

166 Araf: 7/ 57.

167 En'âm: 6/ 152.

168 Yûnus: 10/ 60-61.

169 Araf: 7/ 172-174.

170 Müslim, Hudud, 41.

171 Buhari, T. Sarih, 10/340.

172 Buhâri, T. Sarih, 10/341-342

173 Tevbe: 9/ 75-78.

174 Buhâri, K. Enbiya, 6,364-365

175 Buhâri, K. Sitte, 10/264

176 Ahmed b. Hanbel, Buhari, Nikah, 52

177 Taberâni, Nesai, Nikah, 42

178 Isrâ: 17/ 34.

179 Nahl: 16/ 91.

180 Nahl: 16/ 92.

181 Nahl: 16/ 94-95.

182 İbn Hibban, Ahmet, 5/224

183 İbn Mace, K. Sadaka, 21 2435

184 Ahmed b. Hanbel, 1. Mace, K. Sadaka, 10

185 Buhâri, I. Mace, K. Sardaka, 11

186 Müslim, Ki Imare, 1886-1885

187 A'raf: 7/ 102. Prof, Muhammed Gazaiî, Müslümanın Ahlâkı, Ribat Yayınları: 57-72.

188 el-Insan: 76/ 9.

189 el-Leyl: 92/ 18-21.

190 Ahmed b. Hanbel

191 Müslim, K. Musâkat, 7/1552

192 Müslim

193 Buhâri

194 Anmed b. Hanbel

195 el-Tevbe: 9/ 92.

196 Buhâri

197 el-Maun: 107/ 4-7.

198 Bakara: 2/ 264.

199 Hâkim

200 Müslim

201 Beyhâkî

202 Beyine: 98/ 4.

203 Enam: 6/ 63-64.

204 Zümer: 39/ 3.

205 Hâkim, Mişkhatül-Mesabih K. Rikah 5334

206 Kehf: 18/ 110.

207 Tirmizi, M. Mesabih. K. Rikak, 5334

208 Ebu Davûd, K. Cihad, 26/2519

209 Taberâni, Timizi,, Zühd, 35, 2489

210 I. Mace, Mukaddime, 259

211 Ebu Davûd, 1. Mace, Mukaddime, 253

212 Tâ-hâ: 20/ 72-73.

213 Prof, Muhammed Gazaiî, Müslümanın Ahlâkı, Ribat Yayınları: 73-83.

214 Rahman: 55/ 1-4.

215 Nisa: 4/ 114.

216 Taberâni

217 Î.EbuDünya

218 Ahmed

219 Ahmed, R. Ehadis 6084

220 Tirmizi

221 Mü'minûn: 25/ 1-4.

222 Tirmizi

223 Beyhâkî

224 Bakara: 2/ 83.

225 İsrâ: 17/ 83.

226 Fussilet: 41/ 34.

227 Keşfül Hafa:l/252

228 Bakara: 2/ 263.

229 Bezzâr

230 Ankebût: 29/ 46.

231 Buhâri

232 Furkân: 25/ 63.

233 Kasas: 28/ 55.

234 Ebu Davûd

235 Nisa:4/ 148-149.

236 Ebu Davud

237 Buharî

238 Tirmizi

239 Tebarâni

240 Taberani

241 Hümeze:104/ 1-4.

242 Müslim. Prof, Muhammed Gazaiî, Müslümanın Ahlâkı, Ribat Yayınları: 84 -94.

243 Ebû Davud

244 I. Mace

245 Haşr: 59/ 10.

246 Tirmizî

247 Müslim

248 Buhârî

249 Ebu Davûd

250 Buharî

251 İ. Mace

252 Taberâni

253 Ebu Yala, Âyet- Ahzab, 58

254 Tebarâni

255 Tebarâni

256 Nûr: 24/ 19.

257 Müslim

258 Ebû Davud

259 Buhârî

260 Tebarâni

261 Tebarâni

262 Tebarâni

263 Araf: 7/ 16-17.

264 Ahmed b. Hanbel

265 Bezzâr

266 Beyhâkî

267 EbÛ Davud

268 Yunus: 10/ 57-58.

269 Sad: 38/ 35.

270 Furkân: 25/ 74.

271 Buhâri

272 Nisa: 4/ 32.

273 İ.Mace

274 Müslim

275 Beyhâki

276 Tevbe: 9/ 23.

277 Prof, Muhammed Gazaiî, Müslümanın Ahlâkı, Ribat Yayınları: 95-110.

278 Zümer: 39/ 39-40.

279 Tirmizi

280 Tebarâni

281 Furkân: 25/41-42.

282 Timizi

283 En’am: 6/ 14.

284 "Allah(c.c) bize yeter, O (c.c) ne güzel vekildir" demektir.

285 Ebû Davud

286 Müslim

287 Âl-i Imrân: 3/ 156.

288 İbrahîm: 14/ 12.

289 Enfal: 8/ 4.

290 Hûd: 11/ 52.

291 Tirmizi

292 Buhâri

293 Allah (c.c) izin verdiği taktirde en yakın zamanda ter­cümeye etmeyi düşünüyoruz. (Mütercim)

294 Hâkim

295 Hac: 22/ 18.

296 Ebû Davud

297 Müslim

298 Ebû Davud

299 Prof, Muhammed Gazaiî, Müslümanın Ahlâkı, Ribat Yayınları: 111-121.

300 Ahmedb. Hanbel

301 Ahmed b. Hanbel

302 Tirmizi

303 Tirmizi

304 Tirmizi

305 Müslim

306 Buhari

307 Beyhaki

308 Ebû Davud

309 Tirmizi

310 Müslim

311 Hâkim

312 Ebû Davud

313 A'raf: 7/ 199.

314 Tebarâni

315 Al-i Îmran: 3/ 133-134.

316 Nûr: 24/ 11.

317 Tevbe: 9/ 80.

318 Nur: 24/ 22.

319 Prof, Muhammed Gazaiî, Müslümanın Ahlâkı, Ribat Yayınları: 122-132.

320 Bakara: 2/ 274.

321 Müslim

322 İsrâ: 17/ 26-27.

323 İsrâ: 17/ 28.

324 Tirmizi

325 Furkan: 25/ 20.

326 Haşr: 59/ 18.

327 Müslim

328 Isrâ: 17/ 100.

329 Buhâri

330 Müslim

331 Müslim

332 Buhâri

333 Ebû Davud

334 Buhâri

335 Bakara: 2/ 271.

336 Teğabün: 64/ 17-18.

337 İbn-i Hıbban

338 Hâkim

339 Taberhani

340 Ebû Davud

341 Bakara: 2/ 268.

342 Ahmed b. Hanbel