Мустақил ишнинг хажми ва уни расмийлаштириш тартиби

N_m – modalar soni.
α_yut va α_soch – yorug‘lik nurlanishining optik tolada yutilish va sochilish jarayonlari tufayli so‘nishi;
α_xusus – optik toladagi xususiy yo‘qotishlar.
Савол: WDM texnologiyasini qo‘llash bilan qanday muammolar yuzaga keladi

20. Мисол: Tolali optik aloqa liniya traktining quyidagi parametrlari: В₀=5·10⁶ – optik signalni liniyaga uzatish tezligi; Э_p=40 dB – energetik potensial; Δ= 0,1 nm – nurlanish polosasining kengligi; L_tr=1000 km – tolali optik aloqa liniya traktining uzunligi; =0,4 dB/km – so‘nish koeffisienti, τ_n=20 ps/nm·km – normallashtirilgan dispersiya; l_qu=1 km – optik kabelning qurilish uzunligi, ΔT= 20 grad – haroratning o‘zgarishi; boʿlsa quyidagi kattaliklarni toping (l_ru, n_аy.u, а_ru, τ, N_lr).

n_ay.u – ajralmaydigan ulagichlar soni;
а_ru – regeneratsiyalash uchastkasidagi so‘nishi;
l_ru – regeneratsiyalash uchastkasi uzunligi;
N_lr – regeneratorlar soni;
τ - optik tola dispersiyasining o‘rtacha kvadratik qiymati.
Савол: Plezioxron raqamli ierarxiyaning xususiyatlari nimadan iborat?

21. Мисол: Fotoqabul qilgichning quyidagi parametrlari berilgan: fotodiod sirtining yorug‘lik nurini qaytarish koeffisienti æ=0,3, fotodiodda sodir bo‘ladigan fotoelektrik o‘zgarishlarning samaradorligini ifodalovchi kattalik (kvant samaradorligi) =0,8; fotodiod sirtiga tushgan yorug‘lik nurlanishining uning xajmida yutilgan ulushini ko‘rsatuvchi, son qiymati birdan kichik bo‘lgan o‘lchamsiz kattalik =0,7; fotonlar soni N_f=2·10¹⁵ 1/s,yorug‘lik manbai yarim o‘tkazgich materiali man etilgan energetik sohalarining kengligi W^yom_m.e.s=2eV boʿlsa, quyidagilarni toping (, , Р_nurl, I_f, S_, W^fd_m.e.s).

 - yorugʿlik nurining chastotasi,
 - yorugʿlik nurining toʿlqin uzunligi,
I_f – fotodiod orqali oqib o‘tadigan fototok;
S_ - fotodiodning spektral sezgirligi;
W^fd_m.e.s –fotodiod tayyorlangan yarim o‘tkazgich materiali man etilgan energetik sohalarining kengligi.
Савол: Birlamchi raqamli uzatish tizimi E1 oqimning tezligini kelib chiqishini ifodalang.

22. Мисол: Optik tolaning quyidagi parametrlari berilgan: trassa, aloqa masofasining uzunligi L_tr=110 km, uzatilayotgan optik signalning to‘lqin uzunligi λ=1,67 mkm; LD nurlanish manbaining nurlanishining spektr kengligi Δλ_LD=1nm teng boʻlsa, quyidagi uzatish parameterlarini toping τ_mat, τ_tu, τ_pr, τ_xr, ΔF (τ_mat, τ_tu, τ_pr, τ_xr, ΔF).

To‘lqin uzunligi λ, mkm	0.6	0.8	1.0	1.2	1.3	1.4	1.55	1.66	1.8
M(λ), ps/(nm·km)	400	125	40	10	-5	-5	-18	-20	-25
N(λ), ps/(nm·km)	5	5	6	7	8	8	12	14	16
П(λ), ps/(nm·km)	0	1.5	5	2.5	4	5	5.5	6.5	7.5

τ_mat – material dispersiyasi;
τ_tu – to‘lqin uzatish bilan bog‘liq dispersiya;
τ_pr – profil dispersiyasi;
τ_xr – xromatik dispersiya;
ΔF – optik tolaning o‘tkazish polosasi kengligini.
Савол: SDH ierarxiyasining PDH ierarxiyasidan afzalligi nimada?
23. Мисол: Yorugʻik ma’nbaining quyidagi parametrlari berilgan: yarim o‘tkazgich man etilgan sohasining W_m.e.s=5 eV, fotonlar soni N_f=5·10¹⁵ 1/sек, nurlanish to‘lqin uzunligining haroratning 1⁰ K o‘zgarishiga taaluqli o‘zgarishlarini ko‘rsatuvchi koeffisient /T=0,3 nm/grad; nurlanish quvvatining haroratning 1⁰ K o‘zgarishiga taaluqli o‘zgarishlarini ko‘rsatuvchi koeffisient P/T=0,025 mVt/grad ga teng boʻlsa, quyidagilarni toping (h, , , P_nurl, , P=?)
Савол: PDH ni kamchiligi nimadan iborat?
24. Мисол: U tipdagi tolali optik aloqa liniya trakti sxemasi quyidagi rasmda berilgan.

OUz da chiqishida optik signalning quvvati 30 dB boʻlsa, optik signalning kirishdagi quvvatini toping. Bunda liniya traktining umumiy uzunligi 800 km, optik kabelining qurilish uzunligi 6 km, ajraladigan joylardagi optik signal quvvatining yuqolishi 4 dB, payvandlangan joylarda optik signal quvvatining yuqolishi 0,01 dB va optik tolaning har bir kilometridagi sonish 0,4 dB/km.
Савол: STM-N freymi qanday tuzilishga ega?

25. Мисол: Optik tola (pogʻonali, koʻp modali) o‘zagi va qobig‘ining sindirish ko‘rsatkichlari mos ravishda n₁=1,47; n₂=1,45; o‘zagining diametri d=100 mkm va optik signalning (yorugʻlik nurining) toʻlqin uzunligi λ=1310 nm boʻlsa, optik tolaning quyidagi optik va geometrik parametrlarini hisoblang

(n, θ_t.i.q., NA,V, N_m, α_yut, α_soch, α_xusus=?)
_n - n₁ va n₂ sindirish ko‘rsatkichlarining foizlarda hisoblangin nisbiy farqi;
θ_t.i.q – toʻliq ichki qaytish burchagi;
NA – apertura soni;
V – normalashtirilgan chastota;