Mustaqil ish

Algoritmining dasturiy tadbiqi

Aytaylik bizga tartiblangan n ta elementdan iborat arr[ ] massiv berilgan bo'lsin, va berilgan x ni arr[ ] ichidan qidirish funksiyasini tuzish sharti qo'yilsin. Bu holatda eng oson yo'l sifatida chiziqli qidiruvni misol keltirish mumkin. Ammo bu usulning vaqt davomiyligi O(n) ni tashkil qiladi. Xuddi shu vazifa uchun biz binar qidirish algoritmini ishlatsak bo'ladi(6-rasm).

6-rasm. Ikkilik qidirish algoritmining ishlash.

Qiyinlik darajasi: 5/10.

Eng zo'r ko'rsatkichi(vaqt): O(1).

Eng yomon ko'rsatkichi(vaqt): O(log n).

O'rtacha ko'rsatkichi(vaqt): O( log n).

Binar qidiruvning asosiy g'oyalaridan biri ketma-ket ikkiga bo'lishga asoslanadi, ya'ni berilgan x ni massivning o'rtadagi elementi bilan solishtiradi, agar katta bo'lsa oxiri va o'rtasi orasidagi massivni oladi, agar kichkina bo'lsa boshi va o'rtasi orasidagi massivni oladi, va har safar shu jarayon takrorlanib boradi toki x element solishtirilayotgan massivning elementga teng bo'lgunicha yoki massivning elementlari qolmaguncha.

Masalan(7-rasm).:

7-rasm. Ikkilik qidirish algoritmining sxemasi.

Biz bitta taqqoslashdan so'ng massivning yarim elementlarini hisobga olmasak ham bo'ladi.

1. x ni o'rtadagi element bilan solishtiramiz.

2. Agar rost bo'lsa, o'rtadagi elementni qaytaramiz.

3. Agar x katta bo'lsa, x ni massivni o'ng yarmini ichidan qidiramiz, yuqoridagi ketma-ketlikni bajargan holda.

4. Aks holda chap yarmi bilan binar qidiruvni amalga oshiramiz.

Xulosa

Ilmiy tadqiqotlarda modellashtirish, ayniqsa matematik modellashtirish katta ahamiyat kasb etadi. Bunda ayniqsa iqtisodiy masalalar ko’rilayotgan bo’lsa, regressiyali- korrelyatsiyali tahlil qilish uchun jarayon matematik modelni tuzish kerak bo’ladi. Buning uchun matematik modellashtirish bosqichlarini bilish kerak.

Matematik modellashtirish unsurlaridan bo’lgan chiziqli programmalash masalasi birinchi navbatda iqtisodiy masalalarda, resurslar taqsimoti va ulardan foydalanishning optimal usullarini izlashda yuzaga keldi. Bunday masalalarda o‘zgaruvchilar soni juda ko‘p bo‘lishini e’tiborga olish zarur. Shuning uchun ham ularni yechish algoritmlarini zamonaviy hisoblash texnikasisiz amalga oshirish qiyin.Chiziqli programmalashtirish masalalarini yechishda EHM larning qo‘llanilishi iqtisodda matematik usullarni qo‘llash uchun keng imkoniyat yaratdi.

Matematik modellashtirish yordamida dasturlarni ishlab chiqishning ahamiyati beqiyos ekanini bilib oldim, binobarin, hisoblash tajribalari faqat tabiiy va texnik fanlarning hamma sohalari bo’yicha yangi bilimlar olishni quvvatli vositasi bo’lib qolmasdan balki iqtisod, sotsiologiya, siyosat, harbiy ishda,ishlab chiqarishni rivojlantirishda va yangi texnikadan foydalanishni takomllashtirishda ham zaruriy shart bo’lib hisoblanadi.

Har qanday tajribaning asosiy bosqichlaridan biri tajriba ma`lumotlarini qayta ishlashdir.Bu bosqichda o’rganilayotgan ob`ekt yoki hodisaning matematik modeli yaratiladi..