«لابد في هذا العقد من ذكر الاجل المعلوم و المهر المعين فلو اخل بهما بطل اجماعاً» “Mütə nikahında müddət və konkret mehriyə təyin edilməlidir. Bu iki şeydə hansısa problem olarsa nikah mütəsi fəqihlərin yekdil rəylərinə əsasən batildir.”61 «اما الاجل فهو شرط في عقد المتعة اجماع و… و نصوصا» “Mütə nikahında müddət fəqihlərin icmasına( yekdil rəyinə) və yazdıqlarına əsasən şərtdir.”62 Gördüyünüz kimi fəqih alimlərin fikirlərinə görə, bu dörd təməl şərtinin mütə nikahında olması zəruridir. Və bu təməl şərtlərin biri ödənməsə mütə nikahı düzgün olmayacaq.
Bu hissədə biz mütə nikahının hüdud və hökmlərini izah etdik. Mövzudan xaric olmamaq üçün onun təfərrüatını yazmadıq. Indi isə mütə nikahının daimi nikahla müştərək və fərqli cəhətlərini qısa və ardıcıl formada izah etməklə söhbəti başa çatdırmağı lazım bilirik.
Müvəqqəti nikahın daimi nikahla müştərək cəhətləri Kişi və qadın aqil olmalı, onlarda digər maneələr olmamalıdır.63
Mütə nikahında da daimi nikahdakı kimi kəbin siğəsinin oxunması zəruridir.64
Müvəqqəti nikahda da (nikah bağlanandan sonra) hörmət(naməhrəmlik) yaranır.65
Müvəqqəti nikahdan dünyaya gələn övladın hökümləri daimi nikahdakı kimidir.66
Müvəqqəti nikahda da iddə saxlamaq vacibdir.67
Mütə olunmuş qadınla da daimi həyat yoldaşı kimi heyz halında yaxınlıq etmək haramdır.68
Müvəqqəti nikahla daimi nikah arasındakı fərqlər Müvəqqəti nikahda evlilik zamanını təyin etmək zəruridir.69
Mehriyyənin təyin olunması müvəqqəti nikahın əsas şərtlərindən biridir.70
Müvəqqəti nikahda daimi nikahın əksinə olaraq xərclik vacib deyil.71
Müvəqqəti nikahda müddət sona yetməklə kişi və qadın arasında ayrılıq yaranır və talaqa ehtiyac qalmır.72
Müvəqqəti nikahda məşhur rəyə əsasən kişi və qadına bir-birlərindən irs çatmır.73
Müvəqqəti nikahın əksinə olaraq daimi nikahla dördən artıq qadınla evlənmək caiz deyil.74
Nəticə Bu fəsildə əvvəlcə mütənin leksik və terminoloji mənalarından danışdıq. Aydın oldu ki, müvəqqəti evlilik adı ilə məşhur olan “mütə” nikahı Quranla öz terminoloji mənasında işlənmişdir. Habelə mütənin hüdud və qisimlərini araşdıraraq bildirdik ki, mütə İslam şəriətində üç qismə bölünür. Habelə mütə nikahında riayət ediləsi şərtlərlə tanış olduq. Sonda müvəqqəti nikahla daimi nikah arasındakı fərqlərdən söhbət açdıq.
Yuxarıda dediklərimiz birinci fəsildə araşdırdığımız mözularla bağlı idi. Mütə nikahını ətraflı şərh etmək üçün Quran və sünnədə olan mütədən söhbət açacağıq.
