Sürəyya – Yeddi Qardaş, Ülkər. «Qutadğu bilig»də Yitikən (Yeddi
Qardaşlar) və Ülkər planetinin adına rast gəlirik: Pərtövi-hüsnin ziyasından
sürəyyadır xəcil; // Surətin təbindən ol xurşidi-taban münfəil [9. S. 221].
Burada şair gözəlin hüsnün ziyasından, işığından, nurundan ən parlaq ulduz
olan Ülkərin – Sürəyyanın, işıqsaçan, parlaq Günəşin belə xəlil, mütəssir
olduğunu obrazlı – mübaliğə ilə poetik cilddə vermişdir. Yenə «Dəhnamə»
poemasında Xətai məşuqənin gəlişinin qədəmini təsvir edərkən göy
cismlərinin adına müraciət edir: Göglər qədəmində rəqsə düşdü; // Səyyarə
şüayi nəqşə düşdü [11. S. 344]. Gözəlin qədəmindən göylər oyuna düşdü,
Səyyarənin işığı, parlaqlığı isə nöqsanlı, eybli görsəndi. Şairin mübaliğəsi çox
qüvvətli, bəlkə də şişirdilmiş kimi görünsə də, təsvir bədii, obrazlı və gözəlin
qədəmi parlaq göy cismlərindən daha üstün, daha parlaq kimi təsvir olunur.
Dostları ilə paylaş: | 
