N. Turniyozov A. Rahimov O‘zbek tili


Undoshlarning hosil bo‘lish usuliga ko‘ra tasnifi



Yüklə 0,84 Mb.
səhifə28/250
tarix04.01.2022
ölçüsü0,84 Mb.
#55018
1   ...   24   25   26   27   28   29   30   31   ...   250
Undoshlarning hosil bo‘lish usuliga ko‘ra tasnifi


Portlovchilar

Sirg‘aluvchilar

Portlovchi-sirg‘aluvchilar

Sof portlovchilar


Qorishiq portlovchilar

b, g, d, k, p, t, q

ch(tch), j(dj)

v,f, j, z, y, s, x, sh, g‘, h


m, n, ng,l,r


Ovoz va shovqinning ishtirokiga ko‘ra undoshlar ikkiga bo‘linadi: 1) sonorlar; 2) shovqinlilar.

O‘zbek tilida sonorlar beshta bo‘lib m, n, ng, l, r kabi undoshlarni o‘z ichiga oladi. Sonor (lotincha so‘z bo‘lib, "ovozdor" demakdir) undoshlarni talaffuz qilganimizda, un paychalari faol ishtirok etadi, ya’ni un paychalari titrab ovoz hosil qiladi. Shuning uchun ham sonorlarda ovoz miqdori shovqinli undoshlarga nisbatan ko‘proq bo‘ladi. Ana shu jihatiga ko‘ra sonorlar unli tovushlarga bir qadar yaqin turadi, lekin ularni talaffuz qilishda ovoz og‘iz bo‘shlig‘ida qisman shovqin bilan aralashadi. Shu sababli sonorlar undosh tovushlar qatoriga qo‘shiladi. Qolgan undoshlarning barchasi shovqinlilardir.




Yüklə 0,84 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   24   25   26   27   28   29   30   31   ...   250




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin