N. Turniyozov A. Rahimov O‘zbek tili

5-§. Farqlashga asoslangan yozuv.Tildagi shakli yoki talaffuzi bir xil (bir-biriga yaqin) bo‘lgan so‘zlar yozuvda turli belgilar yordamida (ba’zan ma’nosiga ko‘ra) farqlanadi. Masalan, 1) urg‘u vositasida: olma΄ (ot) o΄lma (fe’l); qo‘΄llar (ot) – qo‘lla΄r (fe’l); atla΄s (ot, mato) – a΄tlas (ot, xarita); 2) unlining cho‘ziq - qisqaligi farqlovchi vosita bo‘ladi: da’vo - davo, ayon - a’yon, a’lam - alam; 3) boshqa turli harflar faqlovchi vosita bo‘ladi: shox-shoh, xol - hol, urush - urish, o‘r-ur, tanbur - tambur, amr - amir.
SAVOL VA TOPSHIRIQLAR

1. 
   Orfografiya nima? Orfografiyaning yozuv qoidalarini sanang.
   
2. 
   Morfologik va fonetik yozuv qanday farqlarga ega?
   
3. 
   Tarixiy - an’anaviy yozuv qoidasiga mal qilingan zamonaviy ijodkorlarning qanday asarlarini bilasiz?
   
4. 
   Turli belgilariga ko‘ra farqlash mumkin bo‘lgan so‘zlardan misollar keltiring.
   
5. 
   So‘zlarni to‘g‘ri yozishda eng muhim bo‘lgan yozuv qoidasi haqida ma’lumot bering.
   
6. 
   Qo‘shma, juft, qisqartma, takroriy so‘zlarning imlosini tushun-tiring.
   
7. 
   Bo‘g‘in ko‘chirish qoidalari haqida nimalarni bilasiz?
   
8. 
   Tildagi orfoepik va orfografik me’yorlarning o‘zaro mos kelmas-lik hollari haqida nimalarni bilasiz?
   
9. 
   Bosh harflarning ishlatilish qoidalarini tushuntiring.