Namangan davlat universiteti

II. ATTESTATSIYA SINOVI SHAKLI VA MUDDATI
2021/2022 o‘quv yilida 5120100 – Filologiya va tillarni o‘qitish (o‘zbek tili) ta’lim yo‘nalishi bitiruvchilarining Attestatsiya sinovi – test shaklda o‘tkaziladi.
Dastur Universitet Kengashi tomonidan tasdiqlangan sanadan boshlab, o‘quv yili yakuniga qadar Attestatsiya sinovi shaklini o‘zgartirish mumkin emas.
Attestatsiya sinovi universitet o‘quv jarayoni grafigiga asosan, o‘quv ishlari prorektori tomonidan tasdiqlangan muddatlarda o‘tkaziladi va kamida bir oy oldin talabalarga yetkaziladi.
III. ATTESTATSIYA SINOVI SAVOLNOMASI
Attestatsiya sinovi savolnomasi ta’lim yo‘nalishi Malaka talablarining:
- bakalavrlarning tayyorgarlik darajasiga;
- kasbiy faoliyatga;
- umumkasbiy va ixtisoslik fanlariga qo‘yilgan talablarni qamrab oladi.
Attestatsiya sinovi savolnomasi ta’lim yo‘nalishi O‘quv rejasida keltirilgan quyidagi umumkasbiy va ixtisoslik fanlar dasturlari asosida shakllantirildi:
“Turkiy tillarning qiyosiy-tarixiy garammatikasi” fanidan

1. 
   Oltoy tillarining turkiy tillar grammatik tizimidagi ifodasi.
   
2. 
   Turkiy tillarning umumtaraqqiyot bosqichiga xos fonetik, leksik, grammatik xususiyatlarning hozirgi turkiy tillar grammatikasida ifodalanish darajasi.
   
3. 
   Turkiy tillar taraqqiyotida lingvistik va nolingvistik omillarning o`rni.
   
4. 
   Turkiy tillarning fonetik-fonologik, morfem-morfologik, leksik-semantik va sintaktik tuzilishi.
   
5. 
   Turkiy tillar tasnifi.
   
6. 
   Vokalizm.
   
7. 
   Unli va undoshlar tizimi.
   
8. 
   Unlilar tasnifi.
   
9. 
   Unlilarda variantlilik.
   
10. 
    Anlautda diftonglashuv. Birlamchi va ikkilamchi cho`ziqlik hodisasi.
    
11. 
    Konvergensiya va divergensiya hodisalari.
    
12. 
    Turkiy tillarning keyingi taraqqiyot bosqichida shakllangan unli fonemalar.
    
13. 
    Turkiy tillarda urg`u. Leksik urg`u. Logik Urg`u.
    
14. 
    Bo`g`in.
    
15. 
    Undoshlar tizimi.
    
16. 
    Undoshlar tasnifi.
    
17. 
    Turkiy tillarning keyingi taraqqiyot bosqichida shakllangan undosh fonemalar.
    
18. 
    Turkiy tillarda singarmonizm.
    
19. 
    Singarmonizmning hozirgi turkiy tillarda saqlanish darajasi.
    
20. 
    Tovush o`zgarishlari: tovush almashuvi, tovush tushishi, tovush ortishi, tovush ikkilanishi, tovush moslashuvi.
    
21. 
    Kombinator va pozitsion tovush o`zgarishlari.
    
22. 
    Turkiy tillarning asosiy grammatik xususiyatlari.
    
23. 
    Turkiy tillarning morfologik xususiyatlari.
    
24. 
    Morfologik ko`rsatkichlar.
    
25. 
    Elementar morfologik birliklar.
    
26. 
    Kompleks morfologik birliklar.
    
27. 
    Grammatik ma’no.
    
28. 
    Turkiy tillarda grammatik ma’no ifodalashning asosiy yo`llari: sintetik, analitik usullar, takror va juft qo`llash.
    
29. 
    Agglyutinatsiya turkiy tillarning asosiy tipologik xususiyati sifatida.
    
30. 
    O`zak morfema.
    
31. 
    O`zak morfema tarkibidagi tarixiy o`zgarishlar.
    
32. 
    Affiksatsiya va uning mazmuni.
    
33. 
    Affiksal morfema tiplari.
    
34. 
    O`zak va affiksal morfema tarkibidagi tarixiy o`zgarishlar.
    
35. 
    Affiksal morfemalarning tarixiy shakllanishi.
    
36. 
    Morfologik qayta bo`linish.
    
37. 
    Ot va unga xos grammatik kategoriyalar.
    
38. 
    Ko`plik va kelishik kategoriyasi.
    
39. 
    Ot yasalishi.
    
40. 
    Sifat darajalari.
    
41. 
    Sifatlarda intensiv shakl.
    
42. 
    Sifat yasalishi.
    
43. 
    Hisob so`zlari (numerativlar).
    
44. 
    Turkiy tillarga xos miqdor ifodasi.
    
45. 
    Olmoshlarning grammatik xususiyatlari.
    
46. 
    Olmoshlarning shakllanishi va taraqqiyoti.
    
47. 
    Fe’lga xos grammatik kategoriyalar.
    
48. 
    Shaxs-son kategoriyasi.
    
49. 
    Zamon kategoriyasi.
    
50. 
    Mayl kategoriysi.
    
51. 
    Nisbat kategoriyasi.
    
52. 
    Fe’l yasalishi.
    
53. 
    Turkum sinkretizmi. Ot-fe’l omonimligi.
    
54. 
    Ravishlarning shakllanishi. Ravishlarning ma’no turlari.
    
55. 
    Ko`makchi. Ot ko`makchi. Fe’l ko`makchilar.
    
56. 
    Ko`makchilarning tarixiy shakllari.
    
57. 
    Bog`lovchi. Bog`lovchilarning vazifasiga ko`ra turlari.
    
58. 
    Yuklama. Yuklamaning ma’no turlari. Yuklamaning grammatik vazifalari.
    
59. 
    Turkiy tillarda yordamchi so`zlarning umumiy va farqli jihatlari.
    
60. 
    Turkiy tillarda undov so`zlarning o`ziga xosligi.
    
61. 
    Turkiy tillarda modal munosabatning ifodalanishi.
    
62. 
    Taqlid so`zlar. Sonomimema va videomimemalar.
    
63. 
    So`z birikmasi. Turkiy izofa.
    
64. 
    Turkiy tillarda sodda gap.
    
65. 
    Qo`shma gap. Qo`shma gap turlari.
    
66. 
    Predikativlik.
    
67. 
    Turkiy tillar leksik tizimidagi semantik o`zgarishlar.
    
68. 
    Shevalarning turkiy adabiy tillar taraqqiyotidagi ahamiyati.
    
69. 
    Turkiy tillar fonetikasi, leksikasi va grammatikasini rekonstruksiyalash tamoyillari.
    
70. 
    Turkiyshunoslikdagi etimologik tadqiqotlarning grammatik tizimni yoritishdagi o`rni.
    
71. 
    Turkiy tillarning lug`at boyligi.
    
72. 
    O`z qatlam va o`zlashgan qatlam.
    
73. 
    Lug`aviy ma’no taraqqiyoti: semantik kengayish va torayish.
    
74. 
    Hozirgi turkiy tillar leksikasining qiyosiy tahlili.
    

“O`zbek folklori” fanidan YDA uchun savoIlari

1. 
   O‘zbek xalq og‘zaki ijodining asosiy xususiyatlarini ayting.
   
2. 
   O‘zbek xalq ertaklarining an'anaviy obrazlari kimlar?
   
3. 
   Doston atamasining mohiyati nimadan iborat?
   
4. 
   Doston janri o‘zbek folklorida qanday o‘rin tutadi?
   
5. 
   Og‘zaki drama nima?
   
6. 
   «Boshim kal bo‘lsa ham ko‘nglim nozik» maqolini tahlil qiling.
   
7. 
   «Er xubbi» afsonasining g‘oyaviy mazmuni nimalardan iborat?
   
8. 
   Sof mifologik afsonalarga xos xususiyatlar nimalardan iborat?
   
9. 
   «Alpomish» dostonining g‘oyaviy mazmuni haqida gapiring.
   
10. 
    «Ona yurting – oltin beshiging» maqolini izohlang.
    
11. 
    «Go‘ro‘g‘li» turkumi dostonida qanday g‘oyalar kuylangan?
    
12. 
    Xalq latifalari haqida ma'lumot bering.
    
13. 
    «Boy boyga boqar, suv soyga oqar» maqolini izohlang.
    
14. 
    «Jangnoma» dostonlariga xos xususiyatlar nimalardan iborat?
    
15. 
    «Arslon izidan, yigit so‘zidan qaytmas» maqolini izohlang.
    
16. 
    Animistik qarashlar haqida ma'lumot bering.
    
17. 
    Totemistik qarashlar haqida ma'lumot bering.
    
18. 
    O‘zbek xalq dostonlari qanday tasnif qilingan?
    
19. 
    «Buzoqning yugurgani somonxonagacha» maqolini izohlang.
    
20. 
    Hunarmandchilik qo‘shiqlari haqida ma'lumot bering.
    
21. 
    O‘zbek xalq naqllari haqida ma'lumot bering.
    
22. 
    Mehnat qo‘shiqlariga xos xususiyatlar nimalardan iborat?
    
23. 
    «Qizim senga aytaman, kelinim sen eshit» maqolini izohlang.‘
    
24. 
    Folklorning o‘ziga xos xususiyatlarini ayting.
    
25. 
    Mehnat qo‘shiqlari haqida ma'lumot bering.
    
26. 
    «Mevali daraxtga tosh tegadi» maqolini izohlang.
    
27. 
    Marosim folklori haqida ma'lumot bering.
    
28. 
    «Yunus pari» obrazini tavsiflang.
    
29. 
    «Cholni ko‘rib buvam dema» maqolini izohlang.
    
30. 
    Charx qo‘shiqlari haqida ma'lumot bering.
    
31. 
    «Qatorda noring bo‘lsa, yuking erda qolmaydi» maqolini izohlang.
    
32. 
    Hayvonlar haqidagi ertaklarga xos xususiyatlar nimalardan iborat?
    
33. 
    Lirik qo‘shiqlar haqida ma'lumot bering.
    
34. 
    «Bo‘ynida illati borning oyog‘i qaltiraydi» maqolini izohlang.
    
35. 
    «Chambil qamali» dostonining g‘oyaviy xususiyatlarini tushuntiring.
    
36. 
    Mavsumiy marosimlar haqida gapiring.
    
37. 
    «Qush uyasida ko‘rganini qiladi» maqolini izohlang.
    
38. 
    «Jangnoma» dostonlari haqida ma'lumot bering.
    
39. 
    «Hazrati Xizr» haqidagi afsonalarda qanday g‘oyalar ilgari surilgan?
    
40. 
    «Do‘st boshga, dushmanga oyoqqa qarar» maqolini izohlang.
    
41. 
    Majoziy ertaklarga xos xususiyatlar nimalardan iborat?
    
42. 
    «Go‘ro‘g‘li» turkumi dostonlarining asosiy qahramonlari kimlar?
    
43. 
    «Ishqi yo‘q eshak, dardi yo‘q kesak» maqolini izohlang.
    
44. 
    Tarixiy dostonlarga xos xususiyatlar nimalardan iborat?
    
45. 
    «Aybini bilgan avliyo» maqolini izohlang.
    
46. 
    Totemizm nima?
    
47. 
    Dostonlardagi umumlashtirish xususiyatlarini tushuntiring.
    
48. 
    «Buzoqning yugurgani somonxonagacha» maqolini izohlang.
    
49. 
    «Chuchvarani xom sanabsan» maqolini izohlang.
    
50. 
    O‘zbek xalq alla qo‘shiqlari haqida ma'lumot bering.
    
51. 
    Xalq olqishlari haqida ma'lumot bering.
    
52. 
    Xorazm dostonchilik maktabi haqida ma'lumot bering.O‘zbek bolаlаr аdаbiyoti fаnidаn yakuniy nаzorаt sаvollаri
    

“Manas” dostoninig g‘oyaviy yo‘nalishi