«Научный импульс» Декабрь, 2022 638 ta’LIM JARAYONIDA MEDIA ta’lim tizimidan foydalanishning metodik jihatlari dilshod Ismoilovich Davronov
Yüklə 0,86 Mb. Pdf görüntüsü
|
часть 1 « Научный импульс » Декабрь , 2022 639 o‘zgarishni Yunеsko va Yevropa Ittifoqining Atilini o‘rganish muammolari bo‘yicha maslahatchisi L.Masterman tomonidan kiritilgan. Yoshlarni medialardan to‘g‘ri foydalanishga o‘qitishdagi samarali uslubiy usullarini quyidagi asoslar bo’yicha tasniflash mumkin: 1. Tarbiyaviy ishlar turlari bo’yicha (axloqiy, vatanparvarlik, ekologik, oilaviy va boshqalar). Bu tasnifni fin olimi Z.Tell taʼbiri bilan aytganda, “mediaxabarlari fanlararo va koʻp tarmoqli xususiyatga ega boʻlishi” bilan murakkablashadi. Masalan, maktab o’quvchilarini axloqiy jihatdan tarbiyalash masalalarini hal qilish maqsadida medianing badiiy yoki multfilmlarni namoyish etish orqali ulardagi estetik tarbiya imkoniyatlarini kengaytiramiz, chunki biz san’at asarini axborot manbai deb hisoblaymiz. 2. Global kompyuter tarmoqlari va boshqa ommaviy axborot vositalari tomonidan taqdim etilgan imkoniyatlar bo‘yicha. Axborotdan foydalanishning turli xil imkoniyatlarini izlash va joriy etish yoshlarga media sohasi bilan yaxshiroq tanishishiga va ta’lim muammolarini samarali hal qilish imkonini beradi. Mediamadaniyat pedagogikada umumiy tarzda shaxsning turli ko‘rinish, janr va shakllardagi mediamatnni tanlash, foydalanish, tanqidiy tahlil qilish, baholash, yaratish va uzatish, sotsiumda mediafaoliyatining murakkab jarayonlarini tahlil qilishga tayyorlikda namoyon bo‘ladigan integrativ sifati tarzida qaraladi. Shuning uchun pedagogika oliy ta’lim muassasalari talabalarining mediamadaniyatini rivojlantirish masalasi fan va amaliyot oldida turgan dolzarb masalalardan biri hisoblanadi. Bunda zamonaviy ilmiy-texnik taraqqiyot talablariga mos holda pedagogik oliy taьlim muassasalari talabalarining mediamadaniyatini oshirish borasidagi bilimlarini takomillashtirish orqali mediakompetentlikni rivojlantirish texnologiyasini yaratish pedagogik yo‟nalishdagi tadqiqotlar orasida alohida ahamiyat kasb etadi. Axborot-kommunikatsiya texnologiyalarning tez taraqqiy etishi natijasida “media” atamasi paydo bo„ldi. “Media” atamasi lotin tilidan (media, medium so‘zidan) olinib, qo‘llanma, vositachi ma’nolarini anglatadi. Media – bu jamiyatda to‘g‘ri va aylanma kommunikativ aloqa tizimi bo‘lib, insonlar bilan vaqtincha o‘zaro aloqadorlikni yuzaga keltiruvchi va ularni qiziqtiruvchi, chalg‘ituvchi makondir. “Media” atamasi – XX asrda dastlab ommaviy madaniyatni shakllantiruvchi vositalarga nisbatan qo‘llangan. Mediata‘lim yoshlarda mediamadaniyatni va savodxonlikni shakllantirib, ma’naviy estetik va intellektual jihatdan ularning nutqini, muloqot qilish va ijodiy fikrlash ko‘nikmalarini rivojlantiradi. Bugungi axborotlashgan jamiyatda internet tarmog„i yordamida turli sahifalardan, jumladan, Youtube, Mytube, Facebook, Telegram, Instagram, WhatsApp, Twitter kabi axborot uzatish vositalaridan olinaѐtgan turli xil ko„rinishdagi axborotlarni yopish va taqiqlash, uzatilayotgan turli syujetlarni chegaralashning imkoniyati kamroq bo‘lganligi sababli, katta sahnada ― Mediata’lim tushunchasining paydo bo‘lishi, uning kelajakda ta’lim sohasida rivojlanishi imkoniyatlarini yanada orttirib yuboradi. |