Navoiy davlat konchilik va texnologyalar universiteti huzuridagi nukus konchilik instituti

Sinxron dvigatel qutblari bir-biridan tubdan farq qiluv­chi ikki xil kostruksiyali bo‘ladi: ayon qutbli va noayon qutbli.

Energetik qurilmalar (elektr stansiyalar)da sinxron genera­torni harakatga keltiruvchi birlamchi motorlarda asosan uch xil motorlar ishlatiladi: bug‘ turbinalari, gidravlik turbinalar yoki ichki yonar motorlar (dizellar). Ular xar biri generatorning yuritmasi bo‘lishi bilan, generator konstruksiyasiga o‘zining hal qiluvchi ta’sirini o‘tkazadi. Yurituvchi motor gidravlik turbina bo‘lsa, sinxron generator gidrogenerator deyiladi.

Dvigatel asinxron vosita sifatida ishga tushadi va markazdan qochma kalit uning o'rashini taxminan 75% sinxron tezlikda o'chiradi. Ushbu turdagi yuk nisbatan engil bo'lgani uchun, rotor havo qarshiligini keltirib chiqaradigan ishqalanish bilan o'zaro ta'sir qilganda, oz miqdorda sirpanish bo'ladi. Sinxron motorlar statordagi aylanadigan magnit maydonning uning rotoridagi bilan o'zaro ta'sirida ishlaydi. Har bir alohida lasanga berilgan 3 fazali quvvat o'zgaruvchan tok hosil qiladi, bu aylanishni fazoviy va vaqtinchalik ravishda bobinlar o'rtasida sinxronlashtiriladi va statsionardan harakatga olib keladi. Uch fazali sinxron motorlar ikki barobar qo'zg'aluvchan mashinalardir. Bu shuni anglatadiki, armatura o'rash o'zgaruvchan tok manbaidan va uning maydon o'rashi doimiy tok manbaidan quvvatlanadi, induksion motorlar esa faqat o'zgaruvchan tok bilan quvvatlanadi.

Dvigatel asinxron vosita sifatida ishga tushadi va markazdan qochma kalit uning o'rashini taxminan 75% sinxron tezlikda o'chiradi. Ushbu turdagi yuk nisbatan engil bo'lgani uchun, rotor havo qarshiligini keltirib chiqaradigan ishqalanish bilan o'zaro ta'sir qilganda, oz miqdorda sirpanish bo'ladi. Sinxron motorlar statordagi aylanadigan magnit maydonning uning rotoridagi bilan o'zaro ta'sirida ishlaydi. Har bir alohida lasanga berilgan 3 fazali quvvat o'zgaruvchan tok hosil qiladi, bu aylanishni fazoviy va vaqtinchalik ravishda bobinlar o'rtasida sinxronlashtiriladi va statsionardan harakatga olib keladi. Uch fazali sinxron motorlar ikki barobar qo'zg'aluvchan mashinalardir. Bu shuni anglatadiki, armatura o'rash o'zgaruvchan tok manbaidan va uning maydon o'rashi doimiy tok manbaidan quvvatlanadi, induksion motorlar esa faqat o'zgaruvchan tok bilan quvvatlanadi.

Xulosa

Xulosa

Xulosa o’rnida shuni aytishim mumkinki Elektr dvigatel bu elektr energiyasini mexanik energiyaga aylantirib beruvchi mashina. Sinxron dvigatel qo‘zg‘olmas qism - stator va aylanuvchi qism - rotordan tarkib topgan. Sinxron mashina statori, aslida, asin­xron mashina statoridan farq qilmaydi, ya’ni korpus (stanina), magnit o‘zak va chulg‘amdan iborat.