Navoiy davlat pedagogika instituti pedagogika kafedrasi

Mustahkamlash uchun “Keys” topshiriqlari:


1-vaziyat. 7-sinf o‘quvchisi Gulnora bo‘yi 171 sm ekanligidan doimo qayg‘uradi. Uning bo‘yi sinfdoshlarinikidan eng uzun. Sinf taxtasiga egilib, oyoqlarini jipslab, bukilib chiqadi. U har gal sinf taxtasi oldiga uning chiqishi – azoblanishdan iborat. Shuning uchun, ba’zan kamsitilganimdan ko‘ra, bahoyim “ikki” bo‘la qolsin deb, javob berishdan bosh tortadi. Uning miyasida doimiy ravishda sinfdoshlarining: “Ey, minora” yoki “Ey, naynov” deb luqma tashlashlari, shuningdek, o‘qituvchilarning sinf taxtasi oldiga chiqayotganda: “Seni nima shunday burayapti” degan tanbehlari, onasining: “Egilma, yelkangni to‘g‘ri tut, qaragin qanday chiroyli gavdang bor”, deyishlari eshitilib turgandek bo‘ladi. Gulnora kechqurunlari toshoyna oldida turib:
— Qo‘llarim buncha beso‘naqay bo‘lmasa, ular tizzadan pastda!
Normal odamda shunday qo‘llar bo‘ladimi?... Bo‘ynim ham uzun, uni yoqani ko‘tarib bir nima qilish mumkindir, oyoqni nima qilsa bo‘ladi”, – deb qayg‘urar edi.
Savollar.
1. Gulnoraning mulohazasi va harakatlari o‘smirlik yoshining qanday psixologik xususiyatlariga asoslangan?
2. Muammolarni hal etish uchun Gulnoraga qanday yordam berish kerak?
3. O‘zini-o‘zi anglash jarayoni inson tarbiyasiga qanday ta’sir etadi?


2-vaziyat. Dars boshlanishi oldidan Doniyor uyga vazifa yozilgan daftari yo‘qolib qolganligini bilib qoldi. U ... (bundan qanday ta’sirlandi va o‘qituvchiga nima dedi?). Keyingi tanaffusda Doniyor oldiga parallel sinfdagi Muazzam ismli qiz kelib:
— Iltimos, kechir meni! Bizning avvalgi darsimiz shu xonada bo‘lgan edi. Men darsdan keyin uyga qo‘ng‘iroq qilishim zarur edi, shuning uchun uyga qo‘ng‘iroq kilib darsga arang qo‘ng‘iroq oldidan yetib keldim. Shoshilinchda sening daftaringni o‘zim bilan olib ketibman, – dedi.
— Bunday voqea bo‘lib turadi, lekin keyingi gal diqqatli bo‘lishga harakat qilgin, – dedi, Doniyor qizga.
Savollar:
1. Bu vaziyat sizga nimani anglatayapti?
2. Doniyor va Muazzamlarning tarbiyasi haqida qanday ma’lumotga ega bo‘ldingiz?
3. Ularni tarbiyalangan deb ayta olasizmi? Nega?


3-vaziyat. Bir kuni oilaviy bayramga e’tiborli, qobiliyatli va ko‘pchilikka tanilgan navqiron yigit – Shavkat taklif etildi. Tantanaga juda ko‘p mehmonlar yig‘ildilar, ularning ko‘pchiligi Shavkatning kelishini kutib joylariga o‘tirmadilar. Lekin u kechga qolayotgan edi. Uni kutib charchashgan mehmonlar, ortiqcha kutib tirmasdan oxiri joylariga o‘tirdilar. Shavkat mehmonga bir ini izohlar edi.