Nazariy fizika kursi

dunyo nuqtasi
bilan tasvirlanadi. Moddiy nuqtaga bu fazoda qandaydir 
chiziqni - 
dunyo chizig'ini
mos keltiramiz. Masalan, tinch holatdagi 
moddiy nuqtaga to ‘rt o‘lchovli fazoda to ‘g ‘ri chiziq mos keladi. To‘g :ri 
chiziqli tekis harakat va tinch holat xossalari jihatdan bir-biridan farq 
qilmaganligi uchun bu fazoda unga ham to ‘g‘ri chiziq mos keladi.
Laboratoriya bilan bog‘liq bo‘lgan 
К
va unga nisbatan o'zgarmas 
tezlik bilan harakatlanayotgan 
K '
inersial sanoq sistem alarda turib vo-, 
qealarni kuzatamiz. Laboratoriya sanoq sistem ada 
t\
vaqtda 
yi, z\
4Masshtabni o ‘zgartiradigan almashtirishlar bundan istesno.
14

---

nuqtada lam paning yonishi (yoki chaqmoq chaqishi) birinchi voqea, 
larnpadan chiqqan yorug‘lik signalini 
t
2
vaqtda 
x 2)
y2- 
z
2
nuqtada qabul 
qilish ikkinchi voqea bo‘lsin. Shu ikki voqea sodir bo'lgan nuqtalar 
orasidagi masofa (fazoviy interval)
*12 =
\ j ( x 2
-
X ] ) 2
-I- (г/2 ~
У \ ) 2
+
(*2
~ Z
\ ) 2
ifoda bilan aniqlanadi. Ikkinchi tom onda 
с
tezlik bilan tarqalayotgan 
yorug'lik signali ikki voqea orasida o'tgan vaqt ichida
=
c(t
2
- ^i)
masofani bosib o'tadi. Ravshanki, har ikkala masofalar bir-biriga teng. 
Shu sababli ko‘rilayotgan ikki voqeaning to ‘rt o'lchovli fazodagi koor- 
dinatalaridan quyidagi tenglikni hosil qilish mumkin:
c
2(*2
- f i) 2 -
{x
2
-