U )о =
Eo £
ea + g r a d e d ) .
(5.84)
Agar sistamaning to'liq zaryadi nolga teng bo‘lsa, qator ikkinchi haddan
boshlanadi:
F = (grad(£d))0.
(5.85)
Elektroneytral sistemalar uchun dipol monenti koordinataga bog‘liq
bo‘lmagan o‘zgarmas vektor ekanligini nazarda olsak, (5.85) ning o‘ng
tomonini soddalashtirish mumkin. Haqiqatan.
zr _ d /
jp^ _ ^
д Ех л
d Ey d E z ~ Ox ~ ~&r”
y ~dx ~ d x ' Lekin
E = - gradI £ ekanligini inobatga olib, quyidagi tengliklarni hosil
a b y 6EX d E z d E T <"lam,z:
-§? = -ЩГ’ a f =
s f - ' u ™itda
P
.
d Ex d E x ,
d E x x ~ x ~fa +
y ~ d i +
d z ~ dT = (d §rad) ^ -
Shunga o'xshash
Fy =
(dgvad)Ey, Fz = (d g rad )£ 2.
Yuqorida olingan natijalarni urnumlashtirsak,
F = ( d grad)£b =
( d V ) E 0 (5.86)
J^sil bo'ladi. Shunday qilib, bu yaqinlashishishda kuch maydon kuch-
^ganligidan olingan hosilalarning koordinata boshidagi qiymati bilan
ltodalanishini topdik.
^ Agar tashqi maydon, uni hosil qilayotgan zaryadlar sistemasining
1 °1 momenti di bilan aniqlansa ( £ e i a =
0 ), ta ’sir energiyasi uchun
luyidagini hosil qilamiz:
