Nazariy fizika kursi



Yüklə 7,94 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə188/289
tarix25.11.2023
ölçüsü7,94 Mb.
#134493
1   ...   184   185   186   187   188   189   190   191   ...   289
ELEKTRODINAMIKA57

e = 1 + 47rse 
(9.45)
199


Qutblanish koeffitsienti (dielektrik kirituvchanlik deb ham 
ataladi)
ae hamma jismlar uchun noldan k atta bo‘lganligi uchun dielektrik sing, 
diruvchanlik e >
1
bo‘ladi. Magnit kirituvchanlik 
x
musbat yoki manfiy 
bo‘lishi mumkin. 
x >
0
bo'lgan moddalar param agnit, 
x
<
0
bo‘lgan 
m oddalar esa diamagnit deyiladi. Agar 
x
k atta va magnit maydonning 
nochiziqli funksiyasi bo'lsa, modda ferromagnit bo'ladi. Moddalarning 
bunday turlarga ajratish nazariyasi ushbu darslik doirasiga 
kirmaydi.
Termodinamika va statistik fizika kursida bu masala termodinamik nutai nazardan qisqacha o'rganiladi.
(9.41), (9.44) va (9.23) bog‘lanish tenglamalari deb ataladi. Bu 
tenglamalar bilan birgalikda Maksvell tenglamalari to ‘liq 
tenglamalar
sistemasini tashkil qiladi. Ushbu bobning boshida muhitga qo'yilgan 
shartlarga asosan bog'lanish tenglamalarining amal qilish sohasi chek- 
langandir. Shu sababli Maksvell tenglamalarining tatbiq qilish sohasi 
ham cheklangan. Bu tenglamalarning tatbiq qilish chegarasini ken- 
gay tirish mumkin.
M uhit anizotrop bo'lganda m uhitning xossalarini aniqlovchi skalyar 
kattaliklar 
7

e, p, ...
biz ko‘rayotgan chiziqli elektrodinamika doirasida 
ikkichi rangli tenzor kattaliklar 
7
a/3, 
ea/3, ца0
.. .ga o:tadi. Bu holda 
bog‘lanish tenglamalari quyidagicha yoziladi:
M uhit bir jinsli bo‘lmagan holda maydon kattaliklari orasidagi al- 
gebraik bog;lanishlar integral bog‘lanishlarga o'tadi. Bu holni 13-bobda 
ko‘rib chiqamiz.
Maksvell tenglamalarining differensial ko'rinishi (9.8), (9.9), (9.38) 
va (9.39) dan ularning integral ko'rinishiga mikroskopik elektrodinamif 
kadagi kabi o'tamiz:
jo 
УаЗE ‘3

Dn 
eapE 0: 
Ba
— 
НадHij
, . . .
(9.46)
(9.47)
(9.48)
(9.49)
2 0 0


Maksvell tenglam alarning fizik m a’nosi M aksvell-Lorentz tengla- 
alarining m a’nosi bilan birday. Faqat induksiya qonunida magnit 
,,iaydon kuchlanganligining o‘rnida magnit induksiya vektori va siljish 
roki zichligida

Yüklə 7,94 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   184   185   186   187   188   189   190   191   ...   289




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin