Nazariy fizika kursi

J
Aidx*.
(3.1)
a 
a
Bu yerda ikkinchi hadda 1 /c ko'paytmaning yozilishi yuzaki qaraganda 
potensialning o'lchov birligi boshqa kattaliklar bilan mutanosib bo'lishi 
uchun kiritilgan deb tushinish mumkin. Bu maqsadda boshqa tezlikni 
bam yozish mumkin edi. Bu koeffitsient fundamental m a’noga ega ekan-
I a sir integrali bunday ko‘rinishda tanlash kuchsiz maydonlar uchun o'rinli
0 ^Ь, harakat tenglamalarining chiziqli b o‘lishini ta’minlab beradi. 
Kuchli 
,naydonlar elektrodinamikasi zamonaviy fizikada mustaqil yo‘nalish bo‘lib, alohida 
^ rganishni talab qiladi. Bu mulohazani maydon uchun ta’sir integralini aniqlashda
H,tl e’tiborga olamiz. 
Kitobning rnakroskopik elektrodinamika qismida kuchli 
aydonlar bilan bog‘liq masala ustida qisqacha to‘xtalib o'tamiz.
Elektrodinamika
65

---

ligini - elektromagnit ta’sirning uzatilish tezligiga teng ekanligi keyin 
ochiladi. (3.1) ifodada integral 
a
va 
b
dunyo nuqtalaridan o ‘ tuvchi 
haqiqiy harakatga mos keluvchi dunyo chizig'i bo'ylab olinadi.
4-potensial 
A {
aniqlanishiga ko'ra 4-vektordir. Uning fazoviy ta 
kil etuvchilari 
A — A x, A y, A z
maydonning vektor potensiali deyil 
va oddiy vektorni tashkil qiladi. Vaqt tashkil ctuvchisi 
A
0
=
ip
skal 
potensial deyiladi. Shunday qilib, 4-potensialni
A
l
=
(ip, A ) 
(c
ko‘rinishda yozish mumkin. Bunga asosan (3.1) uch o'lchovli ko'rini 
da yozamiz:
ь
S =
J
| - m c