Nazariy fizika kursi

q
kompleks amplitudalar.
Tarqalish yo'nalishi ixtiyoriy b o ‘lganda m aydonni quyidagi ko‘ri- 
nishda yozish mumkin:
E(r,t)
=
Eoexp[i(wt
— hr)], 
(12.76) 
H ( r , t
) 
=
Ho
exp[i(w£ — /гг*)]. 
(12.77)
Bu yerda k to ‘lqin vektor, k = kko, ko to'lq in tarqalish yo'nalishidagi 
birlik vektor.
Endi E  va H  orasidagi b o g ‘lanishni aniqlaymiz. 
Buning uchun 
(12.58) tenglamaga m urojaat qilamiz.
rot E = -i[kE\ = —г—V n 2 + K2[koE\ exp 
г arctg 
,
=
I
с dt 
с
Bu tengliklardan qidirilayotgan bog'lanishni topam iz:
H = V n 2 + n2[koE\
 exp 
i
 arctg — ^ . 
(12-78)
256

---

Bundan vakuum dagidan farqli ravishda elektrom agnit t o ‘lqinlarning 
elektr va m agnit m aydon kuchlanganliklarining am plitudalari turlicha 
ekanligi kelib chiqadi. Shu vaqtda vakuumdagi kabi, bir jinsli izotrop 
inuhitlarda elektrom agnit to'lqinlar ko'ndalang b o'la d i. Haqiqatan ham, 
(12.76) va (12.77) ni mos ravishda (12.61) va (12.59) tenglamalarga 
qo'yib, bunga ishonch hosil qilamiz:
(кВ) =
(kE) = 0.
(12.79)
Bir jinsli izotrop m uhitda Maksvell tenglam alari vakuum dagi kabi, 
ixtiyoriy chastotali yassi ko'ndalang to'lq in ko'rinishdagi yechim ga ega 
ekan. A m m o, m uhitda to'lqin eksponensial qonun b o 'y ich a so'nadi. 
So'nish daraja&i к bilan aniqlanadi. n va к ni (12.68) va (12.70) ifodalar- 
dan topam iz. (12.70) ni kvadratga oshirib (12.68) ga tenglashtiramiz 
va haqiqiy va mavhum qismlarga ajratamiz:
2 
2 
27Г70
П — К = £ 0)