Psixika va ongning faoliyatda taraqqiy etish tamoyili.
Determinizm tamoyili. Determinizm tamoyiliga binoan psixika yashash sharoiti bilan belgilanadi. Yashash sharoiti o’zgarishi bilan psixika ham o’zgaradi.Inson tug’ilgandan keyin qanday sharoitda yashasa, unga usha yashash muhiti ta’sir qilsa,qanday ta’lim – tarbiya olsa shu sharoit, shu muhitda shakllanadi, uning ongi ham shu muhit ta’sirida rivojlanadi. Bir so’z bilan aytganda bu ta’limot insonning yashagan muhitiuning ongining rivojlanishiga ta’sir qilishi borasidagi g’oyani ilgari suradi
13. Ong va faoliyat birligi tamoyili. Bu tamoyilga binoan ong va faoliyat bir-biriga qarama-qarshi emas, aynan bir narsa ham emas, ular bir butunlikni tashkil qiladi. Ong va faoliyatning birligi tamoyili psixologlarni faoliyatni o’rganish orqali xatti-harakatlardan ko’zlangan maqsadga muvaffaqiyatli erishishini ta’minlovchi ichki psixologik mexanizmlarini, ya’ni psixikaning ob’yektiv qonuniyatlarni ochishga imkon beradi.
14. Ongni faoliyatda rivojlanish tamoyili. Bu tamoyilga binoan psixika va ong faoliyatda rivojlanadi va u faoliyat natijasidir.Insonning psixik taraqqiyoti o’yin, o’qish va mehnat faoliyati bilan bog’liqdir. Bu faoliyatlarsiz psixik taraqqiyotni tasavvur etish mumkin emas. Masalan: bola o’yin oraqali o’zaro munosabatlarniga kirishadi, nutqni egallaydi, narsa v ahodisalarni idrok qiladi,xotirasida saqlaydi, tasavvur qiladi fikr yuritadi,xayol qiladi.