Neft va gazkondensatni qayta ishlash texnologiyasi

Tomchilarning qo‘shilishi: 
-suv tomchilarining o‘zgaruvchan tok ta’sirida batartib joylashuvi va harakati; 
-suv tomchilarining o‘zaro tortishuvi tufayli birlashuvi osonlashadi va birikish
yuz beradi. Neft tarkibida suvning foiz miqdori yuqoriligi va elektr maydoni 
kuchining kattaligi deminerallashgan suv miqdorini oshiradi.
Deminerallashgandan keyingi qo‘shimcha neytrallash. 
Bu jarayonning vazifasi: deminerallangan neftga soda (NaHCO
3
) 
eritmasini yuborishdan maqsad qolgan tuzlar (Mg Cl
2
, Ca Cl
2 
) ni Mg (OH)
2 
va
CaCO
3
holida ajratib olish va chiqarib tashlash. Neftda qoladigan NaCl 
atmosferali haydash cho‘kmasi bilan chiqarib yuboriladi.
Bu jarayon unumdorligiga ta`sir etuvchi omillar: 
- “neft-suv” muhitida kam miqdordagi tuzlar bilan neytrallovchi reagent 
o‘rtasidagi o‘zaro ta’sirlashuvning qiyinligi; 
- ortiqcha olinishi mumkin bo‘lgan soda ta’sirida jihozlarning emirilishini oldini 
olish uchun zarur bo‘lgan soda miqdorini aniqlash. Optimal soda miqdori 1tonna 
neftga 5-10 gramni tashkil qiladi. 
Yuqorida aytib o‘tilgan tadbirlar amalga oshirilgandan so‘ng deminerallangan 
neftni atmosferali haydash kolonnasi boshidagi kondensatorda yig‘iladi. Uning 
tarkibi uglevodorod va oz miqdordagi suv aralashmasidan iborat bo‘lib, oson 
kondensatsiyalanadi. Kondensatsiyalanish “neft-suv” nisbatiga (ularning partsial 
bosimiga) bog‘liq.

---

32 
Uning oldini olish uchun kondensatsiyalanishning quyidagi ikki usulidan 
foydalaniladi:
1. Suvli muhitdagi HCl ni neytrallash; 
2. Metall sirtida himoya pardasi hosil qiluvchi aminobirikmalarni purkash. 
HCl ni neytrallash barcha komponentlar kondensatsiyalanishidan avval ikki 
usulda neytrallanadi: 
a) Ammiak (NH
3
) bilan neytrallash. 
Bu usulda sistemaga gaz holidagi ammiak yuboriladi va HCl gazsimon holdagi 
ammoniy xlorid (NH
3 
Cl) tuziga aylantiriladi. Bu tuz kondensatsiyalangan suvda 
erib HCl hosil qiladi va uning miqdorini pH-metr bilan aniqlab, neytrallangan 
HCl miqdori aniqlanadi.