Neft va gazkondensatni qayta ishlash texnologiyasi

Metallarning diaktivatorlari. 
Uzoq 
vaqt 
saqlanganda 
hamda 
dvigitellarning yoqilg`i sistemalarida bo’lganda motor yoqilg`ilar metallarga 
tegib turadi. Mis tuzlari yordamida tozalashda oltingugurtli neftlarning 
benzinlari eritilgan holdagi mis ionlarini saqlaydi. Ba’zi bir metallar ayniqsa 
mis, bronza, vanadiy, qo’rg`oshin yoqilg`i uglevodorodlarining oksidlanishi 
uchun faol katalizatorlar bo’lib hisoblanadi. Shunday metallarning ta’siri 
sharoitida sof antioksidlovchi qo`ndirmalarning qo’llanilishi yetarli emas, 
chunki antioksidlovchi tez sarf bo’ladi. Metallarning katalitik ta’sirini 
susaytiruvchi qo`ndirmalarni ishlab chiqarish zarur bo’ladi. Bunday 
qo`ndirmalar 
metallarning 
deaktivatorlari 
deb 
nom 
oldi. 
Ularning 
antioksidlovchilar 
bilan 
birgalikda 
ishlatilishi 
ularning 
umumiy 
barqarorlashtiruvchi ta’sirini oshiradi. Taklif qilingan ko’p sonli moddalarda 
sapitel aldegidning aminlar bilan kondensatsiyalanish mahsulotlari, masalan 

---

144 
NN
1
-disamitsiya-1, 
2-propandiyamin 
(disamitsiya 
denpropilendiamitsiya) 
amalda qo’llaniladi. 
CH
N
N
HOC
CH
CH
CH
2
3
C
HC
CH
CH
COH
CH
C
CH
CH
CH
CH
 
Bunga o’xshash moddalarning ta’sir etish mexanizmi ularning faol 
metallar bilan faol bo’lmagan kompleks birikmalarning hosil bo’lishi bilan 
bog`liq 
deb 
hisoblaydilar. 
Boshqacha 
qilib 
aytganda, 
metallarning 
deaktivatorlari metall ionlari bilan o’zaro ta’sirlashib ularning oksidlanish 
jarayonlariga ta’sirining oldini olib antioksidlovchilarning ta’sirini kuchaytiradi.