Nəqliyyatda yükəmə-boşaltma işlərinin təşkili – 2” fənni ybm, onların təsnifatı. Ybm-nin məhsuldarlığı və ona təsir edən amillər

Fasiləsiz işləyən maşın və mexanizmlər

Konveyerler yükləri fasiləsiz axınla daşıyan nəqledici maşınlardır. Nəqledici maşmlar adətən, bir rıöv yükiin daşınması üzrə ixtisaslaşır. Bu halda nəqliyyat əməliyyatian eyni tipliklyi ilə fərqlənir və daha asan avtomatiasdinhr. Fasiləsiz nəqledici maşınlar 2 qrupa bölüııür: 1) dartıcı elementli ( lent, kəndir, zoncir) maşınlar - yük, dartıcı elementlə birlikdə hərakət edir; 2) dartıcı eiementi oimayan maşuılar (inersiyalı və vibrasiyalı konveyerlər) - yük işçi orqanın sethi üzrə impulslann tə'siri altında sürüşiir.

Sopəlonen və nisbətən yüngül olan ədədi yüklərin daşınması üçiin konveyerlerdən geniş istifado olunur. Konveyeriarin konstruksiyasının əsas elementi - neqledici işçi orqandır. İşçi orqanın növündən asılı olaraq, konveyerlor aşağıdakı kimi təsnif olunur: a) leııtli; b) kondirli - lentli; v) zencirli; q) lövhəü; d) vintli; e) inersiyalı; j) vibrasiyalı; z) qravitasiyalı və s. Konveyerlərin əsas xaralcteristikası onlann məhsuldarlığıdır. Konveyerlər üçün həcmi (mVsaat), kütlovi (t/saat) və odədi (ədəd/saat) məhsuldarlıq fərqləndiriür. Kütləvi vo hocmi ınehsuldarlıq arasında aşağıdakı asılılıq mövcuddur.

Q-pV, t/saat,

burada p - yükün həcmi kütləsidir, t/m1.

Yüksək mahsuldarlığına, konstruksiyasının sadəliyinə, az cnerji sərfma va yüklərin böyük məsafələrə daşınma imkanına göra lentli konveyerlər daha geniş yayılmışdır. Konstruksiyasına görə konveyerlər stasionar ve hərəkət edən olurlar Yüklərin istehsal yerindən islehlak yerinə qədər məsafə 150 - 200 km təşkil etdikdə, letıtli konveyerlərin tətbiqi daha səmərəli sayılır. Konveyerlərin ayrı -ayrı bölmələrinin uzunluğu 4km-ə çatır, məhsuldarlığı isə 5-10 m3/saat ve çox təşkil edir.

Konveyerin lenti həm yük daşıyan element, həm də dartıcı işçi orqanıdr. Lent yüksək dəyərə malik olub, konveyerin qiymətinin təqribən 50%-ni təşkil edir. Dəmiryol nəqliyyatında geniş tətbiq olunan lentli hərəkət edən konveyerlərin əsas paramaterləri cədvəldə verilmişdir.

Nəql olunan yüklərin xüsusiyyətindən asılı olaraq zəncirli, lövhəli, vintli, inersiyalı, vbrasiyalı və digər konveyerlərdən istifadə edilə bilər.

Ədədi yüklə üçün konveyerlərin məhsuldarlığı növbəti ifadədən təyin edilir;

, t/saat

Burada, - ədədi yükün kütləsidir, kq;

l – yüklər arasındakı məsafədir, m;

v – yükün hərəkət sürətidir, m/san.

Səpələnən yüklər üçün konveyerlərin məhsuldarlığı aşağıdakı düsturla hesablanır:

, t/saat

Burada F – daşınan yükün en kəsiyinin sahəsidir, m²;

v – yükün hərəkət sürətidir, m/san;

– yükün həcmi kütləsidir, t/m³