NevşEHİr atl ve endüstri meslek lisesi 2006–2007 ÖĞretim yili türk edebiyati dersi 9
Yüklə 77,26 Kb.
|
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- İşitin ey yarenler Aşk bir güneşe benzer Aşkı olmayan kişi Misali taşa benzer 1. Bu dizeleriyle 13. yüzyıldan günümüze seslenen düşünceleri, sanat gücü, dil ve anlatımıyla Türk tasavvuf edebiyatının en güçlü temsilcilerinden biri olan ve şiirlerinde yalın bir Türkçe kullanan şairimiz aşağıdakilerden hangisidir? A-)Sultan Veled B-)Mevlana C-)Pir Sultan Abdal D-)Yunus Emre E-)Hacı Bektaşı Veli
Kam aldı bilir kendini, ömründe felekten B-) Gövdeler, varsa gönülden cevherini Yürek olmazsa bilekler çekemez hançerini C-) Önde uzun bir kışın soldurduğu etekler Sonra dönen, dönerken inleyen tekerlekler D-) Tekerlekler yollara bir şeyler anlatıyor Uzun yollar bu sesten silkinerek yatıyor E-) Vakit gelir, saçlara dolunca aklar İşte o anda, son bir pişmanlık başlar ------------------------------------------ ------------------------------------------ Sessizce düşünsek duyacaklar bir gün Olmazları olmuş sayacaklar bir gün Onlar bu vehimle ellerinden gelse Rüyalara sansür koyacaklar bir gün 3. Bu dörtlüğün nazım biçimi nedir? A-)Şarkı B-)Rubai C-)Türkü D-)Mani E-)Muhammes ------------------------------------------ ------------------------------------------ I- Hoca Dehhani II- Avni III- Muhibbî IV- Neşati V- Fıtnat Hanım VI- Gevherî VII- Şeyh Galip VIII- Seyranî IX- Nefi X- Nâbi 4. Yukarıdaki isimlerden kaç tanesi Divan şiiri sanatçısı olarak ün kazanmamıştır? A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 İnsanın var oluşunu anlatan tasavvufi şiirlerdir. Allah’tan geldik, Allah’a döneceğiz inancını işleyen şiirlerdir. Buna göre önce ruh yaratılır, sonra vücut. Zamanı geldiğinde her ruh maddi dünyaya iner. Bu ruh sırayla bitkiye, hayvana, insana en son olarak da insan-ı kâmile geçer. Bu ruh oradan da ilk ve tek kaynak ruh olan Allah’a döner ve onunla birleşir. İşte bu olayları anlatan şiirlere ------------------------ adı verilir. 5. Yukarıdaki metinde boş bırakılan yere gelmesi gereken kavram nedir? A) Devriye B) Şathiye C) Tecellî D) Ahiyye E) Nutuk ------------------------------------------ ------------------------------------------ Bre ağalar, bre beyler Ölmeden bir dem sürelim Gözümüze kara toprak Girmeden bir dem sürelim Aman hey Allahım aman Ne aman bilir ne zaman Üstümüzde çayır çemen Bitmeden bir dem sürelim 6. Yukarıdaki dörtlükler hangi nazım biçiminden alınmıştır? A) Semai B) Koşma C) Mani D) Koşuk E) Varsağı ------------------------------------------ ------------------------------------------ 7. Aşağıdakilerden hangisi destan ve halk hikâyesinin benzer özelliklerinden değildir? A) Kurmaca metindir. B) Sözlü ürünlerdir. C) Olağanüstü kahramanlar ve olaylar vardır. D) Anonimdir. E) Tümüyle manzum metindir.
Benden selam olsun Bolu Beyi’ne Çıkıp şu dağlara yaslanmalıdır Ok gıcırtısından kalkan sesinden Dağlar sadâ verip seslenmelidir
Hasmı su içse döner elbette zehr-i mâre su 10. Bu beyit için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) “âb-ı hayât” ile “zehr-i mâr” arasında karşıtlık vardır. B) Telmih sanatına başvurulmuştur. C) Alındığı nazım biçiminin ilk beyti değildir. D) Anlam bakımından birbiriyle ilgili olan kelimeler kullanılmıştır. E) Alındığı nazım biçiminin nesib bölümünden önce yer almıştır. ------------------------------------------ ------------------------------------------ 11. Aşağıdaki bilgilerden hangisi Divan şiiri ile ilgili değildir? A) Genellikle süslü, sanatlı bir dil kullanılmakla birlikte, Türkî-i Basit akımının etkisiyle oluşturulan şiirlerin lisanı daha sadedir. B) Göz için kafiye esas alınmıştır. C) Nazım şekilleri kesin sınırlarla birbirinden ayrılmış, kurallara bağlanmıştır. D) Duygu ve düşünceler, “mazmun”larla anlatılır E) Usta şairlerin şiirlerine nazire yapmak yadırganmıştır. ------------------------------------------ ------------------------------------------ İnce boyunlu kalem kulaklı Terazi tabanlı uğru yelekli Bir geyik sîmâlı hâtun bilekli Kalkana benziyor döşü kır atın --- Oklar uçup gider şahinler gibi Merd de aşıp gider aslanlar gibi Kılıçlar oynaşır ceylanlar gibi Kesilir ne başlar meydan içinde 12. İki ayrı koşmadan alınan yukarıdaki dörtlüklerin farklı yönü aşağıdakilerden hangisidir? A) Nazım türü B) Nazım birimi C) Şiir geleneği D) Kafiye örgüsü E) Nazım biçimi 1 Dağlar ile taşlar ile Çağırayım Mevlâ'm seni Seherlerde kuşlar ile Çağırayım Mevlâ'm seni 2 Su dibinde mâhî ile Sahralarda âhû ile Abdal olup "Yâ Hû!" ile Çağırayım Mevlâ'm seni
Gökyüzünde İsâ ile Tur dağında Musa ile Elindeki asa ile Çağırayım Mevlâ'm seni
Derdi öküş Eyyûb ile Gözü yaşlı Yâ'kûb ile Ol Muhammed mahbûb ile Çağırayım Mevlâ'm seni 5 Bilmişim dünya hâlini Terk ettim kıyl ü kaalini Baş açık ayak yalını Çağırayım Mevlâ'm seni 6 Yûnus okur diller ile Ol kumru bülbüller ile Hakk'ı seven kullar ile Çağırayım Mevlâ'm seni
B-)Mızrap C-)Cönk D-)Dergi E-)Cülus 1. Nedür bu handeler bu işveler bu nâz u istiğnâ Nedür bu cilveler bu şîveler bu kâmet-i bâlâ
Nedür bu hâl-ı hindûlar nedür bu habbe-i sevdâ 3. Nedür bu pîç pîç ü çîn çîn ü ham be-ham kâkül Nedür bu turralar bu halka halka zülf-i müşk-âsâ 4. Miyânun rişte-i cân mı gümüş âyine mi sînen Benâgûşunla mengûşun gül ile jâledür gûyâ 5. Vefâ ummaz cefâdan yüz çevirmez Bâkî âşıkdır Niyâz etmek ana cânâ yaraşur sana istiğnâ 16. Yukarıdaki şiir için söylenen aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur? A) Makta beytinin dizelerinin kendi arasında kafiyeli olması gazellerin değişmez özelliklerindendir. B) Musammat gazel için örnektir. C) Bütün beyitlerde istifham sanatına yer verilmiştir. D) Şiirde tam kafiyeye yer verilmiştir. E) Şiirde Azerî şivesine ait ses özelliklerinin olması şiirin şairi ve dil özellikleri hakkında bize fikir vermektedir. ---------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------- --------------, Divan şiirinin en güçlü şairlerindendir. Temelini bireysel duygu ve sevgide bulan bir şiir anlayışını geliştirmiştir. Türkçe, Arapça, Farsça divanlarında yer alan şiirleri, onun bu üç dili de çok iyi bildiğini göstermektedir. Ona göre şiirin özünü sevgi, temelini bilim oluşturur. Bu düşünceyle sevgiyi evrenin özünü kuran bir öğe olarak algılar. Şiirinin örgüsünü bütünlüğe kavuşturan bir diğer öğe üzüntüdür, sevgiliye kavuşma özleminden, ondan ayrı kalıştan kaynaklanan üzüntü. Üzüntünün, ayrılık acısının, kavuşma özleminin odaklaştığı başlıca yapıtı mesnevi nazım biçimiyle yazılan Leyla vü Mecnun’dur. 17. Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A)Şeyh Galib B)Nedim C)Baki D)Fuzuli E)Hoca Dehhani ---------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------- 18. Aşağıdakilerden hangisi divan edebiyatında konularına göre isimlendirilen şiirlerden değildir? A)Naat B)Tevhid C)Mersiye D)Hicviye E)Tegazzül ---------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------- 19. Aşağıdakilerden hangisi Halk edebiyatı için söylenemez? A-)Şiirde nazım birimi dörtlüktür, yarım kafiye daha çok kullanılmıştır. B-)Şiirlerin çoğu bir ezgi ile söylenmiştir. C-)Şiirlerde aruz ölçüsüne hiç yer verilmemiştir. D-)Manzum ürünler mensur ürünlere göre daha ağırlıktadır. E-)Düz yazı alanındaki ürünler anonim özellikler taşır.
Anonim edebiyatın ezgi ile söylenen bir nazım biçimidir. Aşk, ayrılık, yiğitlik gibi konularda söylenir. Asıl sözlerin bulunduğu bentlerle nakarat bölümlerinden oluşur. Her bendin sonunda tekrarlanan nakarat bölümüne kavuş-tak adı verilir. 21. Bu parçada sözü edilen nazım biçimi aşağıdakilerden hangisidir? A-)Koşma B-)Destan C-)Ağıt D-)Ninni E-)Türkü ---------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------- Yârim ölmüş anasına söyleyin Küçük bebeği beleğine beleyin El edin de şu geyiği eyleyin Kalk yârim sana geyik getirdim 22. Halk edebiyatından alınan bu dörtlüğün türü aşağıdakilerden hangisidir? A-)Destan B-)Ağıt C-)Mani D-)Mersiye E-)Sagu ---------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------- Şiirlerinde coşkun bir lirizm vardır. Lale devrinin eğlence hayatını şiirlerinde başarıyla yansıtmıştır. Şarkılarıyla ün-lü olan şair, mahallileşme akımının öncüsü olmuştur. Şiirlerinde Halk edebiyatının etkileri görülür. Hece ölçüsü ile bir de türkü yazmıştır. 23. Bu parçada sözü edilen divan şairi aşağıdaki-lerden hangisidir? A)Baki B)Ahmedi C)Nabi D)Fuzuli E)Nedim ---------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------- Çukurova bayramlığın giyerken Çıplaklığın üzerinden soyarken Şubat ayı kış yelini kovarken Cennet demek sana yakışır dağlar 24. Yukarıdaki koşmaya işlediği konu açısından hangi ad verilir? A) Güzelleme B) Koçaklama C) Destan D) Varsağı E) Semai ---------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------- Destanların ortak özelliklerini içeren örnekler vardır. Bu yönüyle İslam’dan önceki eserlere benzer. Bununla birlikte İslam’ın inanç ve ibadet örneklerini gösteren kahramanları içermektedir. Eser destan geleneğinden halk öykücülüğüne geçiş döneminin ürünüdür. 25. Parçada sözü edilen eser aşağıdakilerden hangisidir? A-)Türeyiş Destanı B-)Atabet’ül Hakayık C-)Kutadgu Bilig D-)Manas E-)Kitab-ı Dede Korkut Divan şiirinin gelişip kurulmasında etkili olmuştur. Şiirlerinde tasavvufun büyük etkisi görülen……........,çağın adalet anlayışını eleştiren....................adlı bir mesnevi yazmıştır. Bu mesnevi fabl türünde mizahi bir eserdir. 26. Parçada boş bırakılan yerlere sırası ile aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A-)Süleyman Çelebi-Vesiletü’n-Necat B-)Ali Şir Nevai-Mecalisü’n-Nefais C-)Şeyhi-Harname D-)Fuzuli-Şikayetname E-)Aşık Paşa-Garibname
B-)Gazel ve kasidenin kafiyelenişi birbirine benzer C-)Tuyug, yalnızca Türk edebiyatına özgü bir nazım biçimidir D-)Şarkının bent sayısı 5 ile 15 arasında değişir E-)Birini eleştirmek, toplumdaki aksaklıkları ortaya koymak için yazılan şiirlere hicviye denir
B) Muhakemet-ül Lügateyn; Ali Şir Nevai C) Divan-ı Lügat-it Türk; Kaşgarlı Mahmut D) Kutadgu Bilig; Yusuf Has Hacip E) Atebet-ül Hakayık; Edip Ahmet
B) Gazelde nazım birimi beyit, koşmada dörtlüktür C) Gazel aruzun istenilen her kalıbıyla yazıldığı halde koşma genelde hece ölçüsünün 11’li kalıbıyla yazılır D) Gazel 10–20 beyitten, koşma 7–12 dörtlükten oluşur E) Gazellerin konusu sevgilinin güzelliği, aşk ve şarap; koşmalarınki ise genellikle aşk, sevgi ve doğa güzellikleridir
B-)Şathiye, tasavvuf konularının görünüşte alaylı bir söyleyişle dile getirildiği şiirlerdir. C-)Âşık edebiyatı nazım biçimi olan koşmada “aşk, ayrılık, doğa güzelliği” gibi konular işlenir. D-)11’li hece ölçüsüyle yazılan semaide dini ve toplumsal konular ele alınır. E-)Tekke edebiyatı ürünü olan ilahi, zihniyet farklılıklarına göre nefes, deme, âyin gibi farklı isimler alır. Yüklə 77,26 Kb. Dostları ilə paylaş:
| ||||||||||||||||||||||||
