Niderlandiya ta’limi

Niderlandiya ta’limi

Niderlandiya’ning yer maydoni 42 ming km/kv bo’lib, unda 15 million aholi istiqomat qiladi. Uning shimoliy dengiz bo’yida uch daryo Reyn, Maasa, Sxelde dengizga quyilish joyida joylashganligi, Niderlandiyaga katta geografik qulaylik tug’diradi.Shu tufayli ham aholining katta qismi kemasozlik, turizm, tranzit yuklarni kemalar bilan tashib berish bilan band. Ishga yaroqli aholidan 6 millioniyoki 67 foizi maishiy xizmat ko’rsatish sohasida, 28 foizi sanoatda, 5 foizi qishloq xo’jaligi va baliqchilik xo’jaliklarida mehnat qiladi. Davlat tuzimida konstitustion monarxiya, uning o’z parlamentiham faoliyat ko’rsatadi.Bu mamlakat 12 viloyatdan tashkil topgan, poytaxti Amst yerdam shahridir.

Niderlandiya kichik mamlakat bo’lsada, lekin halqaro ijtimoiy, iqtisodiy, siyosiy hyotda faol ishtirok etadi.Hozirgi Birlashgan Millatlar Tashkilotining o’tmishdoshi bo’lgan millatlar ligasi aynan birinchi bor Niderlandiyada tashkil etilgan edi. Bu mamlakatda 1899, 1907-yillarda xalqaro tinchlik konferenstiyalari bo’lib o’tgan.Hozir xalqaro arbitraj, xalqaro sud shu mamlakatning Gaaga shahrining Tinchlik saroyida joylashgan.
Uning siyosati tinchlik siyosatidir.U xalqaro tinchlikni saqlash tashkilotlarining a’zosi, tinchlik forumlarining barchasida faol qatnashadi.U BMT, NATO, EES, Yevropa Iqtisodiy Hamjamiyatining faol a’zosidir.Ikkinchi jahon urushidan keyin Niderlandiyada qudratli industriya’ni barpo etish ishlari boshlandi.Bu mamlakat to’g’risida qisqacha ma’lumot ana shulardan iborat.
Bizdagi ta’lim tizimining qo’yilishi bo’yicha AQSH, Fransiya, Buyuk Britaniya mutaxassislarining fikri muallif diqqate’tiborini o’ziga jalb etdi. Ular bir ovozdan sobiq SSSRning barcha hududlarida ta’limning amalga oshirilishi bo’yicha jahonning istagan mamlakati bilan raqobatlasha olishi, uni saqlash va takomillashtirish zarurligini, sobiq SSSR ta’lim tizimlarida ibratli jihatlar ko’pligini ta’kidladilar. Ayniqsa mustaqillikka erishgan har bir davlat o’z hududiy, mahalliy etnopedagogik xususiyatidan kelib chiqib, ta’limni isloh etishi zarurligini qayd etdilar.
Niderlandiya ta’lim tizimlarining shakllanish davri 1789 yilda frantsuz revolyustiyasi natijasida paydo bo’lgan Bativ Respublikasi davriga to’g’ri keladi.
Hozirgi paytda mamlakatning 75 foiz maktablari xususiy shaxslar, tashkilotlar va jamiyatlar tomonidan, shu jumladan xrestian yoki katolik cherkovlari tamonidan tashkil etilgan.
Bu mamlakatda ta’lim tizimi 7-3-2 shakldadir.Boshlang’ich ta’lim maktabgacha tarbiya bilan qo’shilgan.
Uning shakli quyidagi bosqichdadir:
— boshlang’ich ta’lim;
— o’rta ta’lim;
— maxsus ta’lim;
— oliy ta’lim;
— chet elliklar uchun ta’lim.