Noan`anaviy dars shakllari

2. Sinektika.
Sinektika “miya jangi” bilan bir hil.
3. Mojaro metodi.
Bu metod fikrlashni juda faollashtiradi va ularni favquloddagi vaziyatlarda ishlashga o`rgatadi.
Muximi – topshiriqni to`la bajarish emas, balki tezlik bilan, chaqqon bajarishdir.
4. Dumaloq stol metodi.
Topshiriq yozib, qo`yilgan qog`oz varag`i davrda bo`ylab o`tkaziladi. Xar bir o`quvchi – talaba o`zining javob variantini yozib qo`yadi. Oxirida to`g`ri javob aniqlanadi. Bu yozma va og`zaki bajarilishi mumkin.
5. “Uch bosqichli interv`yu”.
“Uch bosqichli interv`yu” – ishtirokchilar uch guruhga bo`linadilar.
6. Muammolarni hal qilish metodi.
Fikrlar xujumi
Fikrlar xujumi bevosita jamoa bo`lib, dialog tariqasida olib boriladi.
Bu metodni qo`llashdan maqsad mumkin qadar katta miqdordagi g`oyalarni yig`ish, tadbiq etish, talabalarni bir hil fikrlashdan holi qilish, ijodiy vazifalarni echish jarayonida dastlab paydo bo`lgan fikrlarni engishdir, ya`ni aniqlik kiritishdir.
Bu metod A.F.Osbori tomonidan tavsiya etilgan.
Bu metod ishtirokchilari miqdori 15 kishidan oshmasligi kerak. Mashg`ulot davomiyligi bir soatgacha.
Yalpi “Fikrlar xujumi” metodi. J.Donal`d Filiks tomonidan ishlab chiqilgan. U katta guruhlarda (20 kishidan 30 kishigacha).
Bu metod yangi g`oyalar ishlab chiqarish samaradorligini sezilarli darajada oshirishni ta`minlaydi.
Bunda ishtirokchilar 5-6 tadan iborat kichik guruxlarga bo`linadi.
Muammo bo`yicha 15 daqiqa davomida mustaqil ravishda o`zaro “Fikrlar xujumi” o`tkaziladi.
Kichik guruh vakili o`z guruhlarida ishlab chiqilgan g`oya xaqida axborot beradilar. Yaxshi betakrorlari tanlab olinadi.
Fikrlar хujumi
Oybek she`rlariga noan`anaviy yondashuv.
“Kuzda” she`rini “Baхs, munozara” texnologiyasi asosida taхlil kilish.
Darsning maksadi: O`kuchilarin erkin, ijodiy fikrlashga o`rgatish, tabiatga eхtiyotkorona munosabatda bo`lishga undash.
Darsning jiхozi: Oybekning “To`plam” asarlari, Oybek хakida fikrlar.
Dars shiori: Oshkora munozaralar tufayli xatolargina emas,balki yomon bema`niliklar хam tezda bartaraf etiladi.
(M.E. Scherdin)
Baхsda go`yo sen uchkur toysan,
Јizishmasang ko`p yikilmasan.
(N.Xusrav)
Darsning borishi:
O`qituvchi Oybekning “Kuzda” she`rini chiroyli kilib, bolalar dikkatini torta oladigan tarzda o`qib beradi. So`ng she`r bolalar tomonidan kayta o`qiladi. O`qituvchi kuyidagi savollarni munozara uchun ko`rgazma doskasiga iladi.

1. 
   She`r muallifi kim?
   
2. 
   e`tibor bering, she`ri nima uchun “Kuzda” deb nomlangan?
   
3. 
   Uchar, erni o`par bir gala yaprok,
   

O`kib bitirshdi yoz dostonini.
OKochlar gavdasi orik va titrok,
Salkin el uchirdi yaxshi konini.

4. 
   Ma`lumki, kuz faslida ko`p shamol esib, yomKir yoKadi. Bu хolat she`rda kanday ifodalangan?
   
5. 
   Shoir yozni kimga yoki nimaga o`xshatyapti, nima uchun?
   
6. 
   “Uchib er tishlaydi bir gala yaprok” misrasidagi go`zal o`xshatish orqali shoir kuzdagi kaysi, хolatni aks ettirgan?
   
7. 
   Kuz fasli nima uchun “Oltin”ga o`xshatiladi?
   
8. 
   Shoir peyzaj tasviriga asoslangan she`r orqali nima demokchi?
   

Bu savollarga olingan javoblar orqali texnologiyadan ko`zlangan asosiy maksad o`quvchi – talabalrni хammasini kamrab olib, fikrlashga хam bilmi olishga o`rgatishdan iboratdir.