Noktalama iŞaretleri
Aşağıdaki boşluklara uygun kelimeler yazıp cümleleri tamamlayınız
Yüklə 270,54 Kb.
|
8. Aşağıdaki boşluklara uygun kelimeler yazıp cümleleri tamamlayınız.
9. Aşağıdaki yargılardan doğru olanların başına “D”, yanlış olanların başına “Y” yazınız. (….) “Sabah kahvaltı yaptın mı” cümlesinin sonuna nokta konur. (….) “Her sabah spor yapar mısın” cümlesinin sonuna soru işareti konur. (….) “Eyvah, çantayı unutmuşum” cümlesinin sonuna ünlem işareti konur. (….) “Ahmet’ler” kelimesinde kesme işaretinin kullanımı yanlıştır. (….) “Hasan ( ) Mehmet ve Ökkeş top oynuyorlar.” cümlesinde ( ) yerlerine virgül konur. 1 
Ünlem İşareti ( ! )
Öğrencilerden hangilerinin kurduğu cümleler, ünlem işareti (!)’nin yukarıdaki kurallarını örneklemiştir? İşaretleyiniz.   Aynur
Koray
Furkan
Tevfik
Büşra
 Uğur
ÇÖZÜMLÜ SORULAR
4 
-Sınav 14,15’te yapılacakmış. -256.165 km yol gitmişler. -Peyami Safa, Sözde Kızlar, Ötüken Yayınları, Ankara 1988
Nokta işaretinin aşağıda verilen kurallarından hangisi bu cümlede örneklenmemiştir?
5. Aşağıdaki cümlelerden hangisinin sonunda üç nokta(…) kullanılmalıdır? A) Tekirdağ merkez, ilçe ve beldelerinde sağanak yağış nedeniyle birçok ev ve iş yeri su altında kaldı B) Kumbağ beldesine ulaşımı sağlayan yol trafiğe kapatıldı C) Sağanak yağış, Şarköy ve Hayrabolu ilçeleri dışında bütün yerleşim yerlerini etkiledi D) Tekirdağ şehir içinde ve Çorlu – Silivri yolunda çökmeler meydana geldi ama
6. “Hacı Süleyman( )şafaktan beri elinde çifte ( ) önünde köpek ( ) kıyı kıyı taban tepiyordu( )” cümlesinde ( ) yerlere sırasıyla hangi noktalama işaretleri konmalıdır? A) (,) (.) (!) (.) B) (.) (,) (.) (.) C) (,) (,) (,) (.) D) (:) (;) (,) (.)
( ) Efendim ( ) soylu kişi ( ) dedi ( ) Cümlelerindeki ( ) yerlere sıra ile hangi nok- talama işaretleri konmalıdır? A) (,) (:) (-) (,) (,) (.) B) (,) (:) (?) (-) (,) (.) C) (-) (,) (-) (,) (,) (.) D) (:) (,) (-) (,) (,) (,)
A) Ankara, Yozgat ve Kırıkkale İç Anadolu Bölgesi’nin şehirleridir. B) Genç, adama yer vermek için oturduğu yer- den kalktı. C) Tuzlu, acılı yiyecekleri pek sevmez; hatta hiç yemezdi. D) Sınıfta, kız öğrencilerin sayısı; erkek öğren- cilerden fazlaydı.
Dağına ( ) taşına seslenirdim ( ) İçime vuran derinliklerden ( ) Yankılarda adını dinlerdim ( ) Sevdiğim göllerinin ( ) vadilerinin ( )
A) Nokta (.) B) Soru İşareti (?) C) Virgül (,) D) Ünlem İşareti (!)
A) Sakarya Caddesi’nde hangi kitapçılar var? B) İşte size en vefalı (?) arkadaşımın fotoğrafı. C) Yazar neden bu hikâyesinde İstanbul dışına çıkıyor? D) Bu yatağı kaldıramayacağını nasıl akıl ede- medin?
A) İstanbul’da yıllarca yaşadıktan sonra Ana-dolu’da yaşamak zor geldi. B) Kimse Canan’ların bize uğrayacağını san- mıyordu. C) Kısmet Hanım’ın işleri bugünlerde çok sıkıymış. D) Mehmet’in annesi bugün dönecekmiş.
A) 39’uncu sayıdan sonra dergi çıkmaz oldu. B) Derginin 1. sayısında “Türk Millî Eğitimi”ne yer verilmiş. C) Dergi ilk, sayısında daha başarılı yayınlara imza atmıştı. D) Bu dergi 1998’de çıkmaya başlamıştı.
- Neden biz de manzara resmi yapmak için bahçeye çıkmıyoruz (2) Bütün sınıf arkadaşlarım o gün ilk defa beni desteklemişti (3) Bunun üzerine öğretmenimiz bizi bahçeye çıkarabileceğini (4) ancak bunun için baharın gelmesini beklememiz gerektiğini söylemişti. Ama o sene hiç bahar gelmemişti.
A) 1. B) 2. C) 3. D) 4. 14. Aşağıdaki cümlelerin hangisinin sonuna ünlem işareti (!) konur? A) Gelecek hafta burada bir festival mi olacak B) Ya, sen sınavı kazandın demek C) Yazar son günlerde topluma gözlerini kapa- mış, inzivaya çekilmişti. D) Bana, kuzenimden bir mektup gelmiş
A) 29. Haziran. 1972’de doğmuş. B) Saat 13.00’te misafirim geldi. C) Dr. Hasan Pelit bugün nöbetçi değil. D) Üsküdar’da bir yalıda yaşıyormuş.
A) Ah, yeni doğmuş bebeklerin ne güzel kokusu vardır B) Bebeklerin süt dişlerini ne zaman çıkarmaya başladıklarını bile bilmiyordu C) Bebeğin mama ve uyku saatlerinde bir değişiklik mi oldu D) İşten eve geldi mi ilk olarak bebeğin odasına koşar, hasretle onu kucaklardı
A) Ahmet Hamdi Tanpınar’ın “Beş Şehir” adlı kitabını okudum. B) Babası bana, “Yarın erkenden gel.” dedi. C) Ankara, “Eskişehir” ve Adana’da tanıdığım insanlar var. D) Ömer Seyfettin’in “Bomba” adlı hikâyesinin konusu ne?
A) Ders çalışıyor; ama başarılı olamıyor… B) Babasının öğütleri, bitmiyordu: Çalış, erken yat… C) Ne zaman tükenecek bu yollar, arabacı… D) Oraya bir daha uğramam, geçen sefer beni iyi karşılamadılar…
A) “Han Duvarları” ‘nı okudunuz mu? B) Öğretmen, “Sizi yazılı yapacağım.” dedi. C) “Yaban” İstiklâl Savaşı’nı anlatan ilk romandır. D) Türk insanı “demokrasiyi” iyi benimsedi.
A) Ne mutlu Türk’üm diyene! B) Ne kadar akıllı çocuklar var! C) Mehmet, kim ne derse desin, iyi bir çocuktur! D) Ordular! İlk hedefiniz Akdeniz’dir, ileri!
Doğru Seçenek “C” 2. B, C ve D seçeneklerinde verilen cümlelerin sonuna nokta getirilebilir. Oysa A seçeneğin- deki cümlelerin sonuna nokta değil; ünlem işa- reti konmalıdır. Doğru Seçenek “A” 3. B,C ve D seçeneklerinde virgül uygun yerde kullanılmıştır. A seçeneğinde ise sıfat tamlama- sında tamlayan ve tamlanan arasında kullanıl- mıştır. Tamlamalarda tamlayan ile tamlanan a- rasına virgül konmaz. Doğru Seçenek “ A” 4. D seçeneğinde verilen “Bir yazının madde- lerini gösteren rakam veya harflerden sonra ko- nur.” kuralı, verilen seçeneklerde örneklenme- miştir. Doğru Seçenek “D” 5. A, B ve C seçeneklerinde verilen cümleler tamamlandığı için sonuna nokta konmalıdır. D seçeneğinde verilen cümle tamamlanmamış, okuyucu tarafından tamamlanması beklenmiştir. Bu yüzden sonuna üç nokta konmalıdır. Doğru Seçenek “D” 6. Cümlede sıra ile (,) (,) (,) (.) işaretleri konma- lıdır. Doğru Seçenek “C” 7. Cümlede sıra ile (,) (:) (-) (,) (,) (.) işaretleri konmalıdır. Doğru Seçenek “A” 8. A, C ve D seçeneklerinde aynı tür kelimeler arasına virgül konmuştur. B seçeneğinde ise tamlama oluşturuyormuş gibi görünüp de tam- lama olmayan iki kelime arasına anlam karga- şasını önlemek için konulmuştur. Doğru Seçenek “B” 9. Bu şiirde soru anlamı yoktur. Bu nedenle soru işareti kullanılmaz. Doğru Seçenek “B” 10. A, C ve D seçeneklerinde soru işareti soru sormak amacıyla kullanılmıştır. B seçeneğinde ise cümleye alay anlamı katmak amacıyla kulla- nılmıştır. Doğru Seçenek “B” 11. A, C ve D seçeneklerinde kesme işareti ile ilgili bir yanlışlık yapılmamıştır. B seçeneğin- deki “Canan’ların” kelimesinde “-ler” çoğul eki kesme işareti ile ayrılmıştır. Çoğul eki olan “-ler” kesme işareti ile ayrılamaz. Doğru Seçenek “B” 12. C seçeneğinde verilen cümlede virgül, tam- lamanın arasına konup tamlamayı oluşturan ke- limeleri ayırdığı için yanlıştır. Doğru Seçenek “C” 13. 1 numaralı yay ayraç içine iki nokta konma- lıdır. Çünkü kendisinden sonra bir açıklama ya- pılacaktır. Doğru Seçenek “A” 14. A seçeneğindeki cümlenin sonuna soru işa- reti, C ve D seçeneğinin sonuna nokta konur. B seçeneğindeki cümle ise “şaşma” duygusuna yer verilmiştir. Sonuna ünlem işareti konur. Doğru Seçenek “B” 15. B seçeneğinde saat ve dakika arasında, C seçeneğinde kısaltmaların sonunda, D seçene- ğinde ise cümlenin sonunda kullanımı doğrudur. A seçeneğinde, tarih yazımındaki kullanımı yanlıştır. Eğer tarih yazılırken ay sayı ile değil de yazı ile yazılırsa o zaman “gün, ay, yıl” ara- sına nokta konmaz. Doğru seçenek “A” 16. A seçeneğinde verilen cümlenin sonuna ün- lem işareti, B ve D seçeneklerinde verilen cüm- lelerin sonuna nokta getirilmelidir. C seçeneğin- de verilen cümle soru sorduğu için cümlenin so- nuna soru işareti konmalıdır. Doğru Seçenek “C” 17. A ve D seçeneklerinde bir hikâye veya ro- man isminin tırnak içine alınması ile ilgili ola- rak kullanılmıştır. B seçeneğinde aktarma söz- lerin verilmesinde kullanılmıştır. C’deki kulla- nımı yanlıştır. Tırnak işaretinin böyle bir kulla- nımı yoktur. 18. Bir takım örnekler sayıldıktan sonra benzer- lerinin devam ettiğini anlatmak için üç nokta (…) kullanılmalıdır. Bu da B’de vardır. A ve D’de nokta, C’de ise soru işareti kullanılmalıdır. Doğru Seçenek “B” 19. Tırnak içine alınan başlıklardan, eser adla- rından sonra kesme işareti kullanılmaz. Doğru Seçenek “A” 20. A’da kıvanç, B’de şaşma duygusu belirtil- mektedir. D’de seslenme vardır. C’de ünlem an- lamı yoktur, cümlenin sonunda nokta kullanıl- malıdır. Doğru Seçenek “C” O  KUMA PARÇASI
Bir yazının bölümleri ya da noktalama işaretleri olsaydınız hangisi olmayı tercih ederdiniz? Düşünün ki insan değil de noktalama işaretisiniz. Ve sizin göreviniz artık insanların yazılarına hizmet etmek. Ne hissederdiniz? Bir virgül mü olmak isterdiniz? İnsanların hayatına hep yarı nefes alıp vermesine yardım etmesi için... Yoksa bir nokta mı? Son sözleri söylemek gibi... Ya da her şeyin bir sonu olduğunu belirtmek için... Ve ya bir başka cümlenin başlayacağını müjdelemek mi isterdiniz... Hayatı kısaltmak için mi nokta olurdunuz; kaçıncı sırada bitirdiğinizi söylemek için mi? Üç nokta mı olmak isterdiniz? Söyleyecek şeyler bulunamadığında belirsizliği desteklesin diye... İki nokta üst üste olup sürekli açıklama yapmak mı isterdiniz? Uzun çizgi olup sürekli kafa mı şişirirdiniz? Soru işareti olup hep soru mu sorardınız? Parantez mi olurndunuz her şeyi ayrıca açıklamak için? Tırnak işareti olup başkalarından alıntı yaparak mı yaşardınız hayatınızı? Ya da kesme işareti olup birilerine bağımlı olarak mı yaşardınız? Denden mi olurdunuz yoksa? Hiç yakıştıramadım size oysa? Kişileri taklit ederdiniz yani… Eğik çizgi olup ayırır mıydınız kimseyi birbirine düşman olmasa bile? Düzeltme işareti olup düzeltir miydiniz herkesi; ilk önce kendinizi düzeltmeniz gerekirken… Yoksa noktalı virgül olup bir yandan bazı şeyleri sonlandırmak ya da sonlandırmamak arasında mı kalırdınız? Birilerine bağlı olmasanız da kendi içinizde bağımsız biri olmayı mı yeğlerdiniz? Ünlem işareti mi olurdunuz? Her şeye şaşırarak bakmayı adet edinip... Ya da kızıp, sevinip, heyecanlanır mıydınız her şeye? Belki de kısa çizgi olup hep mesafe koyardınız herkese... Ne olmak isterdiniz? Nasıl bir hayat yaşamak isterdiniz? Dönüp bakın şöyle hayatınıza, hangi noktalama işareti olarak yaşamışsınız? Ya da yaşıyorsunuz? "Ben şuan bu yazı ile soru işareti olarak yaşıyorum..." "Bazen nokta..." Bazen de iki noktalama işaretini yaşıyorum kendi benliğimde... İki nokta ve parantezi yan yana getirip gülümsüyorum hayata Siz hangisisiniz? Lütfen bana onu söyleyiniz...  TANER YAPKU
Yüklə 270,54 Kb. Dostları ilə paylaş:
|