Noterlik dairesi A. Konu başliklari b. Öneri metinleri



Yüklə 1,42 Mb.
səhifə2/22
tarix14.08.2018
ölçüsü1,42 Mb.
#70968
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   22

4- Azilnameler üzerinde yapılan incelemede, azil işleminin bir örneğinin evvelce işlemi yapan diğer bir notere gönderilmesine ilişkin iş kâğıtlarından, gönderilen noterliğin muhatap sayılarak harç tahakkuku yapıldığı müşahede olunmuştur.
Türkiye Noterler Birliği’nin 1988/47 sayılı Genelgesi'nde sözü edilen Adalet Bakanlığı HİGM'nin 01/07/1988 tarih ve 25027 sayılı Mütalâası'nda belirtildiği veçhile, azil işleminin bir örneğinin, evvelce işlemi yapan noterliğe gönderilmesi, resmî bildirim niteliğinde olduğu için bunun muhataba tebliğ sayılamayacağının, işlemin bu nüsha veya örneğinin Harçlar Kanunu'na bağlı (2) sayılı Tarifenin 11/2 maddesindeki harca tabi tutulamayacağının bilinmesi,


13- BAKİYE BORÇ


Bakiye Borç: Taraflarca İmzalanan Sözleşme
1- Satıcının gayrimenkulünü 40.000.000 liraya alacak olan ve bedelinin yarısını ödeyen şahsın 20.000.000 liralık bakiye taahhüdüyle, bunun kabulüne dair 2 imzalı sözleşmede, peşinat gözetilmeden, sonra ödenecek meblağdan asıl için harç ve damga vergisi tahakkuk ettirilip, tahsil olunduğu görülmüş, noksanlık tamamlattırılmıştır.
Maliye Bakanlığı GGM'nin 07/12/1973 tarih ve 2101122-687/74379 sayılı Mütalâası'nda da açıklandığı veçhile, işlem tek taraflı taahhütname olmayıp, sözleşmenin taraflarının edim ve yüklenimlerini belgelediği gibi, Harçlar Kanunu'nun 43. maddesiyle kabul edilen harca tabi matrah, taraflarca işlemde gösterilen, sözleşmenin tam bedeli olup, bundan bir kısmının peşinen ödenmesi halinde dahi bakiye ile peşinat toplamı nazara alınarak harç ve damga vergisi hesaplanması gerektiğinin unutulmaması,

14- BELEDİYE




Belediye: Harç
1- Alıcı belediye ile gayrimenkul satış vaadinde bulunan (HB) arasında imzalanan … yevmiye sayılı iş kâğıdında, Belediyenin 492 sayılı Yasa'nın 13/j maddesi uyarınca harçtan muaf olduğu düşüncesiyle, bu kurumun imzası hesaba katılmadan tek imzadan harç alındığı belirlenmiş, eksiklik için gereği yaptırılmıştır.
492 sayılı Harçlar Kanunu'nun 13/j maddesiyle yalnız Genel Bütçeye dâhil idarelerin 1 ve 3 sayılı Tarifelerdeki harçlardan muaf sayıldığının, Belediyelerin ise özel bütçeleri bulunduğunun, diğer taraftan, Noter Harçları ile ilgili 2 sayılı Tarifenin bu kapsamda kalmadığının, dolayısıyla söz konusu maddenin noterlikle bir ilgisi olmadığının bilinmesi,
15- BEYANNAME
Araç Üzerindeki Rehin Şerhinin Kaldırılmasına Dair Yazı
1- 2004/1440 yevmiye sayılı bir imzalı almış olduğu kredi nedeniyle araç üzerindeki rehin şerhinin kaldırılmasına ilişkin işlemde ibraya ilişkin bir ibare bulunmamasına rağmen beyanname yerine ibraname kabul edilerek yapılması sonucunda, 5.000.000.000 lira olan kredi değerinin matrah olarak kabulü ile harcın, 3.400.000 lira yerine 17.200.000 lira fazlası ile 20.600.000 lira olarak tahsil edildiği görülmüştür.
En son Türkiye Noterler Birliği 2005/8 sayılı genelgesinde de açıklandığı üzere, taşıt kredilerinin teminatı açısından araçların tescil belgeleri üzerine işlenilen rehin şerhinin kaldırılması işlemlerinin tarafların iradesine göre ibraname ya da beyanname olarak yapılabileceğinin bilinmesi,


16- BİLDİRİM YAZI ÜCRETİ
Bildirim Yazı Ücreti: Sermaye Şirketi Damga Vergisinin Maliyeye Bildirimi - Vasiyetnamenin Nüfusa Bildirimi
1- Zaman zaman sermaye şirketlerinin kuruluşuna ait damga vergisinin maliyeye yatırılacağı beyan edildiği için o mercie, vasiyetnamelerin de ilgili Nüfus Müdürlüklerine gerekli müzekkereler yazılarak bildirimde bulunulduğu halde, bu işlemlerden bildirim yazı ücreti alınmadığı görülmüş, eksiklik tamamlattırılmıştır.
Noterlik Ücret Tarifesi'nin 10. maddesi uyarınca, bilgi vermekle yükümlü olduğu durumlarda, noterin o mercilere yazılacak müzekkere nedeniyle diğer ücretlerden ayrı bildirim yazı ücreti de alması icabettiğinin bilinmesi,
Bildirim Yazı Ücreti: İş Kâğıdı Örneğinin Gönderilmesi - Liste Halinde Bildirme
2- Satılan motorlu taşıtların kayıtlı oldukları trafik idaresine bir sözleşme örneği gönderilmek suretiyle bildirilmesi sebebiyle ayrıca bildirim yazı ücreti tahsil edildiği belirlenmiştir.
Türkiye Noterler Birliği’nin 17/12/1987 gün ve 1024-12086 sayılı yazılarında da açıklandığı üzere Noterlik Ücret Tarifesi'nin 10. maddesi gereğince taşıtların devri ile ilgili işlem örneklerinin trafik idaresine gönderilmesi ayrı bir yazı yazılmasını gerektirmediğinden, bu işlemler nedeniyle, diğer ücretlere ek olarak, bildirim yazı ücreti alınmaması, bildirim yazı ücretinin, yapılan her noterlik işlemi için ayrıca ek bir yazı yazılmasından kaynaklandığının, böyle bir emeğin geçmediği ve sarfedilmesinin zorunlu olmadığı durumlarda, söz konusu ücretin hak edilmiş sayılamayacağının bilinmesi,
Bildirim Yazı Ücreti: Başka Mercilere Gönderilecek Listeler
3- Bağışıklık suretiyle yapılan konut inşaat sözleşmelerinin liste halinde vergi dairesine bildirilmesi üzerine, listeye dâhil tüm işlemlerden öncelikle ayrı ayrı bildirim yazı ücreti tahsil edildiği saptanmıştır.
Bildirim yazı ücreti, yapılan her işlem için ayrıca bir müzekkere yazılan işler sebebiyle hak edilebileceğinden, bu kabil listelerin hazırlanıp ilgili yere bildirilmesinin, toplu hizmet nedeniyle ayrı ayrı bildirim yazı ücreti alınmasını icabettirmediğinin unutulmaması,


17- BİRBİRİ İLE İLGİSİZ İŞLER
Birbiri İle İlgisiz İşler: Satış Vaadi ve Özel Vekâletname - Şirket Sermaye Artışı ve Şirkete Ait Kireç Ocağının Kiralanması - Harç ve Damga Vergisi
1- … yevmiye sayılı iş kâğıtlarında satış vaadinde bulunan kimse, aynı zamanda üçüncü bir şahsa tapuda işlem yapmak üzere vekâlet verdiği halde sırf satış vaadindeki değere göre harç alındığı, özel vekâlet nedeniyle harç tahakkuku yapılmadığı görülmüş, noksanlık tamamlattırılmıştır.
488 sayılı Damga Vergisi Kanunu'nun 6 ve 492 numaralı Harçlar Yasası'nın 46. maddesinde sözü edilen ve bir iş kâğıdında toplanan işlerden, birbirine hukuken bağlı ve müessese olarak bir asıldan doğma ve aynı gayeye matuf olanlarının "birbiri ile ilgili" sayılabileceğinin,
Satış vaadinden sonra gerçekleştirilecek ferağ işlemi ile ilgili yetki devrinin, satış vaadinin yerine geçmeyeceğinin, her iki işlemin konu ve edimlerinin ayrı unsurlardan oluştuğunun; Birbirine bağlı olmayan bu kabil muameleler bir iş kâğıdında toplansa bile ayrı ayrı harç ve gerekli ise damga vergisi tahakkuku yapılıp, her iki işlemin harç ve gerekli damga vergisinin birlikte alınması,
Birbiri İle İlgisiz İşlemler: Taşınmazın Devri Taahhüdü ve Anonim Şirket Pay Devri Yüklenimi - Harç ve Damga Vergisi
2- … tarafından …'nce yapılan 993.085 liralık bina ile o anonim şirketteki toplam 25.000 liralık ortaklık kurucu hissesi …'ye devredildiği halde yalnız birinci değere göre harç ve damga vergisi tahakkuk ettirildiği, hisse devri sebebiyle hiç bir vergi tahsil olunmadığı görülmüştür.
İnşa halindeki binanın devri konusundaki taahhütname ile şirket hisse devri müstakil iki işlem olup, bunların her birinin hukukî hüküm ve neticeleri diğerlerinden tamamen farklı ve birbirine bağlı olmadığından, hem " taşınmazın devri" taahhüdü ve hem de "anonim şirket payının devri " nedeniyle ayrı ayrı harç ve damga vergisi tahsili gerektiğinin unutulmaması,


Birbiri İle İlgisiz İşler: Alacağın Temliki ve Bunun İcra Dairesine Tebliği İşlemi - Harç
3- …yevmiye sayılı işlemde, … 1. İcra Müdürlüğünün bir dosyasındaki 20.000.000 liralık alacağını (TÇ)'ye temlik edince, yasal zorunluluk olmadan, isteğe dayanılarak bu işlemin bir örneği tebliğ edildiği halde, yalnızca temlikname harcı alındığı, "tebliğ" harcı tahsil olunmadığı görülmüş, eksiklik ikmal ettirilmiştir.
Noterler Birliğinin 28/02/2000 gün ve Hukuk-2861 sayılı yazılarında da açıklandığı gibi, re'sen düzenlenen veya imzası onaylanan işlemlerin Noterlik Kanunu'nun 62, 69, 81 ve 2918 sayılı Yasa'nın 20. maddelerinde olduğu gibi kanuni mecburiyet olmadan, ilgililerin isteği ile başka bir kişi veya kuruluşa tebliği, yapılış ve gerçekleştiriliş tarzı itibariyle Harçlar Kanunu'nun 46. maddesinin kastettiği anlamda birbiri ile ilgili iş olmadığından bu gibi durumlarda "tebliğle" ilgili harcın "düzenleme veya imza onaylama" harcından ayrıca tahsil olunmasının unutulmaması,

18- BORCUN NAKLİ İŞLEMİ


Borcun Nakli İşlemi: Damga Vergisi Oranı
1- Evvelce borçlanan (BB)'nin borcunun, (ÜK)'ye nakline dair, taraflarca imzalanan, iki imzalı işlemden, 1/4 oranında damga vergisi alındığı belirlenmiş, eksiklik tamamlattırılmıştır.

Borcun nakli işlemi, mukavelenin devri niteliğinde bir hukukî muamele sayılmadığından, Damga Vergisi Kanunu'nun 14/2. maddesi uyarınca bu nevi iş kâğıtları nedeniyle, aslından alınan 1/4'ü oranında damga vergisi alınamayacağının bilinmesi,

19- BORÇ SENEDİ


Borç Senedi: Ödünç Alınan Para - Damga Vergisi Oranı
1- ... yevmiye sayılı karza (ödünç para almaya) dayalı borç senetlerinin tanziminde, binde 7,59 yerine 9,48 oranında damga vergisi karşılığı tahakkuk ettirildiği belirlenmiştir.
Satış vesaire gibi ödünç akdi dışındaki hukukî sebeplerle ortaya çıkan borçlar hakkında vaki taahhütler nedeniyle düzenlenen borç senetlerinden, 1. sayılı Tablonun. 1/1maddesi uyarınca, binde 9,48 oran üzerinden damga vergisi alınması icabetmekle birlikte, 488 sayılı Damga Vergisi Yasası'nın (1) sayılı Tablosunun lV-1-c bendi mucibince "ödünç alınan paralar için verilen makbuzlarla, bu mahiyetteki senetlerin" binde 7,59 nispetinde damga vergisine tabi tutulduğunun bilinmesi, ilgililere fazla külfet yüklenmemesi,
Borç Senedi: Damga Oranı - Vadelerin Saptanması-Alacağın Temliki Üzerine Yeni Alacaklıya Ödeme Taahhüdü
2- … yevmiye sayılı tek imzalı 5.400.000 TL değerli para borcuna dair senetten, borçlunun ödemeler konusunda vadeler belirlediği, istenirse alacaklı yerine parayı onun temlik ettiği şahıslara ödeyebileceği konusundaki beyanın, değerli, ayrı bir taahhüt olduğu gerekçesiyle %7,59 yerine %09,48 oran üzerinden damga vergisi tahsil olunduğu görülmüştür.
Asıl hukukî muameleden tamamen ayrı bir nitelik göstermeyen feri yüklenimlerle buna dâhil beyanların, müstakil bir taahhüt olarak kabul edilmesi mümkün olmadığından, bundan böyle, bu kabil para borcuna ait borçlanma senetlerinden 488 sayılı Yasa'nın 1 sayılı Tablosunun 1V/1-c bendi uyarınca, binde 7,59 oranında damga vergisi alınması,
Borç Senedi: Müteselsil Kefalet İle Beraber - Mal Bedelinden Kaynaklanan Borç
3- … yevmiye sayılı işlemde, traktör alınması sebebiyle (ZDK) lehine tanzim edilen bakiye 85.280,00 TL tek imzalı taahhütname ve bununla ilgili müteselsil kefaletnameden, %09,48'den 639,60 TL yerine 511,68 TL damga vergisi alındığı, işlemin borç senedi sayıldığı belirlenmiş, 127,92 liralık eksiklik tamamlattırılmıştır.
Damga Vergisi Kanunu'na bağlı 1 sayılı Tablonun (IV-1-c bendi) ile binde 6 oranında damga vergisine tabi tutulan işlemler; "ödünç alınan paralarla yani karza dayalı borçlanma" ile ilgili olup, alım satım akdinden kaynaklanan borçlanmaların bu kapsamda olmadığının, aynı zamanda kefaleti de içeren iş kâğıtlarında birbiri ile ilgili "borç senedi" ile "kefaletname" birlikte bulunuyorsa, Damga Vergisi Kanunu'nun 6. maddesi uyarınca bu gibi durumlarda birbiri ile ilgili işlemlerden "en yüksek miktarda vergi alınmasını gerektiren işlemin" damga vergisinin tahsil edilmesi icabettiğinin hatırdan çıkarılmaması,

20- CEZAİ ŞART


Cezaî Şart: Asıl akdin Muhtevasına Yazılan Cezaî Şart - Damga Vergisi-Birbiri ile İlgili İş Saymama
1- … sayılı 26.000 TL'lik alım-satım sözleşmesinde yer alan 50.000 TL'lik cezaî şartın, gözden kaçırılmasıyla, 375 TL yerine 180 TL eksiğiyle 195 TL damga vergisi karşılığı alındığı tespit edilip, eksiklik tamamlattırılmıştır.
TNB'nin 2009/18 sayılı genelgesinde de belirtildiği üzere 488 sayılı Kanun'un 6/2. maddesi gereğince, bir sözleşme içinde o mukavelenin mevzuu, cezaî şart (pey akçesi, zamanı rücu) gibi muhtelif meblağ bulunduğu takdirde, damga vergisinin bunlardan en yüksek olanı üzerinden alınması icap ettiğinin bilinmesi,
Cezaî Şart: Asıl akdin Muhtevasına Yazılan Cezaî Şart-Damga Vergisi - Birbiri ile İlgili İş Saymama
1- 2017/1530 yevmiye sayılı 26.000,00 TL bedelli aynı zamanda 50.000,00 TL cezai şart içeren alım-satım sözleşmesinde, yüksek olan cezaî şart miktarının damga vergisine esas alınması sonucu, damga vergisinin 246,48 TL yerine 227,52 TL fazlasıyla 474,00 TL alındığı anlaşılmıştır. (Not: 09/08/2016 tarihinden itibaren yapılan işlemlere yöneliktir.)
09/08/2016 tarihinde yürürlüğe giren 6728 sayılı Kanunun 24/b maddesiyle 488 sayılı Kanunun 6. maddesinin sonuna eklenen "pey akçesi, cayma tazminatı, ücret tevkifi, cezai şart gibi bir sözleşmenin müeyyidesi mahiyetinde olan taahhütlerden başlı başına bir sözleşmeye konu olmadıkça damga vergisi alınamaz" hükmü karşısında, bu tarihten sonra düzenlenen işlemlerde, asıl işlem miktarından fazla olsa bile cezai şartın damga vergisine esas alınamayacağının bilinmesi,
Cezaî Şart: Asıl Akit/Taahhüt Değeri ile Cezaî Şartın Gerektirdiği Damga Vergisini Karşılaştırmama
2- Cezaî şart içeren sözleşmelerin incelenmesinde, fazla olup olmadığı yolunda karşılaştırma yapılmadan bazen asıl akit değerinin gerektirdiği, bazen da cezaî şartın icabettirdiği damga vergisinin alınması ile yetinildiği belirlenmiş, … sayılı işlemlerdeki eksiklikler tamamlattırılmıştır.
488 sayılı Kanun'un 6/2. maddesine göre, "bir kâğıtta toplanan akit ve işlemler birbirine bağlı ve bir asıldan doğma oldukları takdirde damga vergisinin en yüksek vergi alınmasını gerektiren akit veya işlem üzerinden alınması" icabettiğinden asıl işlem esas ittihaz olunarak değerli ve değersiz oluşuna göre tahakkuk ettirilecek damga vergisi ile sırf cezaî şarta nazaran hesaplanacak verginin mukayesesi suretiyle "en fazla alınması gerekenin" tespiti,
Cezaî Şart: Tahliye Taahhütnamesi - Gecikilen Güne Göre Cezaî Şart Üstlenilmesi - Harç ve Damga Vergisi
3- Gayrimenkulün tahliyesine ve tahliye edilmediği takdirde gündelik …TL cezaî şart ödeneceğine dair sözleşmeden, bir yıllık cezaî şart tutarı üzerinden harç ve damga vergisi alındığı görülmüştür.
Harçlar Kanunu'nun 38. maddesi gereği, bir akdin müeyyidesi olarak konulan cezaî şartların başlı başına bir akde konu olmadıkça, harca tabi tutulmayacağının, ancak, cezaî şart taahhüdü bilahare esas taahhütten ayrı bir mukaveleyle tespit edilecek olursa bu takdirde müstakil bir akit kabul edilerek harç alınabileceğinin,
Keza Damga Vergisi Yasası'nda günlük cezaî şartın bir senelik tutarı üzerinden damga vergisi alınacağına dair bir hüküm bulunmadığından, 488 sayılı Kanun'un 10. maddesine göre, kâğıtların mahiyetine ve ihtiva ettiği para miktarına göre damga vergisi tahakkuk ettirilmesi ve değersiz taahhütnamenin gerektirdiği damga vergisi ile bir günlük cezaî şartın damga vergisinden hangisi fazla ise iş kâğıdından o miktarın damga vergisi olarak alınması gerektiğinin bilinmesi,
Cezaî Şart: Asıl İşlemle Birlikte Üstlenilen Cezaî Şart - Asıl İşlemin Değersiz Olması - Değer Gösterme Zorunluluğu-Harç ve Damga Vergisi
4- … yevmiye sayılı arsa karşılığı inşaat sözleşmesinde, 4 arsa sahibi ile bir müteahhit arasında inşaat mukavelesi imzalanırken, asıl akit nedeniyle değer gösterilmediği, bunun üzerine de tarafların kararlaştırdığı 5.000.000 liralık cezaî şarttan hem harç ve hem de damga vergisi hesaplandığı anlaşılmıştır.
Maliye Bakanlığı GGM'nin 25/31970 tarih ve 2232314/19-11659 ile 12/04/1995 gün ve 19346 sayılı Mütalâaları'nda da açıklandığı üzere, 492 sayılı Harçlar Kanunu'nun 42/2. maddesinde menkul ve gayrimenkuller hakkındaki alım-satım, taahhüt ve rehinle ilgili her nevi mukavele, senet ve kâğıtlarda değer gösterilmesi mecburi tutulduğundan, bu kabil muamelelerde de arsa değerinin ilgililerden sorulup, asıl işlemin değerinin de saptanması,
Aynı Yasa'nın 38. maddesi mucibince, yalnız başına bir akde konu olmadıkça cezaî şarttan harç alınamayacağının bilinmesi,
Cezaî Şart: İnşaat Yapım Sözleşmesi - Geç Bitirmeyle İlgili Aylık Cezaî Şart - Senelik Tutarını Bulma
5- Bir kısım inşaat mukavelelerinde, inşaatın belirtilen sürede bitirilmemesi halinde geçen her ay için tayin edilen tazminatın bir yıllık tutarının bulunduğu, bunun da teslimi geciken katın sayısı ile çarpıldığı, toplam miktar, mukavele değerinden fazla olduğu takdirde, toplamın damga vergisi tahakkukunda matrah kabul edildiği görülmüştür.
Müteahhidin taahhüdünü kaç ay geciktireceği önceden bilinemeyeceği için kesin cezaî şartın hesaplanması mümkün olmadığı gibi, 492 sayılı Harçlar Kanunu'nun 43. maddesinde belirtilen ve müddeti belli olmayan kira mukavelelerinin değerinin tespitinde söz konusu olan bir yıllık sürenin karşılığı olan kira parasının esas alınmasının cezaî şart miktarının tayininde kıyasen uygulanmasının mümkün olmadığının nazara alınması, kesin şekilde belirli ve mukavele değerinden fazla bir cezaî şart mevcut ise 488 sayılı Kanun'un 6/2. maddesi gereğince damga vergisinin bu miktar üzerinden tahsili gerektiğinin unutulmaması,
Cezaî Şart: Damga Vergisi - Büyük Olan Cezaî Şart Değerinin Göz Önünde Tutulmaması
6- Asıl işlemle birlikte yapılan cezaî şartlı mukavele ve taahhütlerde, damga vergisi tahakkuk ettirilirken, bu konudaki değerin göz önünde bulundurulmadığı anlaşılıp, eksiklik ikmal ettirilmiştir.
492 sayılı Harçlar Kanunu'nun 38. maddesi uyarınca, cezaî şart, zamanı rücu veya ücret tevkifi, pey akçesi gibi değerler başlı başına bir akde konu olmadıkça harca esas olamazsa da, bir akdin içinde sözleşmenin mevzuunu teşkil eden değer ile cezaî şart bir arada bulunduğu takdirde, 488 sayılı Kanun'un 6/2. maddesi gereğince, bunlardan en yüksek olanı üzerinden ve nispî esasa göre damga vergisi alınmasının unutulmaması,
Cezaî Şart: Arsa Sahiplerine Verilecek Daireler - Her Biri Lehine Ayrı Cezaî Şart Belirleme - Cezaî Şartları Toplama - Damga Vergisi
7- Üç mirasçı ile müteahhit arasında yapılan, bağımsız bölüm karşılığı dükkân ve büro inşaatı sözleşmesinin tetkikinde, damga vergisi hesabı yapılırken, müteahhidin, bitirdikçe dükkânları arsa sahiplerine teslim edeceği ve oturma ve işyeri açma iznini kendilerinin alacağı kararlaştırıldığı halde, her bir iş yerinin geç teslimi halinde ödenmesi gereken cezaî şartların toplandığı ve bu miktar, asıl akdin değerinden fazla olduğu için toplam cezaî şartın damga vergisinin alındığı görülmüştür.
Tarafların, ayrı ayrı kişi veya sebepler için, ayrı ayrı cezaî şart belirlemeleri halinde, bunların hepsinin birlikte gerçekleşip, istenmeleri söz konusu olabilirse, cezaî şart unsurları toplanabileceğinden; söz konusu olayda da, her bir arsa sahibine işyerleri bitirildikçe teslim edilebileceğinden bu nevi cezaî şartların toplanmaması; sözleşme gereğince binanın tamamı bitmeden iş bitmemiş sayılıyorsa, bağımsız bölümlerden birinin bitirilmemesi, her bir arsa sahibi için ayrıca cezaî şart istenmesine sebep olabileceğinden, o takdirde cezaî şartların zorunlu bağlılıkları sebebiyle toplanması.
Cezaî Şart: Başlı Başına Ayrı Bir İşleme Konu Olan Cezaî Şart: Harç - Asıl akdin Değerini Belirlemeyip, Maktu Harç Alma-Değerli Cezaî Şarttan Damga Vergisi Almama
8- …yevmiye sayılı değerli satış vaadi sözleşmesinde, gayrimenkulün mülkiyetini alıcıya intikal ettirmeyi vaat eden şahsın, diğer tarafla sonradan … sayıyla yaptığı "müstakil" cezaî şart mukavelesinde, cezaî şartın miktarı 200.000.000 TL olarak gösterildiği halde, asıl işlemdeki değerin açıklanmadığı gerekçesiyle imza başı maktu harç bedeli alındığı, asıl akit için değer bildirilmediği, bu gibi durumlarda cezaî şart değerinin vergi matrahı yapılamayacağı düşüncesiyle, damga vergisi tahsil edilmediği anlaşılıp, noksanlık tamamlattırılmıştır.

492 sayılı Harçlar Kanunu'nun 38. maddesi uyarınca, pey akçesi, zamanı rücu, ücret tevkifi, cezaî şart gibi asıl akdin müeyyidesi kabilinden olan taahhütler için, "müstakil" bir iş kâğıdı yapıldığı, "asıl işlem" ile "akdin müeyyidesi" bir araya getirilip, bunlar bir kâğıtta toplanmadığı takdirde, asıl işlemdeki değere bakılmaksızın akit müeyyidesindeki değere (Cezaî şarta) göre harç alınması,
Damga Vergisi Kanunu'nun 6. maddesi gereğince, bu gibi müstakil cezaî şart sözleşmelerinde, belirtilen değere göre damga vergisi tahsil olunması,
9- 2004/4225 ve 4986 yevmiye sayılılarda, 1.000.000.000 lira değer içeren, acentelik akdinde, cezaî şart olarak 10.000 USD (1.318.535) ödeneceğinin belirtildiği halde bunun nazara alınmaması neticesinde damga vergisinin, 98.890.125 lira yerine 49.315.125 lira eksiğiyle 49.575.000 lira alınmıştır.
Damga Vergisi Kanununun 6. maddesi uyarınca, birbiri ile ilgili olup, bir arada yapılan sözleşme ve cezai şart gibi işlemlerden, bunlardan en fazla olan damga vergisinin tahsil edilmesinin,
10- Sözleşmelerde yer alan cezai şartın damga vergisinin tahakkuk ve tahsilinde nazara alınmadığ, bu cümleden olarak;
a) 1998/1525 yevmiye sayılı Gençlerbirliği spor kulübü ile Mimboe Tobie arasında imzalanan iki imzalı, tek tip profesyonel futbolcu sözleşmesinde; 13/01/1998 – 31/05/2000 tarihleri arasında asgari ücret mukabili ve 25.000.000.000 lira da transfer ücretinin ödenmesinin belirlendiği, aynı sözleşmeye eklenerek onaylanan milli takımda görevlendirilmeye dair sözleşmenin 3. maddesinde ise "... futbolcu oynayabilecek halde iken kulüp, göstereceği herhangi bir sebeple çağrıya uymaz ise, gönderen milli federasyona 600.000 İsviçre Frangı ödemeyi taahhüt eder. Bu para cezasına hiçbir makam nezdinde itiraz edilemez...) şeklinde öngörülen (142.690x600.000=85.614.000.000) cezai şartın esas alınmaması neticesinde damga vergisinin; 513.684.000 lira yerine 356.029.500 lira eksiğiyle 157.654.500 lira,
b) 2000/14107 yevmiye sayılı 6 imzalı ve 5.000.000.000 lira değerli kat karşılığı inşaat aktinde cezai şart olarak haksız yere sözleşmeyi fesheden tarafın arsa değerinin üç katı tazminatı ödeyeceğinin kararlaştırıldığı halde damga vergisinin; 112.500.000 lira yerine, 75.000.000 lira eksiğiyle 37.500.000 lira,
c) 2001/1851 yevmiye sayılı iki imzalı bir yıl süreli A.Ü. Tıp fakültesi ile Müteahhit şirket arasında periyodik bakım ve onarım sözleşmesinde yıllık bedelin 1.759.700.004 lira, arızalı asansörün 30 gün içinde onarılamadığı taktirde aylık bedelin elli katı cezai şartı ödeyeceğinin belirtildiği halde bu değerin nazara alınmaması sonucu damga vergisinin 55.928.125 lira yerine, 42.730.375 lira eksiğiyle 13.197.750 lira,
Tahakkuk ve tahsil edildiği belirlenmiş eksiklikler rıza tahtında ikmal ettirilmiştir.
Bakanlık HİGM'nin 10/01/1969 tarih ve 79/7-26732 sayılı genelgelerinde de açıklandığı gibi, 488 Sayılı Damga Vergisi Yasasının 6/2. Maddesi gereğince, bir sözleşme içinde o mukavelenin mevzuu, cezai şart, pey akçesi, zamanı rücu gibi çeşitli meblağ bulunduğu takdirde, damga vergisinin bunlardan en yüksek olanı üzerinden alınması gerektiğinin unutulmaması,
11- Cezai şart içeren sözleşmelerin incelenmesinde;

a) 2003/530 yevmiye sayılı aylık 100.000.000 lira değer içeren, bir yıl süreli ve 1.500 euro (1.950.000) lira teminat alındığı belirtilen kira ektinde, sürenin bitiminde kiralanan yer teslim edilmez ise her geçen gün 20.000.000 lira cezai şart olarak ödeneceğinin kararlaştırıldığı, bu hususun 20.000.000 x 365 = 7.300.000.000 lira değerlendirilip damga vergisi matrahı olarak alınması sonucu, 21.937.500 lira yerine 32.812.500 lira fazlası ile 54.750.000 lira,
b) 2003/12314 yevmiye nolu 3.000.000.000 lira değer ihtiva eden kat karşılığı inşaat mukavelesinde, inşaatın belirlenen süre sonunda bitirilip teslim edilmediği taktirde arsa sahibine düşecek 21 adet daire için ayrı ayrı 100 usd (1.498.736) gecikme cezası ödeneceğinin kararlaştırıldığı işlemde, 100 x 21 = 2.100 x 12 = 25.200 usd'nin matrah olarak kabul edilmesi sonucu damga vergisinin 22.500.000 lira yerine 260.761.104 lira fazlası ile 283.261.104 lira,
Yüklə 1,42 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   22




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin