Nüfus • engelli orani • engelli İSTİhdam orani
Yüklə 72,94 Kb.
|
|
05 Mart 2011 DÜNYA ENGELLİLER BİRLİĞİ ÇALIŞTAYI/İSTANBUL ÜLKE RAPORLARI Raportör : Prof. Dr. Ayşe KARADUMAN / Hacettepe Üniversitesi Raportör : Canan KOCA / Teknik Müdür / Dünya Engelliler Vakfı • NÜFUS • ENGELLİ ORANI • ENGELLİ İSTİHDAM ORANI • ENGELLİLERİN EĞİTİME KATILIM ORANI (OKULLAŞMA ORANI) • ENGELLİ STK SAYISI • GENEL VE YEREL YÖNETİM POLİTİKALARI • TEKNİK MEDİKAL TEKNOLOJİK GELİŞİM • GSMH
TÜRKİYE/FERDA DOKUZTUĞ ÜÇSULAR TÜRKİYE/AYŞE KARADUMAN TÜRKİYE/CANAN KOCA TÜRKİYE/RIFAT EMEKÇİ ENDONEZYA/EVA RAHMI KASIM KARADAĞ/GORAN MACAVONIC KARADAĞ/BOJANA LAKOVIC KANADA/DOUGLAS NUTTING AZERBAYCAN/VALİDA ABBASOVA PAKİSTAN/RIZVAN AHMED LODHI ÇİN/YOU LIANG TANZANYA/SALMA HAYI SAADAT IRAK/MOHAMMED ABDULJABBAR IRAK/SA’ADOUN J. AL. KAZRAJY BOSNA HERSEK/BRANKA SUZIC SUDAN/ SALMA AHMED ALI GENAIF • NÜFUS ve ENGELLİ ORANI TÜRKİYE/AYŞE KARADUMAN: Belki önce zamanlama yapmamızda fayda var. Çünkü bu raporları yazmaya başladığımız halde 6’ya kadar sanıyorum yetiştirmemiz gerekecek, buradan çıkan raporları. Ana başlıklarımız şunlar. İki grup altında çalışmalarımız yürütülecek. Birincisinde STK Kriterleri, ikincisinde Ülke Raporları. STK Kriterleri: • Hedef grup, engel grubu • Hizmet alanları o Engelliğin önlenmesi o Fırsat eşitliği o Rehabilitasyon • Ulusal düzeyde dahil etme • Proje • Finans • Uluslar arası örgütlerle ilişki • Ekonomik güç • Kurumsal kalite • Kamu yararı statüsü • Stk’nın BM, WHO, UNICEF tarafından tanınması
• Nüfus
• Engelli oranı • Engelli istihdam oranı • Engellilerin eğitime katılım oranı (okullaşma oranı) • Engelli STK sayısı • Genel ve yerel yönetim politikaları • Teknik medikal teknolojik gelişim • GSMH
• ENGELLİ İSTİHDAM ORANI, ENGELLİLERİN EĞİTİME KATILIM ORANI (OKULLAŞMA ORANI), ENGELLİ STK SAYISI ve GSMH TÜRKİYE/AYŞE KARADUMAN: Peki istihdam oranları? Engelli istihdam oranı, engellilerin eğitime katılım oranı (okullaşma oranı), Engelli STK Sayısı. Öncelikle bunları ele alalım, daha sonra diğerlerini. Kanada’dan başlayabiliriz. Pardon GSMH ayrıca da. GSMH de biliyorsanız onu da söyleyebilirsiniz. KANADA/DOUGLAS NUTTING: GSMH ile ilgili veri ne yazık ki yanımda değil ama Kanada’da ; Ulusal yerel Engelli STK sayısı: 6.944 Çalışan engelli sayısı : 765.500 (engellilerin %41’i çalışıyor.) İşsiz engelli sayısı : 468.000 işsiz şu anda. Eğitim Durumu: 15-64 yaş arası toplum nüfusa göre eğitim almış engelli sayısı 1,9 milyon o 728.500 kişi lise altı eğitim o 453.000 kişi lise o 258.000 kişi meslek diploması sahibi o 310.000 kişi üniversite eğitimi, tamamlamamış. o 224.000 kişi lisans öğrenimini görmüştür. o Üniversite ile kolej arasında fark var. 224 bini üniversite mezunu, 310 bini kolej mezunu. PAKİSTAN/RIZVAN AHMED LODHI: Engelli istihdam oranı: %4 Engellilerin Eğitime Katılım Oranı: %10 (ve ancak %5’i koleje gitmiş) Ulusal yerel Engelli STK sayısı: 5.600 STK var engellilerle ilgili. TÜRKİYE/AYŞE KARADUMAN: GSMH verisini biliyor musunuz? PAKİSTAN/RIZVAN AHMED LODHI: Hayır yok. TÜRKİYE/AYŞE KARADUMAN: Çin? ÇİN/YOU LIANG: Ben aslında bu oturuma değil de başka bir oturuma katılacaktım. Tam rakamları veremeyebilirim. Ama Engellilerle ilgilenen STK sayısı diğer ülkelerden farklıdır. Ben Özürlüler Federasyonundan geliyorum. Her türlü engelliyi temsil ediyor. Ve değişik derneklerimiz var. Şimdiki federasyon ulusal bir federasyondu. Ve tüm ülkede bir piramit şeklindedir. Önce ulusal organizasyon var, sonra eyaletlerdeki organizasyonlar var, Çin’de 31 tane eyalet var ve belediye var. Bu eyaletlerin altında da kentsel federasyonlar var. Daha sonra kasabalarda ve daha küçük idari birimlerde bu tür bir yapı var. Yani bir piramit gibi yapısı. İstihdama gelince, eğitim ve istihdamda rakamlar biraz zor. Çünkü 1.3 milyar nüfusumuz var Çin’de. Tam spesifik rakamları istiyorsanız web sitemizden bulabilirsiniz. (www.cdpf.org.cn) orada istatistikleri bulabilirisiniz. TÜRKİYE/AYŞE KARADUMAN: Teşekkürler. Peki GSMH konusunda bir rakam verebilecek mi Çin bize? Kişi başına düşen gelir. Ulusal. ÇİN/YOU LIANG: Ben de tam rakamları bilmediğim için onu söyleyemiyorum. Özür dilerim. TÜRKİYE/AYŞE KARADUMAN: Teşekkür ederiz. Irak? IRAK/SA’ADOUN J. AL. KAZRAJY: Bütçe: Irak’ın bütçesi 82 milyar $. Büyük kısmı savunmaya ayrılmıştır. Irak’ta yapılan En son istatistiki sayım 1987’de yapılmıştır. Daha sonra 2007’de yapılacaktı, ancak yapılmadı. Şu andaki Irak’taki bütün veriler tahmine dayanmaktadır. Irak’ta Eğitim bedelsizdir, bütün çocuklar için bedelsizdir. 1980li yıllarda okuma oranı %0’dı aslında. Şu anda 3 milyon okuma yazma bilmeyen Iraklı var ülkemizde. Bu da tabi ki tahmini rakamlar. Dolayısıyla son yaşananlardan sonra Engelli sayısı artmakta ülkemizde ve işsizlik çok yüksek rakamlarda. Buna karşılık Engellilerin sayısı sürekli artmakta. Irak hükümeti kurulduktan sonra bir sayım yapacaktır. İstatistiki verilerde büyük sorunlar yaşamaktayız. Dediğim gibi bütün rakamlar, her şey hep tahmine dayanıyor. KARADAĞ/GORAN MACAVONIC: Bizim Karadağ’da İstihdam konusundaki rakam yok. Okullaşma ve üniversitedeki öğrenciler konusunda bilgi sahibiyiz. STK Saysı: 86 BOSNA HERSEK/BRANKA SUZIC: Bosna için rakamları veriyorum. İki siyasi yapımız var Bosna’da. Devlet gibi düşünebiliriz. Engelliler arasında % 8’lik istihdam oranımız var. Okullaşma oranı ile ilgili istatistiki verilerimiz komple sayılmaz. Toplam nüfusun % 70’i en azından ilköğretim seviyesinde eğitim görmüş ve lise. Toplam nüfusun da %10’luk bir oranı engelliler için özel okullara gitmişler. Ve yine nüfusun %4’ü üniversite mezunu. Engelli nüfustan bahsediyorum tabi. STK’lara gelecek olursak, STK’lar iki siyasi yapıya sahip. Toplamda300 kadar kuruluş var, engellilerle çalışan. STK’ların 250’si yerel düzeyde faaliyet gösteriyor, diğerler kalan kısım da devlet düzeyinde veya ulusal düzeyde çalışıyorlar. GSMH bakımından tam rakam elimizde yok. Ama aşağı yukarı 2500 ile 3500 $ arasında gidip gelen rakamlar söz konusu. ENDONEZYA/EVA RAHMI KASIM: Teşekkürler. Kim söz alacak başka? Sudan? SUDAN/ SALMA AHMED ALI GENAIF: Biz Sudan’da birkaç tane kurumumuz var. Burada eğitim, engelliler için eğitim yapılmaktadır. Ve Sudan üniversite düzeyinde bedava, yani parasız, bedelsiz Engelliler üniversite eğitimini yapabilmektedirler. Ancak çalışmayla ilgili şunu söyleyebiliriz. % 2’dir. Ancak Sudan’ın 25-26 ilinde çalışabilmektedirler ve ancak şu anda tabii ki Hakunt kentinde de eğer varsa diğer hükümet tarafından sürekli bildirim yapılmaktadır. Ve bunlara da iş fırsatı tanınacaktır. Teşekkürler. TÜRKİYE/AYŞE KARADUMAN: Özürlü nüfusunuzu söyler misiniz? SUDAN/ ….: Sudan’da tabii ki öyle bir istatistik yok.Ancak %10 civarında olduğunu tahmin etmekteyiz. TÜRKİYE/AYŞE KARADUMAN: Evet, teşekkür ediyoruz. Başka var mı? AZERBAYCAN/VALİDA ABBASOVA: 8000 çocuk evde eğitim almaktadır. En ağır engelliler evde eğitim alır. Engelli istihdam oranı: % 5 %10 mesleki eğitim almaktadır. Eğitim ücretsizdir. Azerbaycan’da 450 STK var onların 20’si engelli insanlarla ilgilidir. Bizim STK’mızın 15 şubesi var. TÜRKİYE/AYŞE KARADUMAN: Raporumuzun şekli ortaya çıksın. Daha sonra sorular kısmına geçelim. Raporumuz o arda hazır hale gelsin. Şimdi başka katkıda bulunacak ülke var mı, benim atladığım? Buyurun. Endonezya. ENDONEZYA/EVA RAHMI KASIM: Nüfus: 200 milyonluk bir nüfusumuz var. Sosyal işler Bakanlığı verilerine göre toplam nüfusun 3,6 ‘sı engellidir ve özürlülerin istihdamı konusunda kesin rakamlarımız yok. Genelde kendi işyerlerinde çalıyorlar. Eğitim konusunda çocukların % 5’i ancak okula gidebiliyor. STK’lar ise,bir şemsiye altına toplamış bu özürlü STK’ları. 19 tane kurum var. Engellilerle ilgili ulusal yasalarımız var. Ve bu konuda, Sağlık Bakanlığının bu konuda çalışmaları var.
• GENEL VE YEREL YÖNETİM POLİTİKALARI TÜRKİYE/AYŞE KARADUMAN: Başka ülkelerden bilgi verecek olan yoksa diğer iki soruya geçmek istiyorum. Genel ve Yerel Yönetim Politikaları nasıl bu ülkelerde? Yine Kanada’dan başlayarak aynı sıra ile gidebiliriz KANADA/DOUGLAS NUTTING: Kanada’daki Anayasamıza göre engeliler eşit haklara sahiptir vatandaşlarımız. Bütün Kanadalılar, özürlülere de aynı haklara sahip. Hükümet desteği alıyorlar. Bu şekilde bir şikâyeti olanlar mahkemeye gidip, şikâyet edebilir ve anayasal haklarını talep edebilirler. Ulusal programlarımız var, Engellilerin topluma ve iş hayatına katılmasını sağlamak için. Vergi muafiyeti, emeklilik yani bu engellilerin yıllık gelirlerinin yeterli olmasını sağlayacak tedbirler, eğitim, Üniversiteye gidenlere kredi veriyoruz ve tekrar ödemeleri gerekmiyor bu kredileri. Öğrenciler için destek hizmetleri var. Tercümana ihtiyaçları olduğu takdirde onlara yardımcı oluyoruz. İşverene federal hükümet tarafından 10.000 $ veriliyor, engelli birini işe aldığı zaman. Teknik yardım sağlanıyor. Engellilerin okuyabilmesi için destek var. Hakikaten Kanada ‘da biz bu konuda çok şanslı olduğumuzu söyleyebilirim. TÜRKİYE/AYŞE KARADUMAN: Yerel yönetimler konusunda bir farklılık var mı? Aynı şekilde mi çalışıyorlar? KANADA/DOUGLAS NUTTING: Evet, Yerel yönetimlerde değişik aşamalarda değişik sorumlular var, yönetimin değişik sorunları var. Hükümette Bir ulusal Sağlık Bakanımız var. Ama sağlık hizmetleri bölgesel olarak Eyaletlere dağılıyor. Hastaneler, Hastalara yardım, yaşlılara yardım ve hizmetler gibi. Ve engellilerle çalışan organizasyonlara federal hükümet değil de Yerel hükümetler destek veriyor. Bir devlet kurumu olduğunuz zaman, ulusal bir dernek olduğunuz zaman fonlardan yararlanıyor. Ve genelde federal hükümet bunları sağlıyor. Belediyelere gelince, belediyeler de bu hizmetleri vermek zorunda engellilere. Ben, İş yaşamında, eğlence hizmetleri, dinlence hizmetleri ile bütün Engellilerin de bunlardan yararlanması faaliyetlerinden sorumluyum. TÜRKİYE/AYŞE KARADUMAN: Teşekkürler. PAKİSTAN/RIZVAN AHMED LODHI: Özel eğitim konusunda bir kurumumuz var. Bir de Hükümet aşamasında bir kurumumuz var. Bunlar STK’lara destek sağlıyorlar. Kendi eğitim kurumlarını da geliştiriyorlar. Kendi hastaneleri var. Bu eyaletler bazında. Ve Sosyal yardım ve eğitim de eyalet bazında verilen hizmetler. Bireysel Sağlık hizmetleri veriliyor. TÜRKİYE/AYŞE KARADUMAN: Eyalet bazı derken belediye hizmetlerini mi kastediyorsunuz? PAKİSTAN/RIZVAN AHMED LODHI: Pakistan’da 4 eyalet var ve bakanlık merkezi hükümet sorumluluğunu taşıyor. Ama bizde eyaletler; bağımsız eyalet olarak Pakistan’da 4 eyalet var. Merkezi hükümetin dışında, onlar yerel hükümetten sorumlu. Engelliler için özel etkinlikler ve özel kimlik kartları veriliyor. Ve onlar hükümet hastanelerinde, okullarda hiçbir ücret ödemeden hizmet alabiliyorlar. Yani bunlar da eyalet hükümetinin sorumluluğu altında. Uçak biletlerinde de indirim sağlanıyor özürlülere. Bu yeni eylem planındaki uygulamalar da bu çerçeve içinde sağlanıyor. ÇİN/YOU LIANG: Çin’de Özürlüleri Koruma Yasası var. BM mevzuatı çerçevesinde değiştirdik, yani yeni bir yasamız var özürlüleri koruma ile ilgili, BM mevzuatı çerçevesinde. Engellilere eğitim konusunda ve istihdam konusunda da çalışmalar yapıyoruz. Erişilebilirlik ve rehabilitasyon konusunda da çalışmalarımız var. Bu yasa taslağı hazırlandı, şimdi devlet tarafından onaylanmasını bekliyoruz. 5 yıllık Çalışma Planımız özürlülerle ilgili. Bu plan, Ulusal eylem Planının bir bölümü. Özürlülerin 5 yıllık planları 5 yılda bir yenileniyor. Şimdi artık 12.’sindeyiz. Aynı zamanda Sosyal hizmetler ve Sosyal sigorta hizmetlerini de güncelleştiriyoruz. Son yıllarda bu organizasyonlar Sosyal Güvenlik Hizmetlerine odaklanıyorlar özürlülere yönelik. Ve gelecekte de bu konuya odaklanmak, yani Özürlüler için kurumsal hizmetlerin yerleştirilmesi, yani kurumsal bir yapı gerçekleştirmek istiyoruz. TÜRKİYE/AYŞE KARADUMAN: Bu söyledikleriniz sadece genel hükümet bazında mı yoksa yerel hükümetlerle ortak mı? Yerel hükümetlerin ayrı sorumlulukları mı var? Çin için söylüyorum. ÇİN/YOU LIANG: Ben sadece yasalarımızdan ve düzenlemelerimizden bahsetmiş oldum. Ve ulusal düzeydeki eylem planımızdan bahsetmiş oldum. Bu ulusal düzeydeki eylem planının tabi birtakım düzenlemeleri var. Bunların yerel düzeye yansıması oluyor, belediyeler seviyesinde yansıması oluyor. Ve düzenlemeler arasında bir uyum, bir eşgüdüm var ulusal ve yerel seviyelerde. Nitekim hedefler zaten aynı, amaç aynı. TÜRKİYE/AYŞE KARADUMAN: Irak? IRAK/SA’ADOUN J. AL. KAZRAJY: Irak dünyada Zengin ülkelerden bir tanesi. Irak’ta tek başına Bir kişi bütün aileyi idare edebiliyordu. Ancak o zamanlar tabi. Şimdi biliyorsunuz, Amerikan işgalinden dolayı şuanda zaten Hayat şartları çok zorlaştı. Düşünün ki, zaten şuanda sağlam insanlar evini geçindiremiyor. Yetimler çok. Savaşta ölenlerin çocukları yetim kaldı, sakat kaldı. Dolayısıyla bundan faza konuşmayız. Sizden ne duyuyorsak ş anda bizim için hayırlı olacaktır. Çünkü biz şuanda bir İstatistikî rakam veremiyoruz. Ama bu konuda umarım bizi bağışlarsınız. Teşekkür ediyorum. TÜRKİYE/AYŞE KARADUMAN: Hükümetin ya da yerel politika olarak benimsenen bir şey var mı? Sayı değil şu anda sorduğumuz. IRAK/SA’ADOUN J. AL. KAZRAJY: Ben ek olarak şunu söylemek istiyorum. Siyasi konuda sadece Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı bu konuyla ilgilenmektedir. %50 üstü engelli olan varsa, onlara para bağlanmaktadır, aylık bağlanmaktadır. Ancak tabii ki bu çok az kişiye verilmektedir. Bir tane İhtisaslaşmış hastanemiz var. Bu hastanede Fizyoterapi çalışmaları yapılmaktadır. Tabi burada çok konuklar var, randevular gecikmektedir. Bir sene beklemek gerekmektedir sıra gelebilmesi için. Dolayısıyla Yaşlılar için bir kurum var. O da zaten 150 kişiden fazla alamıyor, kapasitesi sadece o kadar. Eğitim Bakanlığı bazı okullarda özel dershaneler açtı engelliler için. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı 3 tane atölye açtı. Bunlarda engelliler çalışıyor. Ancak 60 tane engeli sadece burada çalışabilmekte. Biliyorsunuz geçen yüzyılın 80’lerinde engelliler için merkezler açıldı. Bağdat’ta 2 tane açılmıştı. Bu da ancak çok az engelliyi barındırabilmektedir. Teşekkür ediyorum. TÜRKİYE/AYŞE KARADUMAN: Teşekkürler. Azerbaycan? AZERBAYCAN/VALİDA ABBASOVA: Hükümet tarafından 18 yaşına kadar Engelli çocuklar için 70 $, Çalışamayan 18 yaş üstü engelliler için 95 $ veriliyor. STK’lara balık tutması öğretiliyor. KARADAĞ/GORAN MACAVONIC: Karadağ’da 2007’den itibaren yürürlükte olan bir Engelliler Yasamız var. 4 adet de bu ulusal yasaya benzeyen düzenlememiz var. Engelli İstihdamına ilişkin 1 adet Yasamız mevcut. Engellinin Eğitimi konusunda 1 adet Yasal düzenlememiz var. Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme gibi konularla ilgili yasalarımız var. Aynı zamanda, Köpeklerin Engellilerin Hizmetine Sunulmasına ilişkin de düzenlememiz mevcut. Aynı zamanda, BM’nin engellilerin haklarına ilişkin çıkarmış olduğu yasa da uyarlanmış durumda. Bunun haricinde çeşitli Korunmaya ilişkin Yasalarımız var. Engelliler için Ayrımcılığa Karşı bir Yasamız var. Ve Engelli kişilerin Siyasi ve Sosyal Yaşamdan Dışlanmamasına ilişkin bir Koruma Yasamız da mevcut. Bu kadar söyleyebileceklerim. BOSNA HERSEK/BRANKA SUZIC: Bosna için söz alıyorum. 2009 yılında BM kararını biz de yasal mevzuatımıza, ulusal mevzuatımıza uyarladık. Engellilerin haklarına ilişkin Parlamentoya sunulmuş olan yasa tasarıların bir bölümü de kabul edildi ve yürürlüğe girdi. İstihdam konusunda, rehabilitasyon konusu, Eğitim konusu, dahil edici eğitim konularında pek çok yasa düzenlememiz mevcut. Bosna’da 2 siyasi yapı var demiştim. Dolayısıyla engellinin hakları konusunda farklılıklar olabiliyor. Savaş mağduru engelliler için ayrı bir düzenlememiz var. Sanırım söyleyebileceklerim bu kadar. TÜRKİYE/AYŞE KARADUMAN: Hem Bosna hem Karadağ için sormak istiyorum. Yerel yönetimlerin bir farkı var mı bu uygulamalarda yoksa eşgüdümlü mü çalışıyorlar? KARADAĞ/GORAN MACAVONIC: Bizde herhangi bir farklılık yok. Çünkü çok küçük bir ülkeyiz. 21 adet yerel yönetimimiz var. Ulusal düzeyde ve yerel düzeyde bundan dolayı bir farklılık yok. BOSNA HERSEK/BRANKA SUZIC: Bosna için şunu söyleyebilirim. 2 siyasi yapımız var. Dolayısıyla engelli vatandaşların haklarına ilişkin bundan dolayı farklar doğuyor, Ulusal düzeyde. Yerel düzeyde de yine farklılıklar var. Bir cumhuriyette farklı bir uygulama var, diğerinde farklı bir uygulama var. ENDONEZYA/EVA RAHMI KASIM: Sudan’dan temsilcimiz nerede acaba? Sudan? TANZANYA/SALMA HAYI SAADAT: Ben Tanzanya’dan geliyorum. Zanzibar Bölgesinden geliyorum Tanzanya’nın. 2004 yılında bir yasal düzenleme revizyonu yapıldı Tanzanya’da. 2006 yılında da bir düzenleme hayata geçti. Aynı zamanda Hükümet, Engelli Vatandaşlar Konseyi adında bir konseyi hayata geçirdi. Eğitim bakımından, Eğitim Bakanlığı bir pilot projesi başlattı 2008 yılında, 20 okulu kapsayan. Fakat şuanda Zanzibar bölgesinde bir okul pilot projeye dahil. Engelli kişilerin hakları bakımından Zanzibar’da 2009 yılında BM kararları kabul edildi. TÜRKİYE/AYŞE KARADUMAN: Tanzanya’ya ilişkin engelli sayıları, istihdam oranları, eğitime katlım oranlarını da bize bildirir misiniz? TANZANYA/SALMA HAYI SAADAT: Engelli vatandaşlarımızın İstihdam oranlarına ilişkin herhangi bir veri yok elimizde. Verileri toplamak çok zor oluyor. Hükümet kurumlarında çok fazla engelle karşılaşılıyor burası açık. Fakat herhangi bir rakam verecek durumda değilim. Belki daha sonra bu rakamlara ulaşırız. Eğer haber verirseniz, tekrar sorarsanız ulaşabiliriz. TÜRKİYE/AYŞE KARADUMAN: Tabi tekrar haber veririz. Bu rakamları sizden alabiliriz. Engelli sayısı konusunda bir oran yada sayı verebilir misiniz? TANZANYA/SALMA HAYI SAADAT: Ben Zanzibar Bölgesine ilişkin konuşabilirim daha çok. Zanzibar 1 milyonluk toplam nüfusu var, bunların da yaklaşık herhalde 10.000’i engellidir diyebiliriz. Zanzibar Engelliler Kurumumuz, örgütümüz var. Ve bu kurum şimdiye kadar 6000 engelli kişiyi kayıt altına geçirebilmiş. Onların rakamı bu. Belki Birkaç ay sonra bir veri bankası oluşturulacak. Bu veri bankası oluşturulduktan sonra Zanzibar’daki engellilerin sayısına ilişkin daha net rakamlar elimizde olur. TÜRKİYE/AYŞE KARADUMAN: Peki teşekkür ediyoruz. ENDONEZYA/EVA RAHMI KASIM: Hükümet Politikaları ile devam ediyorum. Merkezi ve ulusal bir politika yürütüyoruz ve yerel politikalarımız söz konusu. Ulusal politikalardan bahsedecek olursam, Ulusal Eylem Planımız var engelli vatandaşlar için 2004 yılından 2013 yılına kadar sürecek olan bir eylem planı bu engelli vatandaşlar için. Yerel düzeye bakacak olursak merkezi sistemle bir nevi el ele yürüyen bir yerel sistem söz konusu, politika söz konusu. Ortak amaçları, engelli vatandaşlara hizmet sunmak. Ağır maluliyeti olan kişiler özel bir sosyal sigorta hizmetinden faydalanma fırsatı veriliyor. Şimdilik söyleyebileceklerim bu kadar. Daha sonra ilaveler yapabilirim. TÜRKİYE/AYŞE KARADUMAN: Teşekkür ederiz. Ben Tanzanya’ya tekrar bir soru sormak istiyorum STK sayısını söyleyebilirler mi acaba bize? Tanzanya’da kaç tane STK var? Sivil toplum örgütü? Engellilerle ilgili Sivil toplum örgütü? TANZANYA/SALMA HAYI SAADAT: Genel anlamda mı soruyorsunuz? Tanzanya’ya ilişkin. Sadece Zanzibar için konuşabilirim yine. Zanzibar’da 7 adet STK’mız var engellilere hizmet sunan. Tanzanya’nın genel rakamlarını size şu anda veremiyorum Belki daha sonra ulaştırabilirim. Teşekkürler TÜRKİYE/AYŞE KARADUMAN: Teşekkür ederiz. • TEKNİK MEDİKAL TEKNOLOJİK GELİŞİM TÜRKİYE/AYŞE KARADUMAN: Bu bölümün son sorusu da. Başka atladığım ülke yada temsilci varsa lütfen beni uyarın. Teknik medikal ve teknolojik gelişim konusundaki durumla ilgili kısa bir bilgi rica ediyoruz. Yine Kanada’dan başlayalım KANADA/DOUGLAS NUTTING: Tüm vatandaşlarımız yine sigortadan faydalanabiliyorlar. Tekerlekli sandalyeler veriliyor vb. teknik ekipman bizim yerel düzeydeki hükümetlerimiz tarafından engelli vatandaşlarımıza sağlanıyor. Çocuk hastaneleri var. Ve çeşitli tıbbi yetkili kişiler ve kurumlar sayesinde ortez-protez teminatı vs. de yine engelli vatandaşlarımızın faydalanabileceği hizmetler arasında. TÜRKİYE/AYŞE KARADUMAN: Bu teknik ekipmanların tamamını mı devlet karşılıyor? Yoksa bir miktarını mı? KANADA/DOUGLAS NUTTING: Kısmi bir karşılama söz konusu sadece. Çalışma hayatına dahil olan engelliler temel düzeyde bu hizmetten faydalanabiliyorlar. Tabi maliyet seviyesi daha yüksek olanlar veya başka teknik gereçlere ihtiyaç duyanların faydalanabileceği hizmetler farklı düzeyde. Teşekkürler. PAKİSTAN/RIZVAN AHMED LODHI: Pakistan için Tıbbi imkanlarımız kısıtlı, hatta fazla kısıtlı diyebilirim. Sadece Devlet hastaneleri ki bunlar büyük şehirlerde genelde yer alıyorlar, burada engelli vatandaşlar hizmetlerden faydalanabiliyorlar. Pakistan Nüfusun un yaklaşık % 75’i köylerde, kasabalarda yaşıyor. Dolayısıyla yakınlarda bu tarz hizmetlerden faydalanabilecekleri bir kurum yok. Eğer faydalanmak istiyorlarsa Büyükşehirlere seyahat etmek durumundalar, gitmek durumundalar. Bunun haricinde bu hastaneler STK’lara, bireysel kişilere hizmet sağlayabiliyorlar fakat bütün masrafların altından da kendileri kalkamıyorlar. Büyük sıkıntılar mevcut. ÇİN/YOU LIANG: Çin’de durum biraz karmaşık açıkçası. Çünkü çok Dengesiz bir şekilde demografik değişiklikler oluyor. Nüfus değişimleri çok dengesiz oluyor. Ülkenin Doğusu batısından çok farklı, kuzeyi güneyinden çok farklı, kasabası şehirden çok farklı. Rehabilitasyon, maluliyetin önlenmesine ilişkin yapılan düzenlemeleri revize edilecek hükümet konseyi tarafından. Ve son yıllarda daha çok Kurumlara yoğunlaştık Çin’de. Ve Sosyal hizmetler ve sigortalar sistemi üzerine yoğunlaştık. Ülkedeki tıbbi hizmetlere ilişkin durum yakın zamanda herhalde iyileşir, yapılan düzenlemeler sayesinde. En azından engel vatandaşlar için rehabilitasyon hizmetleri sunma niyeti var hükümette. Eğer siz Memursanız Çin’de, sizin faydalanabileceğiniz hizmet bir çiftçinin faydalanabileceği hizmetten çok farklı ülkemizde. IRAK/SA’ADOUN J. AL. KAZRAJY: İlaçlar tabii ki bedava hastanelerde. Ama verilen hizmet yeteri kadar değildir. Hizmetlerin karşılanmasında birtakım Sıkıntılar söz konusu. STK’ları da bunun gibi eksikleri gidermeye çalışmaktadır şu aşamada. Buna rağmen, bu örgütlerinde tabii ki imkanları çok kısıtlı olduğundan dolayı yeterli verim alamamaktayız. Devlet hastaneleri tabi ki ileri teknolojiye sahip değil. Uzman doktorlarımız artık yurt dışına çıktıklarından dolayı, etnik çatışmalardan dolayı, savaşlardan dolayı birçok uzman doktorumuz Irak’ın dışındadır. Şu an çıktı, gittiler başka ülkelere. Bazıları Ürdün’e gitti, bazıları da. Hatta hastalarımızın çoğu da zaten komşu ülkelere gitmekte, Türkiye’ye gidenler var. Hastalarımız tedavi içi Suriye, Ürdün’e gitmekteler. Teşekkür ederim. AZERBAYCAN/VALİDA ABBASOVA: Özellerde para alınıyor. Engelliler için parasız hizmetler var. Benim bir tane özel okulum var. Özel olduğuna bakmayın parasızdır. Bir rehabilitasyon merkezi var. Bizim ülkemizde işitme engelliler, engelli sayılmaz. Engelli bir çocuğum var. Benim çocuğum kendini engelli saymıyor, düşündüm ki ben niye engelli sayayım. TÜRKİYE/… Teşekkür ederiz. Konuşmaların çok doğru olduğunu söylüyor, ayrıca teşekkür ettiğini söylüyor. İşitme engelliler bir yana, görme engelliler, diğer engelliler bir yana, diyor. İşitme engelliler var kullanabiliyor, yolda yürüyebiliyor, diyor. Bir tek eksik tarafları var, eğitim eksikliği var. İşitme engelli görme engelli kadar bir mağduriyeti var. Eğitimde ve işaret dilinde çok çok eksiklikler var, diyor. Mesela bir doktora gidiyorum, doktora derdimi anlatmaya çalışıyorum ama hiçbir şekilde derdimi anlamıyor. Adliyeye gidiyorum, suçum olmadığı zaman derdimi anlatmaya çalışıyorum, ama bir türlü anlatamıyorum. Ya haksız yere suçlanıyorum. Bu ufak eksiklikler aslında işitme engeliler için çok çok büyük bir sorun haline gelmiş TÜRKİYE/AYŞE KARADUMAN: Teşekkür ediyoruz. Ara vermiş olduk konuya. Tekrar Endonezya’ya dönmek istiyorum. Bu Teknik medikal ve teknolojik gelişim konusunda Endonezya’da durum ne? ENDONEZYA/EVA RAHMI KASIM: Tıbbi destekle ilgili olarak Sosyal sigorta hizmetleri, Sosyal işler Bakanlığı ve Sağlık Bakanlığının düzenlediği bir program çerçevesinde temel sağlık hizmetlerine erişebilmesini sağlamak için çalışmalar yapılıyor. Sosyal işler Bakanlığında da gelen taleplere göre hizmet veriliyor. KARADAĞ/GORAN MACAVONIC: Karadağ’da engelli kişilerin tıbbi hizmet hakları var. Bir mevzuat var. Mevzuatta; temek haklar, tıbbi yardım, teknik yardım, teknik donanım verilmesi öngörülüyor engellilere. Bu kurallara uyan kimseler bu donanımdan yararlanabilirler. Mesela görme engelliler için veya çalışan insanlara hizmet veriliyor. Karadağ’daki önemli bir sorun da kurumların çoğuna ulaşmak zor. Yani sorun bu. BOSNA HERSEK/BRANKA SUZIC: Bosna Hersek’te herkes için sağlık hizmetleri var. Ama bir Katılım ücreti ödemek gerekiyor. Sadece Engelliler bu katılım ücretini ödemiyorlar. İlaçlarda ücretsiz veriliyor. Birçok ilaç içeriyor bu liste. Ama mesela Sara ve epilepsi için rehabilitasyon hizmetleri veriliyor. Devlet kurumlarında kaynaklar var birbiriyle bağlantılı olarak insanların ihtiyaçlarına cevap veriyor. Ama Kapsam içinde olmayanlar özel kurumlara gidiyor. Tabi burada ödediğiniz parayı tekrar geri almak kolay değil. Bosna Hersek’te engellilere gereken Donanım ve aygıtlar verilir, bu hakları da var. Ama 10 yılda bir veya 5 yılda bir tabi. Ucuz kalitesiz cihazlar veriliyor genelde. Çocuklar için hijyen ihtiyacı için devlet bu masrafların % 40’ını ödüyor. Bosna’da erişilebilirlik konusunda da sorunlar var, mimari yapılarda. Burada Sağlık Merkezlerine ulaşmaları zor engellilerin, böyle bir ulaşım görülmemiş. KARADAĞ/GORAN MACAVONIC: Bir şey söylemek istiyorum. Karadağ’da destek hizmetleri için özel köpekler var. Bizim STK’larımız sağlıyor bu tür hizmetleri. Para topluyoruz, STK’lar olarak, insanlara , köpek veriyoruz görme engellilere. Bu, devlet tarafından karşılanan bir düzenleme, bir servis. TANZANYA/SALMA HAYI SAADAT: Sağlıkla ilgili olarak Tanzanya’da Herkes için eğitim ve sağlık hizmetleri hakkı var. Sağlık Bakanlığı Ameliyat müdahaleleri için bir katkı payı alıyor. Engelliler için bazı istisnalar var ama çok açık bir şekilde belirtilmemiş. Bakanlık bu uygulamayı gözden geçiriyor tekrar. Engellilere teknik destek sağlanıyor. Mesela bir Tekerlekli sandalye verildiği zaman, bazen bir siyasetçi buna ön ayak oluyor ve tekerlekli sandalye dağıtılmasını sağlıyor. Ama Fizyoterapi merkezlerine gittiğiniz zaman orada, teknolojik donanım genelde yok. Ve Zanzibar’dan taşımak lazım. Bu durumda bu örgütler size Bu donanımı vermek için yardımcı olmaya çalışıyorlar. TÜRKİYE/AYŞE KARADUMAN: Teşekkürler. O halde. Biz ikinci kısımdan başladık aslında, daha kısa olması için. İsterseniz 15 dakika ara verelim. Sonra bu kısımdaki maddelere dönelim veya da devam edelim. Nasıl isterseniz. Ara vermek isteyenler? Peki. DEBUEP Yüklə 72,94 Kb. Dostları ilə paylaş:
|