Numara ad-soyad

ERZİNCAN ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM FAKÜLTESİ TEMEL EĞİTİM BÖLÜMÜ OKUL ÖNCESİ ÖĞRETMENLİĞİ ANABİLİM DALI OKUL ÖNCESİ EĞİTİME GİRİŞ DERSİ ÖDEVİ ÖDEVİ HAZIRLAYANLAR NUMARA AD-SOYAD 161213042 -- FATMA TOY KONU NORVEÇ EĞİTİM SİSTEMİ DERS YÜRÜTÜCÜSÜ YRD. DOÇ. DR. MÜGE YURTSEVER KILIÇGÜN ARALIK 2016 ERZİNCAN

İçindekiler

NORVEÇ HAKKINDA BİLGİ 3

POSTER 16

KAYNAKÇA 18

NORVEÇ HAKKINDA BİLGİ

Norveç resmi adıyla Norveç Krallığı (Norveççe: Kongeriket Norge, Kongeriket Noreg). Kuzey Avrupa'da bulunan İskandinav Yarımadası'nın batısında bir ülke. Finlandiya, İsveç ve Rusya Federasyonu ile komşu olan ülkenin batıda Atlas Okyanusu'nun bir kolu olan Norveç Denizi'ne kıyısı vardır. Kıyıları binlerce fiyordla çizilmektedir.

Anayasal monarşi ile yönetilen ülkenin başkenti Oslo'dur. 385,180 km² alana yayılan Norveç'in, Finlandiya ile 729, İsveç ile 1.619, Rusya ile 167 kilometre sınırı vardır ve 21.925 kilometrelik çok uzun bir sahil şeridi vardır.

Norveç Avrupa ortalamasının üstünde yaşam standartına ve ekonomik gelişmişliğe sahip olduğu için Avrupa Birliği'ne girmek istememektedir. Zira, ülke kıyılarındaki petrol rezervlerinin zenginliği  ve dünya ve Avrupa balıkçılık sektörünü elinde bulundurması ile tanınmaktadır. Avrupa Birliği'ne olumsuz yaklaşmalarının bir nedeni de balıkçılık sektörünü olumsuz etkileyeceği yönündeki çekinceleridir. Öte yandan; Norveç, İsviçre, İzlanda ve Lihtenştayn ile birlikte EFTA (Avrupa Serbest Dolaşım Örgütü) üyesidir ve bu örgütü terk edip AB'ye geçmeyi istememektedir.

Avrupa Birliği'nin ısrarları işe yaramamaktadır. Zira ülkede iki kere referandum yapılmış ikisinde de Avrupa Birliği'ne red çıkmıştır. Bugünlerde yapılan anketlerde AB'yi isteyenlerin oranı %50 civarındadır.

Norveç ayrıca bir NATO ülkesidir. Kuzey kutbunda Rusya ile ABD arasında dengeleyici role sahiptir.

Norveçin en önemli sorunu azalan ve yaşlanan nüfus sorunudur. Ülkede yaşayan insanların sayısı beş milyon civarındadır ve işgücü eksikliği çekmektedir.

Öte yandan Avrupa'nın en pahalı ülkesidir.

Köken bilim

Norveç'in resmi adı Bokmål yazı geleneğine göre Kongeriket Norge, Nynorsk yazı geleneğine göre ise Kongeriket Noreg'dir (Norveç Krallığı). Ülkenin adının iki farklı yazılış şeklinin olması zaman zaman tartışmalara neden olmaktadır. Özellikle para, pul ve pasaport gibi resmi evraklarda 1980'lere kadar Norge adı yaygın olarak kullanılırken, 80'lerden sonra her iki yazılış şekli de bir arada kullanılmaya başlandı. Ülkenin adının Eski Nors dilindeki yazılışı Noregr'di. Ortaçağ Latincesinde ise adı Nor(th)vegia'ydı. Ülkenin adının ilk yazılış şekli 9. yüzyıl Hålogaland'lı Ohthere'nin yazılarında norðweg şeklindedir. Bazı ortaçağ yazmaları ülkenin adının Kral Nórr adında mitolojik bir kişiden geldiğini iddia etse de, yaygın kabul gören görüşe göre ülkenin adı "kuzeye doğru yol" anlamındaki norðvegr'den geldiğidir. Nors dilinde aynı şekilde Rusya için austrvegr (doğudaki topraklara giden yol), İngiliz Adaları için vestvegr(batıdaki topraklara giden yol) ve Akdeniz için suðrvegr (güneydeki topraklara giden yol) kullanılmaktadır. Yine de norð- kökeninin etimolojik kaynağı konusunda kuşkular vardır ve başka köklerden geliyor da olabilir.

Tarih

Ana madde: Norveç tarihi

8.-11. yüzyıl arasında Norveç'te Vikingler olarak bilinen bir kavim hüküm sürmüştür. Savaşçı bir ulus olarak tanınan Vikingler batıda Britanya, İzlanda, Grönland ve hatta Kuzey Amerika'ya kadar ulaşarak sömürgeler kurdular. 1000 yılı civarında Hristiyan misyonerler Norveç'te Hristiyanlığı yaymaya başladılar. Norveç kralı I. Haakon Hristiyanlığı kabul etti. 995 yılında I. Olaf Norveç'teki ilk Hristiyankilisesini kurup Kiliseyi devletin eğitimli çalışanları olan ve yörelerde örgütlü bir kolu haline getirdi. 1030 yılında DanimarkalılarNorveç'i ellerine geçirdiler. Norveç Danimarka kralı Knud'un kurduğu Kuzey Denizi İmparatorluğu'nun bir parçası haline geldi.

Norveç'i ilk defa tek bir bayrak altında toplayan Sarışın Harald.

1363 yılında Norveç kralı VI. Håkon Danimarka kralı IV. Valdemar'ın kızı I. Margrete'le evlenerek iki ülkeyi bir bayrak altında birleştirdi. Ayrıca Håkon İsveç kraliyet ailesiyle de akrabaydı. Çiftin evliliğinden doğan Olaf'ın 1387 yılında erken yaşta ölmesi üzerine I. Margrete tahta çıktı (1387-1412). Margrete'in yönetimi altında 1397 yılında İsveç, Norveç, Danimarka ve sömürgeleri (Faroe Adaları, İzlanda, Grönland ve Finlandiya) birleşerek Kalmar Birliği adı altında büyük bir İskandinav İmparatorluğu haline geldiler.



Norveç kralı V. Harald

1521 yılında İsveç Kalmar Birliği'nden ayrıldı. Bu arada İskandinav ülkeleri Martin Luthertarafından Almanya'da başlatılan Protestan Reformu ile sarsıldı. Danimarka ve Norveç 1821 yılına kadar Danimarka-Norveç adı altında birlikte hareket etmeye devam ettiler. Kralları tekti ama yasaları, devlet kurumları ve orduları ayrı ayrı gelişmeye devam etti. 19. yüzyılın başlarında Norveç Napolyon Savaşları'yla temelinden sarsıldı. Fransa savaşı kaybedince Danimarka 1814 yılında imzaladığı Kiel Antlaşması uyarınca savaşı kazanan tarafın üyesi olan İsveç'e Norveç'i bırakmak zorunda kaldı. Norveçliler İsveç yönetimini istemediler. Bir temsilciler meclisi 1814 de Norveç anayasasını kabul etti ve İsveç'e direndi ama bir kral iki meclis presibini kabul etmek zorunda kaldı. Norveç bayrağı adeta bu geçişi anlatır gibi Norveç'te kullanılagelen kırmızı beyaz Danimarka bayrağının ortasına İsveç'i temsil eden mavi renkte bir haç ekleyerek kabul edildi. Nihayet 1905'te İsveç, Norveç'in bağımsızlığını tanıdı. 12 Kasım 1905'te referandum sonucuna göre %79'la monarşi yanlıları galip çıktı ve Danimarka Kralı VIII. Frederik'in oğlu Karl, VII. Haakon adıyla Norveç kralı ilan edildi.^[12] Bu gün Birliğin Dağılması Günü adıyla kutlanmaktadır.

Norveç I. Dünya Savaşı'nda tarafsız kaldı. II. Dünya Savaşı'nda da tarafsız kalma niyetinde olmasına rağmen 9 Nisan 1940 tarihinde Nazi Almanyası tarafından işgal edildi. 8 Mayıs 1945 tarihinde Almanya'nın teslim olmasına kadar Norveç işgal altında kaldı. 1949 yılında Norveç NATO'ya üye oldu. 1960'ların sonlarında Norveç sularında keşfedilen petrol ve doğal gaz Norveç'e büyük bir refah kazandırdı. 1972 ve 1994'de yapılan referandumlarda Norveç halkı Avrupa Birliği'ne üyeliği reddetti. Norveç Avrupa Birliği ile olan ilişkilerini üyesi bulunduğu EFTA kurumu aracılığıyla sürdürmektedir. Günümüzde Norveç Birleşmiş Milletler raporlarına göre yaşam standartları bakımından dünyanın en ileri ülkelerinden biridir.

Coğrafya



Bondhus Gölü

Norveç, Kuzey Avrupa'nın en kuzey kısmını oluşturan İskandinav Yarımadası'nın en kuzey ülkesidir. Komşuları; doğu ve kuzeydoğuda İsveç, kuzeydoğuda Finlandiya ve Rusya Federasyonu olan ülkenin batıda Norveç Denizi dolayısı ile Atlas Okyanusu'na kıyısı vardır. Deniz seviyesinden en yüksek noktası 2.469 metrelik rakımıyla Galdhøpiggen'dir.^[13]

Bölgede kıyı boyunca ılıman iklim görülür. Kuzey Atlas akımının etkisiyle sıcaklık değişiklikleri ortaya çıkar. Arazi buzulludur. Çoğunlukla yüksek platolar ve dik dağların arasında verimli vadiler yer alır. Ovalar küçük ve dağınıktır. Kıyıda derinliklerden başlayan fiyortlar yer alır. Kuzeyde arktik tundra bölgesi vardır. Doğal afetlerden en sık görülenler de heyelan ve çığdır.

Demografi

Norveç halkının genel özelliği iklimden ve ekonomik rahatlıktan kaynaklanan rahatlıkları ve sakinlikleridir. Bireysel yaşam ön plandadır ve Norveç'te hemcins çiftler evlenme hakkına sahiptirler. Ülkede İngilizce anadil kadar etkilidir.

Norveçlilerin çoğunluğunu oluşturanlar Cermen kökenli bir halktır. Yakın ülkelerdeki halklardan pek ayırdedilemezler. Genelde açık renk tenli, uzun boylu, kalın yapılı olurlar. Saç rengi sarı, kırmızı ve siyah olarak her üç çeşidi vardir. Bu renkliliğin yörenin bir özelliği olarak çok eskiden beri var olduğu 1200 lü yıllarda yazıya dökülmüş Rigstula şiirinden bilinmektedir; "işçiler siyah, çiftlik sahipleri kırmızı, asilzadeler sarı saçlı" der şiir. Norveç'e ilk yerleşenler taş devrinde gelen avcılar -ki bu günün samiler halkının bu gruptan kalma olma ihtimali yüksektir-, daha sonra buzul çağı ertesi tarımı getiren Keltler, ve peşinden 4. yüzyılda gelmeye başlayan Gotlardır. Bunlar temeli oluştururlar. Orta Çağ ve Hansa Birliği zamanında Norveç'e göçler olmuştur. Ayrıca eski göçmen Romanlar ve fince konuşan kven ve skogfinn halkları vardır.

İkinci dünya savaşı öncesindeki 100 yıl süresinde Norveç'in nüfusunun önemli bir kısmı denizaşırı ülkelere özellikle ABD'ye göç etmiştir. Öyleki günümüzde Norveç dışında Norveçli olduğunu söyleyen çok yüksek sayıda insan yaşar.

İkinci dünya savaşı sonrası Norveç bir refah toplumu haline gelmiş ve yeni yeni göçmen grupları gelmeye başlamıştır. Özellikle seksenli yıllar sonrası petrol gelirlerinin de etkisiyle Norveç iltica ve refah arayan göçmenler için çekici bir ülke haline gelmiştir. Son 50 yılda Norveç Ortadoğu,Avrupa,Asyadan göç almıştır. Bu insanlar hepsi farklı dil konuşan ve farklı dinlere inanan insanlardır.

2012 yılında yapılan resmi çalışmalar, toplam nüfusun %86'sının Norveçte doğmuş ve en az bir ailesi olduğu belirlenmiştir. 710.000'den fazla göçebenin ve onların atalarının, 117.000'inin çocukları Norveçte doğmuştur. Bunların; Göçmenler ^[14]

• 
  323.000 (%39) Avustralya, Kuzey Amerika az bir oranla Avrupa
  
• 
  505.000 (%61) Fas, Irak, Somali, Pakistan
  

Norveç hükümeti 2012 yılında yaptığı araştırmada nüfusun %14'ünün göçmen olduğu veya göçmen aileden doğduğunu belirlemiştir. Göçmenlerin %6'sı Kuzey Amerika ve Avustralya'dan, %8,1'i Asya, Afrika ve Latin Amerika'dandır.^[15]

• 
  Nüfus: 4.641.500 (Şubat 2006 tahmini)
  
• 
  Nüfus artış oranı: %0.49 (2001 verileri)
  
• 
  Mülteci oranı: 2.11 mülteci/1,000 nüfus (2001 tahmini)
  
• 
  Bebek ölüm oranı: 3.94 ölüm/1,000 doğan bebek (2001 tahmini)
  
• 
  Ortalama hayat süresi:
  
  • 
    Toplam nüfus: 78.79 yıl,
    
  • 
    erkeklerde: 75.87 yıl,
    
  • 
    kadınlarda: 81.92 yıl (2001 verileri)
    
• 
  Ortalama çocuk sayısı: 1.81 çocuk/1 kadın (2001 tahmini)
  
• 
  HIV/AIDS - hastalıklarına yakalanan yetişkin sayısı: 101 den az (1999 verileri)
  
  • 
    HIV/AIDS - hastalığı olan insan sayısı: 1,600 (1999 verileri)
    
  • 
    HIV/AIDS - hastalıklarından ölenlerin sayısı: 8 (1999)
    
• 
  Ulus: Norveçli
  
• 
  Nüfusun etnik dağılımı: Norveçliler, Sami 20,000
  
• 
  Din: Evangelik Lutherciler %86, diğer Protestanlar ve Roma Katolikleri %3, diğer %1, bilinmeyen %10 (1997)
  
• 
  Diller: Bokmål ve nynorsk diye adlandırılan iki yazı dilinden oluşan Norveççe, ayrıca Lule Sami, Kuzey Lapça, Güney Lapça(Sami dilleri ondokuz ilden kuzeydeki dokuzunda resmi dil statüsündedir.)
  
• 
  Okur yazar oranı: 15 yaş ve üzeri için verilerde toplam nüfusta: %100
  

Yönetim

İdari bölümler (Fylke): 19 bölge; Akershus, Aust-Agder, Buskerud, Finnmark, Hedmark, Hordaland, Møre og Romsdal, Nordland, Nord-Trøndelag, Oppland, Oslo, Østfold, Rogaland, Sogn og Fjordane, Sør-Trøndelag, Telemark, Troms, Vest-Agder, Vestfold

• 
  Bağımlı toprakları: Bouvet Adası, Jan Mayen, Svalbard
  
• 
  Bağımsızlık günü: 7 Haziran 1905
  
• 
  Milli bayram: Anayasa Günü, 17 Mayıs 1900
  
• 
  Anayasa: 17 Mayıs 1814, 1884 yılında değiştirilmiştir.
  
• 
  Üye olduğu uluslararası örgüt ve kuruluşlardan bazıları: CBSS (Baltık Ülkeleri Konseyi), CCC (Gümrük İşbirliği Konseyi), CE (Avrupa Konseyi), CERN (Avrupa Nükleer Araştırma Teşkilatı), EAPC (Avrupa - Atlantik Ortaklık Konseyi), EBRD (Avrupa Yatırım ve Kalkınma Bankası), EFTA (Avrupa Serbest Ticaret Bölgesi), ESA (Avrupa Uzay Ajansı),IAEA (Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı), NATO (Kuzey Atlantik Asemblesi), WTrO (Dünya Ticaret Örgütü).
  

Ekonomi

Norveç ekonomisi tarihi boyunca doğal kaynaklara bağlı olmuştur; Balıkçılık, orman ürünleri, madencilik, ve bunları avrupa pazarlarına ulaştıran gemicilik gibi. Endüstri devrimi, özellikle su gücünün ve elektriğin kullanımı Norveç'te erken başlamıştır. Hala Norveç ekonomisi hammadde ihracatı ağırlıklı olsa da belli konularda dünya gücü haline gelmiştir. Denizcilik ve onun bankacılığı, gemi yapımı, aluminyum ve gübre üretimi (bu son ikisi bir çeşit gizli elektrik ihracatı olarak görülebilir) önemli geleneksel uzmanlık alanlarıdır. Denizden petrol çıkartıp satma 1980 lerden sonra büyüyüp en önemli gelir kaynağı haline gelmiştir. Norveç devleti petrol gelirleri sayesinde dünyada sayılı büyük yatırımcılardan biri haline gelmiştir. 2015 itibarıyla petrol gelirleri düşüşe geçmiştir. Alternatif endüstri geliştirme çabaları vardır.

Petrol, bakır, doğalgaz, nikel, demir, çinko, kurşun, balık, kereste, hidrolik enerji başlıca doğal kaynaklarıdır. Norveç'in işsizlik oranı ABD ve Lüxemburg gibi ülkelerden bile daha düşüktür.Dünyada kişi başına düşen milli gelir sıralamasında Lüxemburg'dan sonra ikinci sırada yer almaktadır. Asgari ücretin dünyadaki en yüksek olduğu ülkeler arasında yine ikinci sıradadır.

Yönetim alanları

Norveç politik haritası

• 
  GSYİH: Satınalma Gücü paritesi - $194,1 milyar (2005 verileri)
  
  • 
    GSYİH - reel büyüme: %2,7 (2000 verileri)
    
  • 
    GSYİH - sektörel bileşim: tarım: %2, endüstri: %26, hizmet: %73 (1999)
    
• 
  Enflasyon oranı (tüketici fiyatlarında): %2,9 (2000 verileri)
  
• 
  İş gücü: 2,4 milyon (2000 verileri)
  
• 
  Sektörlere göre işgücü dağılımı: hizmet %74, endüstri %22, tarım, ormancılık, balıkçılık %4 (1995)
  
• 
  İşsizlik oranı: %3 (2000 verileri)
  
• 
  Endüstri: Petrol ve gaz, gıda maddeleri, gemi yapımı, kâğıt ürünleri, metaller, kimyasallar, kereste, madencilik, tekstil, balıkçılık
  
• 
  Endüstrinin büyüme oranı: %3 (2007)
  
• 
  elektrik tüketimi: 110,795 milyar kWh (1999)
  
• 
  Elektrik ihracatı: 8,28 milyar kWh (1999)
  
• 
  Elektrik ithalatı: 6,467 milyar kWh (1999)
  
• 
  Tarım ürünleri: Arpa, diğer hububat, patates, et, süt, balık
  
• 
  İhracat: $59,2 milyar (2000 verileri)
  
• 
  İhracat ürünleri: Petrol ve petrol ürünleri, makine ve parça, metaller, kimyasallar, gemi, balık,silah
  
• 
  İhracat ortakları: AB %73, ABD %5 (1999)
  
• 
  İthalat: $35,2 milyar (2000 verileri)666
  
• 
  İthalat ürünleri: Makine ve parçaları, kimyasallar, metaller, gıda maddeleri
  
• 
  İthalat ortakları: AB %66, ABD %10, Japonya (1999)
  
• 
  Para birimi: Norveç Kronu (NOK)
  
  • 
    Para birimi kodu: NOK
    
• 
  Mali yıl: Takvim yılı
  

İletişim

• 
  Kullanılan telefon hatları: 2,735 milyon (1998)
  
• 
  Telefon kodu: 47
  
• 
  Radyo yayın istasyonları: AM 5, FM 650, kısa dalga 1 (1998)
  
• 
  Radyolar: 4,03 milyon (1997)
  
• 
  Televizyon yayını yapan istasyonlar: 360 (1995)
  
• 
  Televizyonlar: 2,03 milyon (1997)
  
• 
  Internet kısaltması: .no
  
• 
  Internet servis sağlayıcıları: 13 (2000)
  
• 
  Internet kullanıcıları: 2,36 milyon (Ekim 2000)
  

Ulaşım

Demiryolları: 4,012 km

• 
  Karayolları: 91.180 km (1999)
  
• 
  Su yolları: 1.577 km
  
• 
  Boru hatları: Arıtılmış petrol ürünleri 53 km
  
• 
  Limanları: Bergen, Drammen, Floro, Hammerfest, Harstad, Haugesund, Kristiansand, Larvik, Narvik, Oslo, Porsgrunn, Stavanger, Tromso, Trondheim
  
• 
  Hava alanları: 103 (2000 verileri)
  

Kültür

Tarım, hayvancılık ve denizcilik temelli kırsal kültür Norveç'te kültürün temelini oluşturur. Bundan esinlenerek 19. yüzyılda güçlü bir romantik milliyetcilik akımı oluşmuştur ve hala etkileri görülebilir. Petrol gelirleriyle zenginleşen devlet kültürel faaliyet ve yatırımları cömertce desteklemektedir.

İnsan hakları

Norveç'te insan hakları tartışmaları erken başlamıştır. İlk kadın hakları örgütü 1884 de kurulmuş ve kadınların eğitimi, kadınların seçimlerde oy verme, ve kadınların çalışma hakları konularında başarılı çalışmalar yapmıştır. Laponlar konusunda çok eleştirilmiş olan Norveç ILO' nun 169 no'lu yerli halklar kararını 1990 da ilk kabul eden ülke olmuştur. Lapon parlamentosu 9.10.1989 da Karaşok sehrinde faaliyetine başlamıştır. Eşcinsellerin medeni birliktelik ve evlilik haklarını veren kanunları ilk çıkaran ülkeler arasında olmuştur.

Din

Norveç'in hristiyanlaşması 1000 gibi başladı. 500 yıl sonra Protestan Reformu ile Norveç kilisesi Roma'dan bağımsız ulusal bir kilise olarak ortaya çıktı, ve devletin bir kolu gibi çalışır oldu. 1845 yılına kadar başka dinler Norveç'te yasaktı. 2015 te devletten para desteği alan cemaatlar listesi kabarıktır^[16] ve her dinden örnekler bulunur.

Devlet ve din işlerinin ayrılması Norveç'te geç başlamış ve henüz tamamlanmamıştır. Bu konudaki kanun ve anayasa değişiklikleri 2012 tarihlidir.

Sinema

1990 lardan sonra yılda yaklaşık 20 film üreten Norveç sinemasının uluslararası isim yapmış ögeleri şunlardır.

• 
  Kon-Tiki (1950), 1959 da Oscar ödülü kazanan belgesel Thor Heyerdahl ve grubunun güney amerikadan asyaya sal seyahatini anlatır.
  
• 
  Dokuz hayat, Arne Skouen, Oscar ödülü adayı
  
• 
  Flåklypa Grand Prix, yazar Kjell Aukrust'un karakterlerinin Ivo Caprino tarafından animasyonu en çok seyredilmiş Norveç filmidir.
  
• 
  İzci (Nils Gaup, 1987), Oscar ödülü adayı, bir lapon masalını canlandırır
  
• 
  Kristin Lavransdatter (Liv Ullmann, 1995) Nobel ödülü kazanmış Sigrid Undset'in bir romanının filmidir
  

Norveç aynı zamanda bazı tanınmış film ve serilerin çekildiği yer olmuştur: Vikings (dizi), Lilyhammer, Yıldız Savaşları: Bölüm V - İmparator, Telemark kahramanları (Anthony Mann,1965), Başka Gün Öl, Altın Pusula, vs..

Müzik

• 
  Klasik beste Edvard Grieg, Rikard Nordraak, Johan Svendsen, Arne Nordheim
  
• 
  Klasik yorum Norwegian black metal, Leif Ove Andsnes, Truls Mørk, Kirsten Flagstad
  
• 
  Müzik grupları Emperor, Darkthrone, Gorgoroth, Mayhem, Burzum, Immortal, Enslaved, Kvelertak, Dimmu Borgir, Satyricon, A-ha, Röyksopp, Ylvis, Maria Mena,Ulver
  
• 
  Jaz Jan Garbarek, Terje Rypdal, Mari Boine, Arild Andersen, Bugge Wesseltoft, Paal Nilssen-Love, Supersilent, Jaga Jazzist, Wibutee
  
• 
  Folk Hardanger fiddlers, Andrea Een, Olav Jørgen Hegge, Annbjørg Lien, Agnes Buen Garnås, Kirsten Bråten Berg, Odd Nordstoga
  
• 
  Produksyon : Stargate, Espen Lind, Lene Marlin
  
• 
  Festivaller Ekstremsportveko, Øyafestivalen, by:Larm, Musikkfest Oslo
  

Edebiyat

• 
  Petter Dass, Ludvig Holberg, Henrik Wergeland, Peter Christen Asbjørnsen, Jørgen Moe, Camilla Collett
  
• 
  Henrik Ibsen, Bjørnstjerne Bjørnson, Alexander Kielland, Jonas Lie, Knut Hamsun, Sigrid Undset
  
• 
  Dag Solstad, Jon Fosse, Cora Sandel, Olav Duun, Olav H. Hauge, Gunvor Hofmo, Stein Mehren, Kjell Askildsen, Hans Herbjørnsrud, Aksel Sandemose, Bergljot Hobæk Haff, Jostein Gaarder, Erik Fosnes Hansen, Jens Bjørneboe, Kjartan Fløgstad, Lars Saabye Christensen, Johan Borgen, Herbjørg Wassmo, Jan Erik Vold, Rolf Jacobsen, Olaf Bull, Jan Kjærstad, Georg Johannesen, Tarjei Vesaas, Sigurd Hoel, Arnulf Øverland, Johan Falkberget
  

Bilim

Niels Henrik Abel, Sophus Lie, Atle Selberg, Lars Onsager, Ivar Giaever, Odd Hassel, Peter Waage, Cato Maximilian Guldberg.

• 
  Arne Næss Johan Galtung, Nils Christie, Thomas Mathiesen, Fredrik Barth, Vilhelm Auber, Harriet Holter, Erik Grønseth, Tove Stang Dahl, Stein Rokkan, Ragnar Frisch, Trygve Haavelmo, Finn E. Kydland.
  
• 
  2014 Nobel tıp ödülü May-Britt Moser, Edvard Moser.
  

Mimari

Ahşap mimari örneği Urnes ahşap kilisesi Unesco Dünya Mirası listesindedir. Nidaros Katedrali, dünyanın en kuzeydeki ortaçağ katedrali, uzun hikayesi ve ülke din tarihi bakımından önemli bir binadır. 1814 Danimarka'dan bağımsızlık sonrası birçok devlet binası kıta avrupasında yaygın olan stilde inşa edilmişlerdir. Ålesund şehri büyük yangın ertesi zamanın akımı Art Nouveau stilinde tamamen yeniden inşa edilmiştir. Şaşırtıcı yenice bazı mimari örnekleri : Lapon parlamentosu, Oslo opera binası, Tromsø buz denizi kilisesi.

Urnes ahşap kilisesi

Resim

Johan Christian Dahl (1788–1857), Kitty Kielland, Hans Gude, Harriet Backer (1845–1932), Frits Thaulow, Christian Krohg

Mutfak

Norveç mutfak gelenekleri uzun balıkçılık, hayvancılık ve süt ürünleri tarhininin izlerini taşır. Somon balığı, alabalık, ringa balığı, morina balığı, süt, tereyağı, peynir ve kara ekmek en önde gelen yöresel malzemelerdir.

Geleneksel yemekler: Lutefisk (yoğunlaştırılmış kül suyunda kurutulmuş morina), smalahove (pişmiş kelle), pinnekjøtt (kurutulmuş kuzu eti), raspeball (terbiyeli patates köftesi), fårikål (lahanalı kuzu eti)

Spor

1952 ve 1994 kış olimpiyatları Norveç'de yapıldı. Olimpiyatlara 1900 den bu yana katıldı (1904 ve 1980 hariç). Önemli sporcular: Ole Einar Bjørndalen, Marit Bjørgen, Bjørn Dæhlie.

Norveç ulusal futbol takımı FIFA dünya şampiyonluklarına 1938, 1994 ve 1998 de, Avrupa da ise 2000 de katıldı. Ranking lerde 1993 ve 1995 de ikinci idi.

Magnus Carlsen şu anda satranç dünya şampiyonu.

POSTER

KAYNAKÇA

• 
  https://tr.wikipedia.org/wiki/Norveç
  

• 
  http://www.egitimsen.org.tr/icerik.php?yazi_id=3824
  
• 
  http://introtyrkisk.cappelendamm.no/c186925/artikkel/vis.html?tid=187050
  
• 
  http://sgb.meb.gov.tr/eurydice/kitaplar/Turk_Egitim_sistemi_2011/Turk_Egitim_Sisteminin_Orgutlenmesi_2011.pdf
  
• 
  http://www.turkcebilgi.com/ansiklopedi/norve%C3%A7
  
• 
  http://tr.wikipedia.org/wiki/Norve%C3%A7
  
• 
  Güney, S.Y (2009). Norveç Eğitim Sistemi. S. Ada ve Z.N. Baysal, (Ed.), Eğitim Yönetimi ve Yapıları Açısından Çeşitli Ülkelere Bir Bakış. Ankara: Pegem Akademi.