O bobojonov k. Jumaniyozov

(mln.s.)
Davrlar
Boshlang’ic
h qiymati
Yillik 
amortizasiya 
summasi
Jamlangan 
amortizasiy
a summasi
Balans 
qiymati
Xarid sanasi
10
-
-
10
1 yil oxiri
10
(5/15x9)=3
3
7
2 yil oxiri
10
(4/15x9) =2.4
5.4
4.6
3 yil oxiri
10
(3/15x9) =1.8
7.2
2.8
222

---

4 yil oxiri
10
(2/15x9) =1.2
8.4
1.6
5 yil oxiri
10
(5/15x9) =0.6
9.0
1.0
Jadvaldan ko’rinib turibdiki, eng katta amortizasiya summasi birinchi 
yilda hisoblanadi, keyin yilma-yil u kamayadi, jamlangan amortizasiya 
oldingi davrga nisbatan kamroq ortib boradi, balans qiymati qoldiq 
qiymatiga etib bormagunicha har yili amortizasiya summasiga kamayib 
boradi.
b) kamayib boruvchi qoldiq usuli.
Bu usul sonlar yig’indisi usuli tamoyillariga asoslangan. Bu usulda har 
qanday qat’iy stavka qo’llanilishi mumkin bo’lsa ham, ammo ko’pincha 
to’g’ri chiziqli usulda foydalangan o’rtacha darajaga nisbatan ikki karra 
ko’paytirilgan me’yor qo’llaniladi. Bu jarayon ikkilangan amortizasiyada 
kamayib boruvchi qoldiq usuli deb ataladi. Oldindagi misolda yuk 
avtomobilining foydali xizmat muddati 5 yilga teng edi. To’g’ri chiziqli 
amortizasiyalash usulida har yilgi me’yor mos ravishda 20% (100%/5)ni 
tashkil qiladi. Кamayib boruvchi qoldiqni hisobdan chiqarishning qabul 
qilingan ushbu 40% har yilning oxirida balans qiymatiga ko’paytiriladi. 
Amortizasiya hisoblashda taxmin qilinayotgan qoldiq qiymati, oxirgi 
yildagisidan tashqari hisobga olinmaydi. Bu usulni ifodalovchi jadval 
kelgusi betda keltirilgan.
(mln.s)