O bobojonov k. Jumaniyozov

0700-«O’rnatiladigan asbob-uskunalarni hisobga oluvchi schyotlar» 
bilan bog’liq xo’jalik operatsiyalari
Т/
r
Xo’jalik muomalalarining mazmuni
Schyotlarning 
bog’lanishi
Dеbеt
Krеdit
1 Kеlib tushgan o’rnatiladigan asbob-
uskunalarning kirim qilinishi
0710-
0720
6010-
6020, 
6110-
6120
190

---

2 Kеlib tushgan o’rnatiladigan asbob-
uskunalarning kirim qilinishi (1510 
schyotdan foydalanilganda)
0710-
0720
1510
3 O’rnatiladigan asbob-uskunalarning 
qiymatiga yordamchi ishlab chiqarishning 
turli xizmatlari: transport, ehtiyot ?ismlar, 
shtamplarni tayyorlash va Boshqalarning 
kiritilishi
0710-
0720
2310
4 O’rnatiladigan asbob-uskunalarni еtkazib 
bеrish va sa?lash bilan bog’liq ishlarga 
mеhnat haqi hisoblanadi
0710-
0720
6710
5 O’rnatiladigan asbob-uskunalarni xarid 
qilish va saqlashda hisoblangan ish haqi 
bo’yicha maqsadli davlat jamqarmalariga 
ajratmalar qilinganda
0710-
0720
6520
6 O’rnatiladigan asbob-uskunalarni xarid 
qilish, еtkazib bеrish va saqlash bilan 
bog’liq turli xarajatlar hisobdor shaxslar 
tomonidan to’langanda
0710-
0720
4220-
4290, 
6970
7 Aktsiyaning to’lovi evaziga o’rnatiladigan 
asbob-uskunalar kеlib tushdi
0710-
0720
4610
8 Turli shaxslardan o’rnatiladigan asbob-
uskunalarning sotib olinishi
0710-
0720
6990
9 Invеntarizatsiya natijasida aniqlangan 
ortiqcha asbob-uskunalar summasi
0710-
0720
9390
10 O’rnatiladigan asbob-uskunalarni qayta 
baholash:
a) qiymatining oshirilishi
b) qiymatining kamaytirilishi
0710-
0720
8510
8510
0710-
0720
11 Banklar tomonidan ularning uzoq va qisqa 
muddatli krеditlari hisobidan to’langan, 
o’rnatiladigan asbob-uskunalar kirim 
qilindi
0710-
0720
6810, 
7810
12 qarz bеruvchilar tomonidan ularning uzoq 
va qisqa muddatli qarzlari hisobidan 
to’langan, o’rnatiladigan asbob-uskunalar 
kirim qilindi
0710-
0720
6820-
6840
7820-
7840
13 O’rnatiladigan asbob-uskunalarning 
sotilishi, xarid qilingan qimatli 
9210
0710-
0720
191

---

qog’ozlarning haqini to’lanishi, boshqa 
korxonalarning ustav kapitaliga ulush 
sifatida, tеkinga bеrilishi va Boshqalar 
natijasida hisobdan chiqarilishi
14 Montajga bеrilgan asbob-uskunalar 
qiymatining hisobdan chikarilishi
0810
0710-
0720
15 Mol еtkazib bеruvchilarga yoki transport 
korxonalariga o’rnatiladigan asbob-
uskunalarning kamomadi uchun da'volar 
bildirildi
4860
0710-
0720
16 Invеntarizatsiya natijasida aniqlangan 
asbob-uskunalarning kamomadi
9220
0710-
0720
17 Tabiiy ofatdan kеyin o’tkazilgan 
invеntarizatsiya natijasida aniqlangan 
asbob-uskunalarning kamomadi
9720
0710-
0720
Imorat va inshootlarni qurish, asbob-uskunalarni va boshqa asosiy 
vositalarni sotib olish bilan bog’liq bo’lgan kapital qo’yilmalarni hisobga 
olish 0800 - «Кapital qo’yilmalar» deb nomlangan aktiv va kalku-
lyasiyalash schyotlarida yuritiladi. Bu guruh quyidagi schyotlardan tashkil 
topgan:
0810-«Tugallanmagan qurilish»;
0820-«Asosiy vositalar sotib olish»;
0830-«Nomoddiy aktivlarni sotib olish»;
0840-«Asosiy podani tuzish»;
0890-«Boshqa kapital qo’yilmalar»;
0810-«Tugallanmagan qurilish» schyotida qurilishning qaysi bir usuli 
(pudrat yoki xo’jalik)dan foydalanilishidan, qat’iy nazar, imoratlar va 
inshootlarni qurish, asbob-uskunalarning qiymati va smetalarida smeta – 
moliya hisoblarida va kapital qurilishining titullik ro’yxatlarida ko’zda 
tutilgan boshqa xarajatlar hisobga olinadi.
0820-«Asosiy vositalarni sotib olish» schyotida montaj talab 
qilmaydigan asbob-uskunalar, mashinalar, anjomlar va boshqa asosiy 
vositalar ob’ektini sotib olish xarajatlari hisobga olinadi.
0830-«Nomoddiy aktivlarni sotib olish» schyotida NMA sotib olish 
bilan bog’liq bo’lgan va belgilangan tartibga ko’ra nomoddiy aktivlar 
ob’ektlarining dastlabki qiymatiga qo’shiladigan xarajatlar hisobga 
olinadi.
192

---

0840-«Asosiy podani tashkil qilish» schyotida qishloq xo’jaligi va 
yordamchi xo’jaliklarda asosiy podalarni tashkil qilish, voyaga etgan 
hayvonlarning asosiy podaga o’tkazilgan qiymati yoki ularni sotib olish va 
olib kelish sarflari hisobga olinadi.
0890-«Boshqa kapital qo’yilmalar» schyotida yuqorida qayd qilinmagan 
kapitallashtiriladigan sarflar, erlarni obodonlashtirish, mulk bo’yicha 
olingan asosiy vositalarni obdonlashtirish va boshqa sarflar hisobga 
olinadi.
Asosiy vositalar qiymatiga qo’shilmaydigan xarajatlarga odatda har xil 
manbalardan qoplanadigan, qurilgan va sotib olingan ob’ektlarga xizmat 
qiladigan kadrlarni tayyorlash xarajatlari, davlat tomonidan ruxsat etilib 
konservasiya qilingan ob’ektlarga sarflangan qurilish xarajatlari va shu 
kabilar kiradi.
Ushbu kapital sarflar amalga oshirilgandan keyin komissiya tomonidan 
tuzilgan «Asosiy vositalarni qabul qilish dalolatnoma» tuzilib sub’ektning 
mulki sifatida qabul qilinadi va ularning qiymati 0110-0190 schyotlarining 
debetiga 0810, 0820, 0840 va 0890 schyotlarining kreditidan qabul 
qilinadi.
Кapital qo’yilmalarning turlari va tarkiblari bo’yicha analitik hisob 18 
va 18/1 - sonli qaydnomalarida yuritiladi. Buxgalteriya hisobining jurnal-
order shaklidan foydalanayotgan sub’ektlarda kapital qo’yilmalarning 
hisobi 10
/
1, 13 va 16-sonli junal-orderlarda yuritiladi.