O həzrətin hacətindən öncə etdiyi duası

(38)

وَ كَانَ مِنْ دُعَائِهِ عَلَيْهِ السَّلامُ فِي الاعْتِذَارِ مِنْ تَبِعَاتِ الْعِبَادِ وَ مِنَ التَّقْصِيرِ فِي حُقُوقِهِمْ وَ فِي فَكَاكِ رَقَبَتِهِ مِنَ النَّارِ:

اللَّهُمَّ إِنِّي أَعْتَذِرُ إِلَيْكَ مِنْ مَظْلُومٍ ظُلِمَ بِحَضْرَتِي فَلَمْ أَنْصُرْهُ، وَمِنْ مَعْرُوفٍ أُسْدِيَ إِلَيَّ فَلَمْ أَشْكُرْهُ، وَمِنْ مُسِي‏ءٍ اعْتَذَرَ إِلَيَّ فَلَمْ أَعْذِرْهُ، وَمِنْ ذِي فَاقَةٍ سَأَلَنِي فَلَمْ أُوثِرْهُ، وَمِنْ حَقِّ ذِي حَقٍّ لَزِمَنِي لِمُؤْمِنٍ فَلَمْ أُوَفِّرْهُ، وَمِنْ عَيْبِ مُؤْمِنٍ ظَهَرَ لِي فَلَمْ أَسْتُرْهُ، وَمِنْ كُلِّ إِثْمٍ عَرَضَ لِي فَلَمْ أَهْجُرْهُ. أَعْتَذِرُ إِلَيْكَ يَا إِلَهِي مِنْهُنَّ وَ مِنْ نَظَائِرِهِنَّ اعْتِذَارَ نَدَامَةٍ يَكُونُ وَاعِظا لِمَا بَيْنَ يَدَيَّ مِنْ أَشْبَاهِهِنَّ. فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَآلِهِ، وَاجْعَلْ نَدَامَتِي عَلَى مَا وَقَعْتُ فِيهِ مِنَ الزَّلاتِ،

38-ci dua:

O həzrətin məzlumlardan və insanların haqqında səhlənkarlığa yol verdiyində üzr istəməsi və oddan nicat diləməsi

Ey mənim Rəbbim, hüzurumda bir məzluma zülm edilərkən ona yardım etmədiyim üçün Səndən üzr diləyirəm, haqqımda edilən yaxşılığın şükrünü əmələ gətirmədiyim üçün, məndən üzr istəyib üzrlərini qəbul etmədiyim üçün, məndən istəyi olan fəqirdən öz istəyimi üstün bildiyim üçün, mö’minin öhdəmdə qalıb ödəmədiyim haqqına görə, eybi mənə aşkar ikən mö’minin eybini gizlətdiyim üçün, qarşıma çıxıb mənimdə ondan uzaqlaşma-dığım hər bir günaha görə Səndən üzr diləyirəm.

İlahi! Bütün bunlardan və bunlara bənzər şey-lərdən Səndən peşimanlıqla pərişan könüllə üzr diləyirəm, bir üzr ki, məni gələcəkdə bu kimi işlərdən saxlasın.
وَعَزْمِي عَلَى تَرْكِ مَا يَعْرِضُ لِي مِنَ السَّيِّئَاتِ، تَوْبَةً تُوجِبُ لِي مَحَبَّتَكَ، يَا مُحِبَّ التَّوَّابِينَ.
Belə isə Muhəmməd və onun soyuna salam yetir və düçar olduğum xətalara olan peşmanlığımı qarşıma çıxan günahları tərk etməyi alacağımı mənim üçün tövbə qərar ver ki, Sənin eşqinə səbəb olsun , ey tövbə edənləri sevən!

( 39)

وَ كَانَ مِنْ دُعَائِهِ عَلَيْهِ السَّلامُ فِي طَلَبِ الْعَفْوِ وَ الرَّحْمَةِ:

اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ اكْسِرْ شَهْوَتِي عَنْ كُلِّ مَحْرَمٍ، وَ ازْوِ حِرْصِي عَنْ كُلِّ مَأْثَمٍ، وَ امْنَعْنِي عَنْ أَذَى كُلِّ مُؤْمِنٍ وَ مُؤْمِنَةٍ، وَ مُسْلِمٍ وَ مُسْلِمَةٍ. اللَّهُمَّ وَ أَيُّمَا عَبْدٍ نَالَ مِنِّي مَا حَظَرْتَ عَلَيْهِ، وَ انْتَهَكَ مِنِّي مَا حَجَزْتَ عَلَيْهِ، فَمَضَى بِظُلامَتِي مَيِّتا، أَوْ حَصَلَتْ لِي قِبَلَهُ حَيّا فَاغْفِرْ لَهُ مَا أَلَمَّ بِهِ مِنِّي، وَاعْفُ لَهُ عَمَّا أَدْبَرَ بِهِ عَنِّي، وَ لا تَقِفْهُ عَلَى مَا ارْتَكَبَ فِيَّ، وَلا تَكْشِفْهُ عَمَّا اكْتَسَبَ بِي، وَ اجْعَلْ مَا سَمَحْتُ بِهِ مِنَ الْعَفْوِ عَنْهُمْ،

39-cu dua:

O həzrətin əfv və rəhmət diləməsi

İlahi! Muhəmməd və onun soyuna salam yetir və hər bir harama olan şəhvətimi sındır, hər bir günaha olan şiddətli meylimi qaytar, məni hər bir mö’min kişi və qadını incitməkdən saxla.

İlahi! Hər bəndə ki, ona haram etdiyin işi mənim barəmdə görmüş, yaxud abrımın qorunmasına əmr etdiyin halda onu tökmüşsə, belə olduqda mənə zülm etdiyi halda ölmüş , yaxud dünyada ikən öhdəsinə qalmışsa, mənə etdiyi zülmə görə onu əfv et, əlimdən aldığı haqqıma görə onu bağışla, mənim barəmdə etdiyi işdən ötrü onu məzəmmət etmə, məni incitdiyinə görə onu rüsvay etmə və mənim onlara olan bu əvəzsiz bəxşişimi onlar
وَ تَبَرَّعْتُ بِهِ مِنَ الصَّدَقَةِ عَلَيْهِمْ أَزْكَى صَدَقَاتِ الْمُتَصَدِّقِينَ، وَ أَعْلَى صِلاتِ الْمُتَقَرِّبِينَ وَ عَوِّضْنِي مِنْ عَفْوِي عَنْهُمْ عَفْوَكَ، وَ مِنْ دُعَائِي لَهُمْ رَحْمَتَكَ حَتَّى يَسْعَدَ كُلُّ وَاحِدٍ مِنَّا بِفَضْلِكَ، وَ يَنْجُوَ كُلٌّ مِنَّا بِمَنِّكَ. اللَّهُمَّ وَ أَيُّمَا عَبْدٍ مِنْ عَبِيدِكَ أَدْرَكَهُ مِنِّي دَرَكٌ، أَوْ مَسَّهُ مِنْ نَاحِيَتِي أَذًى، أَوْ لَحِقَهُ بِي أَوْ بِسَبَبِي ظُلْمٌ فَفُتُّهُ بِحَقِّهِ، أَوْ سَبَقْتُهُ بِمَظْلِمَتِهِ، فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ أَرْضِهِ عَنِّي مِنْ وُجْدِكَ، وَ أَوْفِهِ حَقَّهُ مِنْ عِنْدِكَ ثُمَّ قِنِي مَا يُوجِبُ لَهُ حُكْمُكَ، وَ خَلِّصْنِي مِمَّا يَحْكُمُ بِهِ عَدْلُكَ، فَإِنَّ قُوَّتِي لا تَسْتَقِلُّ بِنَقِمَتِكَ، وَ إِنَّ طَاقَتِي لا تَنْهَضُ بِسُخْطِكَ، فَإِنَّكَ إِنْ تُكَافِنِي بِالْحَقِّ تُهْلِكْنِي، وَ إِلا تَغَمَّدْنِي بِرَحْمَتِكَ تُوبِقْنِي. اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْتَوْهِبُكَ - يَا إِلَهِي - مَا لا يُنْقِصُكَ بَذْلُهُ،
qarşısında əvəzsiz sədəmi sədəqə verənlərin ən gözəl sədəsi, Sənə yaxınlaşmağa ən üstün əməl qərar ver, onlara bağışlamağımın əvəzində mənim mükafatımı əfv, onlara etdiyim duamı məndən ötrü rəhmət qərar ver ki, bizdən hər birimiz sənin lütfün səbəbinə xoşbəxt olaq, Sənin ehsanıla hər birimiz nicat tapaq.

Ey mənim Rəbbim, mənim tərəfimdən hər hansı birbəndənə zərər yetmişsə, yaxud məndən ona ziyan dəymişsə, məndən, yaxud da mənim vasitəmlə ona bir zülm yetmişsə, haqqını zay edib hüququnu əlindən almışamsa, belə isə Muhəmməd və onun soyuna salam yetir və öz dövlətinlə onu məndən razı sal, haqqımı öz yanından ödə o zaman məni hökmünlə layiq görüldüyüm ədalətinin tələbi olan cəzadan saxla, çünki mənim sənin əzabına dözə biləcək bir taqətim yoxdur, qəzəbinə səbr edə bilmərəm, çünki mənə haqq üzrə əvəz versən həlak edərsən, əgər rəhmətini mənə nəsib etməzsənsə məhv edərsən.

İlahi! Səndən elə bir şey istəyirəm ki, -ey mənim Rəbbim- onu bəxş etmək Səndən heç nəyi azaltmaz,
وَ أَسْتَحْمِلُكَ، مَا لا يَبْهَظُكَ حَمْلُهُ. أَسْتَوْهِبُكَ- يَا إِلَهِي - نَفْسِيَ الَّتِي لَمْ تَخْلُقْهَا لِتَمْتَنِعَ بِهَا مِنْ سُوءٍ، أَوْ لِتَطَرَّقَ بِهَا إِلَى نَفْعٍ، وَلَكِنْ أَنْشَأْتَهَا إِثْبَاتا لِقُدْرَتِكَ عَلَى مِثْلِهَا، وَاحْتِجَاجا بِهَا عَلَى شَكْلِهَا. وَأَسْتَحْمِلُكَ مِنْ ذُنُوبِي مَا قَدْ بَهَظَنِي حَمْلُهُ، وَأَسْتَعِينُ بِكَ عَلَى مَا قَدْ فَدَحَنِي ثِقْلُهُ. فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَآلِهِ، وَهَبْ لِنَفْسِي عَلَى ظُلْمِهَا نَفْسِي، وَوَكِّلْ رَحْمَتَكَ بِاحْتِمَالِ إِصْرِي، فَكَمْ قَدْ لَحِقَتْ رَحْمَتُكَ بِالْمُسِيئِينَ، وَكَمْ قَدْ شَمِلَ عَفْوُكَ الظَّالِمِينَ. فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَآلِهِ، وَاجْعَلْنِي أُسْوَةَ مَنْ قَدْ أَنْهَضْتَهُ بِتَجَاوُزِكَ عَنْ مَصَارِعِ الْخَاطِئِينَ، وَخَلَّصْتَهُ بِتَوْفِيقِكَ مِنْ وَرَطَاتِ الْمُجْرِمِينَ، فَأَصْبَحَ طَلِيقَ عَفْوِكَ مِنْ إِسَارِ سُخْطِكَ، وَعَتِيقَ صُنْعِكَ مِنْ وَثَاقِ عَدْلِكَ. إِنَّكَ إِنْ تَفْعَلْ ذَلِكَ يَا إِلَهِي تَفْعَلْهُ بِمَنْ لا يَجْحَدُ اسْتِحْقَاقَ عُقُوبَتِكَ،
elə bir yükün götürülməsini istəyirəm ki, onu götürmək Sənə ağır deyildir. İlahi! Səndən nəfsi-mi mənə bağışlamağını diləyirəm, onu vasitəsi ilə şərdən uzaqlaşmaq üçün xəlq etməmisən, yaxud da əlinə bir xeyir gəlsin deyə yaratmamısan, lakin bu nəfsə yaratdın ki, onun kiminsə olan qüdrətini aşkar edəsən, özü kimi birisinə dəlil və höccət olsun. Mən Səndən yükünün ağırlığı altında qaldığım günahlarımı üzərimdən götür-məyini istəyirəm, ağırlığı məni dizüstə çökdürən şeylərdə Səndən yardım istəyirəm. Belə isə Muhəm-məd və onun soyuna salam yetir və özünə zülm etdiyi üçün nəfsimi əfv et, ağır yükə dözmək üçün sal ki, rəhmətin nə çox pislərin dadına yetmiş, əfvin nə çox zülmkarlara nəsib olmuşdur, belə isə Muhəmməd və onun soyuna salam yetir və xəta-kar olaraq yıxılarkən kəslərin önündə dirçəlt-diyin azad etdiyin kimsələrdən qərar ver ki, bəx-şişin sayəsində qəzəbinin əsirliyindən azad olan-lardan, ehsanınla ədalətindən can qurtaranlar-dan olum. İlahi, əgər Sən belə etsən, bu lütfü əzabına layiq olduğunu inkar etməyən,
وَ لا يُبَرِّئُ نَفْسَهُ مِنِ اسْتِيجَابِ نَقِمَتِكَ تَفْعَلْ ذَلِكَ - يَا إِلَهِي - بِمَنْ خَوْفُهُ مِنْكَ أَكْثَرُ مِنْ طَمَعِهِ فِيكَ، وَ بِمَنْ يَأْسُهُ مِنَ النَّجَاةِ أَوْكَدُ مِنْ رَجَائِهِ لِلْخَلاص ِ، لا أَنْ يَكُونَ يَأْسُهُ قُنُوطا ، أَوْ أَنْ يَكُونَ طَمَعُهُ اغْتِرَارا ، بَلْ لِقِلَّةِ حَسَنَاتِهِ بَيْنَ سَيِّئَاتِهِ ، وَ ضَعْفِ حُجَجِهِ فِي جَمِيعِ تَبِعَاتِهِ فَأَمَّا أَنْتَ - يَا إِلَهِي - فَأَهْلٌ أَنْ لا يَغْتَرَّ بِكَ الصِّدِّيقُونَ ، وَ لا يَيْأَسَ مِنْكَ الْمُجْرِمُونَ، لِأَنَّكَ الرَّبُّ الْعَظِيمُ الَّذِي لا يَمْنَعُ أَحَدا فَضْلَه ُ، وَ لا يَسْتَقْصِي مِنْ أَحَدٍ حَقَّهُ. تَعَالَى ذِكْرُكَ عَنِ الْمَذْكُورِين َ، وَ تَقَدَّسَتْ أَسْمَاؤُكَ عَنِ الْمَنْسُوبِينَ، وَ فَشَتْ نِعْمَتُكَ فِي جَمِيعِ الْمَخْلُوقِينَ، فَلَكَ الْحَمْدُ عَلَى ذَلِكَ يَا رَبَّ الْعَالَمِينَ.
bir kəsin haqqında etmisən, özünü Sənin məzəmmətindən kənarda bilmir.

İlahi, bu rəftarın o kəsin haqqında edirsən ki, Səndən qorxusu Sənə olan tamahından çoxdur, azadlığı ümid nicatından ümizsizliyi daha möhkəmdir, ümidsizliyi Sənin rəhmətindən mə’yus olmağına, yaxud tamahı kərəminə məğrur olmaqdan deyil, lakin bu ümidsizliyi günahlar içrə yaxşı əməllərinin az olmasından, öhdəsində olan vəzifələri yerinə yetirməməsində olan dəlillərinin zəifliyindədir.

Lakin Sən-ey mənim Rəbbim-layiqsən ki, doğrular sənə qarşı məğrur olmasınlar, günahkarlar Səndən ümidlərini üzməsinlər, çünki Sən, ehsanını heç kəsdən əsirgəməyən ulu bir xaliqsən, öz haqqını kimsədən tam almırsan, Səni yad etmək başqalarını yad etməkdən üstündür, adların daha münəzzəhdir ki, mənsub olanlar onunla adlansınlar, bütün məxluqat içrə ne’mətin yayılmışdır, belə isə bütün bu bəyan olanlarla həmd Sənə məxsusdur, ey aləmlərin Rəbbi.