Ishonchlilik fanining ravnaqiga chet el olimlaridan R.Barlou, F.Proshan, D.R.Koks, B.L.Smit, K.Kapur, L.Lamberson, B.V.Gnedenko, A.D.Solov’ev, I.A.Ushakov, I.N.Kovalenkov hamda mamlakatimiz olimlaridan Lebedev O.V., To'ychiev N.J., Mamajanov R.K., Saxobov O., Mambekov K. va boshqalar munosib hissa qo‘shganlar. 14.8.1.Ishonchlilik nazariyasining asosiy tushunchalari Har qanday konstruksiyani ishonchliligini aniqlash uchun quyidagi me zonlar va ko'rsatkichlar aniqlanishi zarur. BoshlangMch buzilmaslik, berilgan vaqt orasida konstruksiyani tay yorlash, tekshirish va boshlangMch foydalanish davrida beshikast ish- lash ehtimoli - ishonchlilikning asosiy ko‘rsatkichi hisoblanadi. Bu 0 va 1 qiymatlar oraligMda boMadi. Umrboqiylik (долгосрочность) - deganda belgilangan foydalanish sharoitida konstruksiyaning beshikast ishlash muddati tushuniladi. Ta’mirlashga moyillik - konstruksiya elementlarining ta’mirlashga qarshilik darajasi. Elementlar qanchalik ko‘p ta’mirlansa, ishonchlilik shun- cha ko‘p ta’minlanadi va umrboqiyligi oshib boradi. Ehtimollik nazariyasida hodisaning holatini aniqlovchi tasodifiy miq- dorlar va funksiyalar mavjud. Bu asosiy ko‘rsatkichlar quyidagilardir: Tasodifiy qiymatlar - X, qiymati oldindan noma’lum, ya’ni turli vaqt- larda turlicha qiymatlar qabul qilishi mumkin boMgan qiymatlardir. Taso difiy qiymatning mavjud boMishi tarqalish ehtimolligi P(x) bilan belgila nadi va quyidagi miqdorda boMadi: ^ Р ц = 1 . Masalan, mashinalar, samo- lyot konstruksiyalariga ta’sir qiluvchi yuklar tasodifiy qiymatlarga misol boMa oladi, chunki ular bir vaqtning o‘zida turlicha qiymatga ega boMishi mumkin. Matematik kutilma - tasodifiy qiymatlaming eng ko‘p ehtimoliylik
