— - = -
2
(
7
, cos a sin a +
2
cr, sinarcosa' =
0
d a
yoki
da,
- = -(cr,-cr )sin
2
ar =
0
.
(
4
.
7
)
d a
(4.7)
formulani (4.4) formula bilan taqqoslasak, normal kuchlanish g
0
urinma kuchlanishlar nolga teng boMgan yuzachalarda vujudga kelishi ayon
boMadi. Agar a=0 boMsa, (4.3)ga ko‘ra cra=cj| boMadi, a=90° boMganda esa
oa=a
2
boMadi. a,>a
2
ekanligini inobatga olsak, c max= o, va c min=a
2
boMishga
ishonch hosil qilamiz. cr, va ct
2
urinma kuchlanishlar nolga teng boMgan
yuzachalarda vujudga keladigan bosh normal kuchlanishlardir.
(4.4)
formulada a=45° boMganda, sin2a=l boMadi, urinma kuchlanish
esa maksimum qiymatga erishadi:
= oA ~ a 1
'
m a x ,a = 4 5 °
^
4.5. K uchlanishlam i grafik usulda aniqlash (Mor doirasi)
Yuqorida analitik usulda aniqlangan kuchlanishlami grafik usulda ham
aniqlash mumkinligini Otto Xristian Mor (1835-1918) isbot etgan. Uning
usuli bo‘yicha kuchlanishlar qiymati va yo‘nalishi osongina aniqlanadi.
Usulining mohiyati - oddiy to‘g‘ri burchakli koordinata o'qiga ma’lum
diametrga ega boMgan doira qurishdan iborat. Koordinata o‘qining abssis-
sasini о va koordinatasini x harfi bilan belgilaymiz (4.6-rasm).
Agar ст o ‘qini bosh normal kuchlanish (masalan, ст,) ga parallel
yo‘naltirilsa, ish yanada osonlashadi. Koordinata boshidan o‘ngga va yuqo-
Dostları ilə paylaş: |