O liy o'q u V yurtlarining arxitektura V a qurilish ta ’lim y o ‘n alish I talabalari uchun darslik

4.3-misol. Silindrik rezervuarning devoridan qirqib olingan elementning
tomonlariga qiymati a ,=150 MPa, 
a , 
=75 MPa,
ст
}=0 bo'lgan kuchlar t a ’sir
etadi. Rezervuar markasi St.3 bo'lgan kam uglerodli
po 'latdan ishlangan. Cho ‘zilishga ruxsat etilgan
kuchlanish (g)=160 MPa. Devorning mustahkamligi
tekshirilsin (4.12-rasm).
M a tre ria l p la s tik h o la td a b o M g a n lig i s a b a b li, 
h iso b is h la rin i t o ‘ r tin c h i y o k i u c h in c h i n a z a riy a la r 
b o ‘ y ic h a am alga o s h iris h maqsadga m u v o fiq . ст3 = 0 
boMgani uchun to ‘ rtin c h i nazariya b o ‘y ic h a m u s ta h k a m lik sh a rti q u y id a g i 
k o ‘ rin ish g a ega boMadi:
yl
r, ci2 < 
[c r ].
cr, va cr, n in g b e rilg a n q iy m a tla rin i fo rm u la g a q o ‘ ysak,
4 .12-rasm.
a eki.n
.
-J\502 + 1 5 2
- 1 5 0 - 7 5 = 1 2 9 ,9
Ш а ( [ а ] = \6 0 МПа
k e lib ch iq a di.
U c h in c h i nazariya b o ‘ yic h a m u sta h ka m lik sharti quyidagi k o ‘ rin ish g a ega; 
°<ыи
=сг,_(Тз 
<[
y o k i 
а ,сЫП
= 1 5 0 - 0 ( 1 6 0
М П а..
H is o b n a tija la rig a k o ‘ ra d e v o r m u s ta h k a m lig i ta ’ m inlangan.
4.4-misoL Egilishga ishlayotgan sterjenning xavfli nuqtasidan ajratib olingan
elementning (4.13-rasm) tomonlariga quyidagi kuchlanishlar ta'sir etadi:
a * =£7,
T« = T>
Mustahkamlikning to 'rtta nazariyasi
bo 'yicha hisobiy (ekvivalent) kuchlanishlar
aniqlansin.
X a v fli nuqtadagi bosh k u c h la n is h la m i 
a n iq la y m iz :
< 7 /7 = 0 ,
cr, = - j^ c r + \ / c r + 4 r 2 j ; 
cr, = —
- л/сг2 + 4
T2
j .
1
1
1
J-
/
/
/

---

U h o ld a e k v iv a le n t k u c h la n is h la r v a m u s ta h k a m lik s h a rti q u y id a g i 
k o ‘ rin is h n i o la d i:
a) b irin c h i nazariya b o ‘ y ic h a
= CTi =
+ V o -2 + 4