O liy o'q u V yurtlarining arxitektura V a qurilish ta ’lim y o ‘n alish I talabalari uchun darslik

A =
a,j
= 0 i * j
0 
0
a,
' i n n
lentasim on
« 2 1
« 2 2
« 2 3
A =
a,
mm
b ir lik va n o llik
0
0 
0 
1 
0
E =
0 
0
m a tritsa la rd a n keng fo y d a la n ila d i.

---

U n d a n tash q a ri y u q o ri y o k i pastki u ch b u rch a k m a trits a la rd a n
« 1 1
« 1 2
« 1 3
« П
« 2 2
« 2 3
« 2 »
« 2 .
« 2 2
A =
« 3 3
« 3
ll
A =
« 3 .
« 3 2
« 3 3
ann.
A l
« „ 2
« „ 3
« Ш 1
_
ham fo y d a la n ila d i.
Y u q o ri ta r tib li s ta tik n o a n iq m asalalam i um um an ka tta ta r tib li tenglam a- 
la rn i E H M da ye c h is h n i o s o n la s h tiris h uchun b lo k s im o n va k v a z i m a trits a l­
ar q o M la n ila d i.
B lo k s im o n m a trits a h o s il q ilis h uchun m a trits a A dan g o riz o n ta l va 
v e rtik a l c h iz iq la r o 'tk a z ib b ir necha b lo k la rg a b o ‘ lin a d i:
" « n
« 1 2
« 1 3
« 14 1
« 1 5
a
6
« 2 1
« 2 2
« 2 3
« 2 4
« 2 5
« 2 6
A =
« 3 1
« 3 2
« 3 3
« 3 4
« 3 5
« 3 6
. « 6 1
« 6 2
« 6 3
« 6 4
« 6 5
« 6 6 .
« „
« 1 2
« 1 3 "
A i
=
« 1 4
4 3
_
’ « 1 5
« 1 6
« 2 1
« 2 2
« 2 3
_
. « 2 4 .
AT-
5
« 2 6
« 3 ,
« з :
« з з "
« 3 4
« 3 5
« 3 6
« * 1 1 
« 4 2
« 4 3
a
2
2
=
« 4 4
4 3
=
a
45
« 4 6
« 5 1
« 5 2
« 5 3
« 5 4
a
55
« 5 6
«61 
« 6 2
« 6 3 .
. « 6 4 .
a
65
« 6 6
U h o ld a m a trits a A n in g e le m e n tla rin i m a tritsa k o 'rin is h id a ifo d a la s h
m u m k in :

---

B u n d a y m a tritsa b l o k s i m o n m a t r i t s a deb qabul q ilin g a n . A g a r 
b lo k s im o n m a trits a n in g s im m e trik e le m e n tla ri n o l b o ‘ lsa, b unday m a trits a ­
la r k v a z id ia g o n a l:
A
=
A,
b a’ z ila ri n o l b o ‘ lsa,
A =
HR.
A .
A
2 
A.
An
A
,, 
A,
Л .Я -l 
^HR.
k v a z i l e n t a s i m o n
m a t r i t s a deb y u ritila d i.
K u c h y o k i k o ‘ c h is h la r u s u lin in g k a n o n ik te n g la m a la ri tiz im in i m a tritsa
k o ‘ rin is h id a q u y id a g ic h a yo z is h m u m k in :
A x + В = 0 y o k i K z + P = 0 
bu yerda A , К - te n g la m a la rd a g i k o e ffits ie n tla r m atritsasi; 
x, z - n o m a ’ lu m k u c h v a k o ‘ c h is h la r m a tritsa si;
В , P - ozod h a d la r m a trits a la ri.
Shu k o ‘rinishga ega bo ‘ lgan tenglam alam i E H M da m atritsalar yordam ida 
hisoblash keng im ko n iya tla rg a ega. B u im k o n iy a tla r quyidagilardan iborat:
- y u q o ri ta r tib li s ta tik n o a n iq m a sa la la rn i yechish;
- in shootga b ir necha x il ta sh q i k u c h la r ta ’ s ir etsa, te n g la m a la m i teskari 
m a trits a la r o rq a li b ir m arta ye c h is h ;
- h is o b is h la rin i s o d d a la s h tiris h ham da n a tija s in i haqiqatga y a q in la s h - 
tiris h k a b i im k o n iy a tla rg a ega.
B u n in g uchun, y a ’ n i n o m a ’ lu m v e k to rla rn i
*1
z i
x 2
z .
X -
y o k i 
z _
to p is h u ch u n , q u y id a g i m a trits a a m a lla ri b a ja rila d i:
29

---

х = - А " 1 В y o k i z =
~ к~ :Р
А 1, К ' 1 k o ‘ rin is h ig a ega boMgan teskari m atritsadan fo y d a la n ila d i.
Teskari m a trits a la m i to p is h y o k i m a te m a tik ib o ra b ila n aytganda, m a trit- 
sa la rn i a lm a s h tiris h - c h iz iq li a lg e b ra n in g eng m u h im m a sa la la rid a n b ir i 
h iso b la n a d i.
1.6.3. M a t r it s a la r u s tid a g i a m a lla r
A va В m atritsalam i q o ‘ shish y o k i ayirish am alla rin i faqat u la m in g ta rtib - 
la ri b ir x il, y a ’ n i qator va ustunlari soni teng boMgandagina bajarish m u m k in :
4
a r.