to‘g‘ri keladi:
1) A = 0, bunda sterjen egilmaydi, chunki (13.4) ga binoan barcha ke-
simlardagi solqilik nolga teng.
2) sina/ = 0, bundan al= л ; 2 n \ ...n n ekanligi kelib chiqadi.
Natijada a l ning bu qiymatlari hamda (13.2) ifoda asosida kritik kuch-
larni aniqlash uchun quyidagi qator formulalarga ega boMamiz:
Kritik kuchning har bir qiymati o‘zining egilish shakliga ega. Birinchi
holda sterjen sinusoidaning bitta yarim to‘lqini bo‘ylab, ikkinchi holda ik
kita yarim to‘lqini bo'ylab egiladi va hokazo (13.5-rasm).
Amalda kritik kuchlaming eng kichigi (birinchisi) ko‘llaniladi, qolgan-
lari faqat nazariy ahamiyatga ega:
Bu formula o‘z muallifi nomi bilan - E у I e r f o r m u l a s i deb
ataladi.
Demak, kritik kuch sterjenning bikrligiga to‘g‘ri proporsional, sterjen
uzunligi kvadratiga teskariga proporsional.
Kritik holatdagi sterjenning egilishi to‘satdan sodir boMadi, shuning
uchun ham uning oldini olish qiyin. Cho‘zilgan sterjenlarning uzilishini ol-
dindan payqasa boMadi, biroq siqilgan sterjenning ustuvorligi yo‘qolishini
oldindan ilg‘ab boMmaydi. Uning xavfli tomoni ham aynan shundan iborat.
Egilgan o‘q tenglamasi (13.4) dagi ixtiyoriy o‘zgarmas A ning fizik
n
I
mohiyatini aniqlash uchun tenglamaga a ~ Y va X =
Ч'Ута1'агш
qo‘yamiz. Bunda sin 90=1 va ymax=A kelib chiqadi. Demak, A sterjenning
o‘rtasidagi solqilik ekan.
Agar kritik kuch Pkr ni sterjenning ko‘nda!ang kesim yuzasi F ga boMsak,
(13.5)
i
шя?
13.5-rasm.
|
