O. M. Mirtazaev epidemiologiyadan amaliy mashg

Shoshilinch profilaktika 

1. Shoshilinch profilaktikaga oilada, kvartirada, ish joyida, o’qishda, dam

olish vaqtida vabo bilan kasallangan bemor bilan muloqotda bo’lgan shaxslar yoki
kasallikni yuqtirish xavfi bo’yicha bir xil sharoitda bo’lgan shaxslar jalb
qilinadilar.
2. Shoshilinch profilaktika maqsadida tetratsiklin yoki doksatsiklin
buyuriladi.
Preparatlar
Bir martalik
dozasi (f.)
Sutka
davomida
qabul qilishlar
soni
Sutkalik
o’rtacha
doza (f-)
Qabul qilish
davomiyligi
(kunlarda)
Tetratsiklin

0,5-0,3

2-3

1,0

4

Doksatsiklin

0,1*

1-2

0,1

4

*birinchi sutkada - 0,2

Bolalarga quyidagicha belgilanadi:
15-17 yosh - kattalar dozasining 1/2 qismi
8-14 yosh kattalar dozasining 1/2 qismi
7 yosh kattalar dozasining 1/3 qismi
5-6 yosh - kattalar dozasining 1/4 qismi
4 yosh - kattalar dozasining 1/6 qismi
2-3 yosh - kattalar dozasining 1/8 qismi
1 yosh - kattalar dozasining 1/12 qismi
3. Vabo o’chog’ida yuqorida ko’rsatilgan preparatlarga chidamli bo’lgan
shtammlar topilganda, har bir konkret holat uchun antibiotikogramma hisobga
olingan holda tibbiy shtab tomonidan preparatlarni bekor qilish masalasi ko’rib
chiqiladi va sifloks, tarivid, peflatsin preparatlari beriladi.

Karantin infeksiyaga gumon qilinayotgan hollar haqida navbatdan 
tashqari ma’lumotnoma berish tartibi 

Karantin infeksiyalarga gumon qilinganda hamma malumotlar O’zbekiston

Respublikasi Sog’liqni saqlash vazirligining 1999 y. 18.02. 96-sonli buyrug’iga
asosan ma’lumotlar yuqori turgan muassasalarga yetkaziladi. Quyidagi
ma’lumotlar xabar qilinadi: bemorlar ismi sharifi, yoshi, yashash joyi,
O’zbekistonga kelgan vaqti, kasallangan kuni, kasallik aniqlangan kun, asosiy
belgilari, taxminiy diagnoz, muloqotda bo’lganlar soni, epidemiyaga qarshi
profilaktik chora-tadbirlar o’tkazilganligi, tibbiyot muassasalarining mutaxassislari
bilan, dori-darmonlar bilan ta’minlanganligi. Vabo vibrioni suv o’tkazish
tarmog’idan ajratib olingan hollarda, suv tarmog’i manzili, uning vazifasi, ajratib

---

159
olingan kultura soni va ajratib olingan kuni, uning asosiy xususiyatlari, ko’rilgan

chora-tadbirlar haqida beriladi. Navbatdan tashqari axborot quyidagi tashkilotlarga
yuboriladi:
1. 116024 "Plazma" teletaypi orqali O’zbekiston Respublikasi Sog’liqni
saqlash vazirligiga;
3. Sanitariya-epidemiologiya nazorati Departamentiga;

Masala №1.

Keyingi yillarda sizning yurtingizda vabo uchramas edi. Siz bu kasallik
to’g’risida hech eshitmagan edingiz. Oxirgi hafta ichida shifoxonaga 30 nafar
bemorlar kuchli suvsimon suyuq ich ketish bilan yotqizilgan va ularning 5 nafari
vafot etdi. 16 nafar bemorni siz markaziy shifoxonaga jo’natasiz. Najasni
bakteriologik tekshirishda Ogava serotipining El-Tor vibrioni ajratib olindi.
Bajariladigan chora-tadbirlar rejasini ishlab chiqishingiz kerak:
1. Siz kim bilan uchrashishingiz kerak va favqulodda majlisda kimlar bo’lishi
kerak?
2. Epidemiya haqida kimga xabar qilish lozim?
3. O’choqqa boradigan brigada a’zolari qanday bo’lishi lozim?
4. Epidemiya o’chog’ida klinitsistlar harakati nimalardan iborat bo’lishi
kerak? Ularning harakati qo’shni tumanlarda qanday bo’lishi kerak?
5. O’choqqa qancha miqdorda, qanday dori-darmonlar, dezinfektantlar va
boshqa moslamalar yuborilishi kerak?
6. Siz ommaviy axborot xodimlariga nimalar deyishingiz lozim?
7. Vaboning oldini olish maqsadida antibiotiklar va vaksinalar tarqatish
yuzasidan siz nimalar qilishingiz kerak?
8. Epidemiyani nazorat qilishda va tugatishda sizga yordam talab qilinadigan
bo’lsa, siz kimga va qayerga murojaat qilishingiz kerak?
9. O’choqqa keluvchi va ketuvchilar bilan siz qanday ishlar olib borishingiz
kerak?

---

160