O. M. Mirtazaev epidemiologiyadan amaliy mashg

Yuqish mexanizmiga qarshi chora-tadbirlar. Ich terlama epidemik
o’chog’ida bemor gospitalizatsiya qilinguncha joriy, gospitalizatsiya qilingach,
yakuniy dezinfeksiya qilinadi. Bemorning najasi, kusuq moddalari xlorli ohak
sepilib, aralashtirilib yuboriladi, 1 kg chiqindiga 200 g. preparat. Siydik xlorli ohak
bilan aralashtiriladi (1l siydikka 10 g preparat). Chiqindilar bo’lgan idishlar
dezinfeksiyalovchi eritma bilan zararsizlantiriladi (1% li xloramin eritmasi - 1
soatga). Bemorning idish-tovog’i ovqat qoldig’idan tozalanib, 1 soatga
dezinfeksiyalovchi eritmaga bo’ktiriladi (1% li xloramin eritmasi). Ovqat
qoldiqlari qaynashidan boshlab 15 daqiqa davomida qaynatiladi yoki xlorli ohak
bilan aralashtirilib yuboriladi. Kiyimlar 2%li sodali eritmada 15 daqiqa qaynatiladi
yoki 60 daqiqa davomida 0,2%li xloramin eritmasiga bo’ktirib qo’yiladi, keyin
yuviladi. Hovlidagi axlatlarni, hojatxona, axlat quvurlari 10% li xlorli ohak
eritmasida
zararsizlantiriladi.
Surunkali
bakteriya
tashuvchilar
uylarida
dezinfeksiya o’tkaziladi. Dezinfeksiya yil davomida 1 haftada 1 martadan
o’tkaziladi. Dezinseksiya - apreldan to oktyabrgacha 1 haftada 1 marta o’tkaziladi.
Dezinfeksiya va dezinseksiya aholi tomonidan amalga oshiriladi. DSENM tegishli

---

126
preparatlar bilan ta’minlaydi.

Aholini ichimlik suvi bilan ta’minlashni yaxshilash, vodoprovod yo’q
joylarda har kuni toza ichimlik suvini tashib keltirish tashkil etiladi, dala joylarda
suvni qaynatish tashkil etiladi.
Ochiq suv havzalarining ifloslanishining oldini olish (suv havzalari yaqinida
joylashgan hojatxonalarni yo’qotish), chiqindilar tashlanadigan joylarni yo’qotish,
chorvachilik fermalari chiqindilarini suvlarga tushishining oldini olish. Maxsus
ajratilgan joylarga chiqindilarni yig’ish va zararsizlantirish.
Surunkali tashuvchilar yashaydigan joylarda markazlashtirilgan vodoprovod
suvlaridan, ochiq suv havzalaridan, umumiy ovqatlanish korxonalaridan,
maktabgacha bolalar muassasalaridan, maktablardan, uylardagi suv tarmoqlaridan
suv olib har 10 kunda laboratoriya tekshiruvini o’tkazish.
Mahalliy sharoitlarni hisobga olgan holda aniq dalillarni keltirib, aholi orasida
gigiyenik tarbiya va sanitariya bilimlarini targ’ibot qilish. Barcha og’rib o’tganlar
va surunkali tashuvchilar o’zlarini qanday tutishlari haqidagi eslatma bilan
ta’minlanishlari zarur.