O ’zbekistan respublikasi raqamli texnologiyalar vazirligi muhammad Al-Xorazmiynomidagi Toshkent Axborot texnologiyalariuniversiteti Nukus filiali Telekommunikatsiya texnologiyalari va kasbiy ta’lim»fakulteti «Telekommunikatsiya


-rasm. a) yarim o‘tkazgichli diodning sxemada belgilanishi; b) Volt-amper xarakteristikasi



Yüklə 286,5 Kb.
səhifə2/4
tarix02.12.2023
ölçüsü286,5 Kb.
#137497
1   2   3   4
Turganbaeva Sayyorani Elektronika sxema 1

1-rasm. a) yarim o‘tkazgichli diodning sxemada belgilanishi; b) Volt-amper xarakteristikasi

Diodga qo‘yilgan kuchlanish o‘zgarishi р-n o‘tishning kengligini o‘zgartiradi. Bu o‘zgarish kondensator qoplamlari orasidagi masofaning o‘zgarishiga mos keladi. p-n o‘tishning bu xususiyati diodni boshqaruvchi sig‘imli element qilib ishlatish imkonini beradi. Bunday diodlar varikanlyar deb ataladi.




Yarim o‘tkazgichli triod. Bipolyar tranzistorlar.

Yarim o‘tkazgichli triod elektron asboblarining bir turi bo‘lib, tranzistor deb ataladi. Tuzilishi va ishlash usuliga qarab tranzistorlar bipolyar va unipolyar tranzistorlarga ajratiladi.


Bipolyar tranzistorlarning ishlashi р-n o‘tish hodisasiga, unipolyar tranzistorning ishlashi esa, bir turdagi o‘tkazuvchanlikka ega bo‘lgan yarim o‘tkazgichning o‘tkazuvchanligini elektr maydoni yordamida boshqarishiga asoslangan.
Bipolyar tranzistor yarim o‘tkazgich monokristalda ikkita р-n o‘tish sohasini hosil qilish asosida yasaladi. Uni o‘tkazuvchanligi almashib keladigan 3 ta sohaga ajratish mumkin. Agar monokristallning hajmi bilan chegaralangan bo‘lsa, hosil bo‘lgan yassi tranzistor р-n-р turdagi tranzistor deyiladi. Aksincha, kovak o‘tkazuvchanlik soha orasida bo‘lsa n-p-n turdagi tranzistor hosil bo‘ladi. Bu tranzistorlarning sxemada belgilanishi va potensial to‘sig‘ining ko‘rinishi 2-rasmda ko‘rsatilgan.

2-rasm


Unipolyar tranzistorlar

Unipolyar tranzistor elektr maydoniga ega bo‘lgan tranzistor bo‘lib, tok bir turdagi asosiy tok tashuvchi hisobiga hosil qilinadi.


Elektr maydoniga ega bo‘lgan yoki “maydon”li so‘zning mohiyati shundan iboratki, unipolyar tranzistor chiqish toki boshqaruvchi elektrodning kuchlanishi hosil qiladigan elektr maydon orqali boshqarilishini bildiradi. Unipolyar tranzistorlarning sxemada belgilanishi 1- jadvalda keltirilgan.




Yüklə 286,5 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin