249. Aşağıdaki kurumlardan hangisi ilk ve orta
öğretim okullarında okutulan dersler ve bu
dersler ile ilgili program, kaynak kitap ve ders
saatleri konusunda yetkili en üst kuruldur?
(2001 KPSS-86)
-
Milli eğitim şurası
-
Milli eğitim müdürlüğü
-
Teftiş kurulu başkanlığı
-
ilgili genel müdürlük
E) Talim terbiye kurulu
250. Program geliştirme çalışmaları hangi etkinlikle
başlamaktadır? (2003 KPSS-110)
-
ihtiyacın saptanması
-
Hedeflerin belirlenmesi
-
Eğilim durumlarmın organize edilmesi
-
Değerlendirme ölçütlerinin belirlenmesi
E) içeriğin organize edilmesi
İHTİYAÇ SAPTAMA
İhtiyaç, savunmaya değer bir amacın gerçekleştirilmesi için gerekli ve yararlı olan husus ya da güçlü istek olarak ifade edilmektedir. Programın hazırlanması için bir program ihtiyacının ortaya çıkması ve bu ihtiyacın en iyi şekilde karşılanması için de gerçek ihtiyacın ne olduğunun saptaması lazımdır.3
ihtiyacın analiz edilmesi ile ilgili farklı yaklaşımlar vardır. Bunlar aşağıda özetlenmiştir. 3
1. Farklar Yaklaşımı
Bu yaklaşım gözlenenle beklenen başarı düzeyleri arasındaki farkı ortaya çıkarır Bu yaklaşıma göre ihtiyaç; beklenilen beceri düzeyi ile gerçek/varolan beceriler arasında farkla ortaya çıkar. Bu farkın boyutu mevcut bir problemin varlığını ya da yokluğunu da ortaya koymaya yarar. Normlar ve standartlardan yararlanılarak ihtiyaçtan doğan problemin ortadan kaldırılması yolları aranır. Okul ortamı ve eğitim birimleri genellikle bu yöntemle ihtiyaç değerlendirmesi yoluna gider.
2. Demokratik Yaklaşım
İhtiyaç, toplumdaki baskı gruplarının isteklerinden hareketle ortaya çıkar. Birçok insanın ihtiyaç değerlendirme süreci içinde olması insan ilişkileri ve halkla bütünleşme özelliğine sahip olması bu yaklaşımın en önemli özelliğidir. Yüksek sayıda insan grubunun katılımı ihtiyacı belki çok geçerli kılar; ama, bu o ihtiyacın çok değerli olduğu anlamına gelmez.
Program Geliştirme
121
3. Analitik Yaklaşım
Gelecekte ortaya çıkması olası durumlardan yola çıkarak ihtiyacın belirlenmesi sürecidir. Mevcut durumdan yararlanılarak geleceğe yönelik durumlar hakkında karar verilir. Bu yaklaşımda eleştirel düşünceden yola çıkılarak çözüm aranır.
4. Betimsel Yaklaşım
Belirli olgu ya da eğitim yaşantılarından ortaya çıkan
durumla ilgilenilir. Bir nesnenin yokluğu, eksikliği ile
ortaya çıkan zararla o nesnenin varlığının ortaya
koyacağı, sağlayacağı yarardan hareketle ihtiyaç
belirlenir.
İhtiyaç Belirleme Değerlendirme Teknikleri
-
Delphi tekniği-Anket geliştirme
-
Progel-Dacum Tekniği
-
Gözlem
-
Meslek Analizi
-
Ölçme araçlan-Testler
-
Görüşme-Grup toplantıları
-
Kaynak tarama
a. Literatür tarama
b. Raporları değerlendirme
c. Mevcut programı inceleme
251. Eğitim bilimleri olanında gefecekteki
yönelimlerin neler olacağını ortaya koymak
amacıyla yapılacak bir çalışmada ihtiyacın
ortaya konulabilmesi için hangi yaklaşımın
kullanılması daha doğru olacaktır? 2003 KPSS-
114)
-
Betimsel Yaklaşım
-
Farklar Yaklaşımı
-
Analitik Yaklaşım
-
Demokratik Yaklaşım
E) Süreç Yaklaşımı
252. Program geliştirme amacıyla ihtiyaç belirleme
sürecinde aşağıdaki yöntem ya da tekniklerden
hangisi kullanılmaz? (2004 KPSS-91)
-
Görüşme
-
Test
-
Mikro öğretim
-
Delphi
E) Kaynak tarama
B. PROGRAM TASARISI HAZIRLAMA
Bu bölümde bir eğitim programının hazırlanmasında temel öğelerinden bahsedilecektir. Bunlar; I. Hedef
-
içerik
-
Eğitim durumları (Öğrenme-öğretme
durumları)
-
Sınama durumları (Değerlendirme)
Bunlar; bir eğitim programını oluşturan temel
ögelerdir.
Bir eğitim programını oluşturan temel ögelerde
bulunması gereken özellikler şunlardır;
s önce öğrenciye kazandırılacak hedefler belirlenir s Bu hedefler davranışa dönüştürülür
s Hedef davranışları kazandırmaya yardımcı olacak içerik belirlenir
s Hedef davranışlara uygun yöntem ve teknikler belirlenir. Eğitim durumları, etkinlikleri belirlenir.
s Bütün bu etkinlikler sonucunda hedef davranışlara ulaşılıp ulaşılmadığını ortaya koyacak sınama durumları planlanır.
I. HEDEFLER
Amaç
Eğitim-öğretim süreci sonunda ulaşılması istenilen düzey yada sonuçtur. Örneğin; iyi vatandaş, iyi insan, iyi öğretmen.6
Hedef
Öğretim faaliyetleri ile öğrenciye kazandırılacak özelliklerya da niteliklere hedef denir. Örneğin; iletişim becerilerine sahip olması, eğitim bilimlerindeki temel kavramlar bilgisi, fen bilgisi dersine ilgi duyma6
Davranış
Öğretim hedeflerinin gözlenebilir ve ölçülebilir öğrenci tepkileri olarak ifade edilmesidir. Örneğin; Eğitim kavramının tanımını söyleme/verilenler arasından seçip işaretleme, günde 3 defa dişlerini fırçalama, Atatürk ilke ve inkılaplarını söyleyebilme6 Bir eğitim programında hedefler belirlenirken o toplumun bireylerini neden eğitiyoruz sorusunu sürekli hatırlamamız gerekmektedir.
Hedeflerin Davranışlara Dönüştürülme Nedenleri
-
Ölçme-Değerlendirmeyi Yapmak, ölçmeye
kılavuzluk için davranışların belirlenmesi gerekir.
-
Eğitim Durumlannı Belirlemek, öğretimi
yönlendirmek, öğretimin nasıl yapılacağını,
uygulanacak öğretim stratejilerini, yöntem ve
teknikleri, süre, araç ve gered seçmede
gerçekleştirilecek davranışların belirlenmesi
gerekmektedir.
-
Öğretim Programının Etkisini Artırmak
-
Standartlaşmayı Sağlama
-
Öğrenciye nasıl öğreneceğine ilişkin bilgiler vermek
Eğitimde hedefler üç düzeyde belirtilmektedir2.
122
Program Geliştirme
Uzak Hedefler: Ülkenin politik felsefesini yansıtan ve oldukça genel olarak belirtilen hedeflerdir
Genel Hedefler: Uzak hedefin yorumu aynı zamane/a da okulun işgörüsünü yansıtan hedeflerdir
Özel Hedefler: öğrenciye kazandırılması uygun görülen özellikler ve bir disiplin ya da bir çalışma alanı için hazırlanmış olan hedeflerdir
Eğitim hedeflerini belirlemede Uzak ve Genel hedeflerin dışında dört kaynak vardır;
1. Toplumsal gerçek:
a. içinde yaşadığı toplumun bireye
sağladığı olanaklar
b. Toplumun sosyal, kültürel ve
ekonomik özellikleri
c. Toplumun insan gücü ihtiyacı
d. Bireyler ile toplumun beklentilerinin
uygunluğu
-
Konu alanı
-
Bireyin özellikleri (Kişilik, ilgi, tutum vb)
-
Doğa
Eğitim hedeflerinin belirlenmesinde; toplumsal, felsefı, ekonomik, psikolojik ölçütler göz önüne alınmalıdır. Hedefler bu ölçütler açısmdan incelendikten sonra kesinleştirilmelidir.
253. Eğitimde hedeflerin belirlenmesi aşamasında, aşağıdakilerden hangisinin dikkate alınması zorunlu degildir? (2001 KPSS-35)
-
Toplumun ihtiyaçlarının
-
Konu-alan ilişkilerinin
-
Bireyin ihtiyaçlarının
-
Eğitim ekonomisi bulgularının
E) Toplumun eğitim felsefesinin
255. Aşağıdakilerden hangisinin belirlenmesi hedef
davranışlara bağlı değildir? (2002 KPSS-115)
-
Ölçme durumları
-
öğrenme yaşantıları
-
Toplumsal gereksinimler
-
Eğitimin niteliği
E) Değerlendirme kriterleri
256. Aşağıdaki seçeneklerden hangisinde program
geliştirmenin öğeleri doğru olarak verilmiştir?
(2003 KPSS-109)
-
Öğretmen - öğrenci - veli
-
Hedef - içerik - eğitim durumları - sınama
durumları
-
içerik - öğretme faaliyetleri - değerlendirme
-
Okul yönetimi -veli - öğretmen -öğrenci
E) Hedefler - yöntemler - teknikler
257. Bir eğitim programını oluşturan 89 temel
öğelerde bulunması gereken özelliklerle ilgili doğru ifade aşağıdakilerin hangisinde veril-miştir? (2004 KPSS-89)
-
Hedeflerde, içinde bulunulan zaman ve
koşullarla ilgili kesin bilgiler yer almalıdır.
-
Hedefleri gerçekleştirebilecek kapsam
belirlenmelidir.
-
Eğitim durumları, "ne öğretelim?"1 sorusuna
yanıt aramalıdır.
-
ölçme değerlendirme etkinlikleri sadece
bilişsel hedeflerin kazanılma düzeyini
belirlemelidir.
E) Temel öğeler birbirinden bağımsız
işlemelidir.
254. Aşağıdakilerden hangisi eğitim programının boyutlarından biri değildir? (2002 KPSS-1)
-
Hedef ve davranış
-
Konular
-
Eğitim durumlan
-
Toplum ihtiyaçları
E) Değerlendirme
258. Eğitim hedeflerînin kaynaklarından toplumsal boyuta ilişkin yapılacak araştırmalarda, aşağıdakilerden hangisine yer verilmesi gerekmez? (2004 KPSS-92)
-
Içinde yaşadığı toplumun bireye sağladığı
olanaklar
-
Toplumun sosyokültüre! ve ekonomik
özellikleri
-
Toplumdaki bireylerin kendini
gerçekleştirme düzeyleri
-
Toplumun insan . gücü gereksinmeleri
E) Bireyler ile toplum beklentilerinin uygunluğu
Program Geliştirme
123
259. Hayvancılığa uygun coğrafi yapının ve iş imkanlarının bulunduğu bir bölgede okullarında hayvancılıkla ilgili hedeflere öncelik verilmesi aşağıdakilerden hangisinin etkisidir? (2002 KPSS-112)
-
özel hedefler araştırma sonuçlarına uygun
olarak belirlenmelidir
-
Eğitimin hedefleri belirlenirken toplumsal
çevrenin ihtiyaçları dikkate alınmalıdır
-
Eğitimin hedefleri belirlenirken değişik yollar
izlenebilir
-
Bireylerin eğitimden beklentileri zamandan
zamana değişebilir
E) Konu alanındaki yenilikler eğitimin hedefleri
üzerinde etkilidir
Hedeflerin Aşamalı Sınıflandırılması (Taksonomisi)
Hedeflerin aşamalı olarak smıflandınlmasında yaygın olarak kabul edilen görüş Bloom ve arkadaşlarmın geliştirdikleri smıflandırmadır. Bu sınıflamada belli bir alana giren hedefler kolaydan zora, basitten karmaştğa doğru sıralanmıştır. Bloom'un taksonomisine göre öğretim programının hedefleri üç ana başlık altında toplanmıştır.Bu taksonomiye bir anlamda insan öğrenmelerinin sınıflandınlması da denilebilir. ;
-
Bilişsel Alan; öğrenilmiş davranışların zihinsel
yönü ağır basan kısmıdır
-
Duyuşsal Alan; öğrenilmiş davranışların
Duygusal yönü ağır basan kısmıdır. Sevgi,
korku, nefret, ilgi, tutum ve güdülenmiştik gibi
duygusal yönlerin baskın olduğu alandır. Bu
alanda bireyin özellikleri ön plandadır.
-
Devinimsel (Psiko-motor) Alan; Öğrenilmiş
davranışların zihin-kas koordinasyonu
sonucu ortaya çıkan kısmına denir. Bu
alanda beceriler ön plandadır.
Hedeflerin Aşamalı Sınıflaması
|
1. Bilişsel alan
|
a.
|
Bilgi
|
b.
|
Kavrama
|
c.
|
Uygulama
|
d.
|
Analiz
|
e.
|
Sentez
|
f.
|
Değerlendirme
|
2. Duyuşsal Alan
|
g-
|
Alma
|
h.
|
Tepkide bulunma
|
i.
|
Değer verme
|
j-
|
örgütleme
|
k.
|
Kişilik haline getirme
|
Dostları ilə paylaş: |