Türk budunu. Abidələrdəki türk adı qövmi bir addır və bu adı türkcə danışan bütün qövmlərin deyil, onlardan yalnız birinin daşıdığı məlumdur. Xanədan bu qövmə mənsub idi, dövlət də başlıca olaraq bu qövmə əsaslanırdı.
«Türk» adının «törümək» (doğmaq-törətmək, dünyaya gəlmək) felindən yarandığı haqda A. Vamberinin fikri bizə daha doğru görünür. Bu fikrə görə «türk» (əslində: törük, türük-türk) doğulan, dünyaya gələn deməkdir (yörük sözünün «yörümək» (yürümək) kəlməsindən yarandığı kimi). «Türk» sözü qüvvət (güc) mənasında göytürklərdən çox-çox sonra, X-XIII əsrlərə aid uyğur kitabələrində müşahidə edilir, yəni türk adının meydana çıxmasından xeyli sonra, gec bir zamanda və yalnız türk qövmünə aid mətnlərdə rastlanır. Bu hal sözün güc-qüvvət mənasında qədim olduğuna şübhə yaradır. Üstəlik, türk sözünün uyğurlar arasında güc, qüvvət mənasında işlədilməsi göytürklərin şanlı xatirələrindən, böyük şöhrətlərindən doğa bilər.
Dostları ilə paylaş: |