Oğuzlar (TÜrkməNLƏR) faruq süMƏR



Yüklə 6,75 Mb.
səhifə16/102
tarix04.12.2023
ölçüsü6,75 Mb.
#138177
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   102
276- Folklor Faruq Sumer Oghuzlar Tarixleri Boy Teshkilati Dastanlari Ramiz Asker Urmu Turuz 2014

Trablis-Şam: bu yörədə yaşayan türkmən icması salur, ey­mür qazilu, bo­ğayırlu, süleymanlu və s. oymaqlardan iba­rət­di.
Boz ulus: boz ulus Diyarbəkir türkmənləri, dulqədirli oy­maq­ları və Hə­ləb türkmənləri olmaq üzrə üç qoldan meydana gəlmişdir. Əski ağqoyunlu elinin qalığı olan Diyarbəkir türk­mənlərinin başlıca oymaqları bunlardı: ta­banlu, oğul bəylu, mo­­sullu, pürnək, Həmzə hacılu, qoca hacılu, İzzəddin ha­cı­lu, Süleyman hacılu, şeyxlu, danişməndlu, salarlu, çavundur, do­dur­qa, dö­yər, karkın, əfşar, bəydili, alpaut.
Dulqədirli oymaqları: cərit sultan hacılu, kürd, mihmadlu (doqquzdan), göyçəklu, küşnə, anamaslu, avcı, dodurğa, cəcə­lu, çiməlu, əfşar, qaraca ərəb­­lu, öymir, gündəşlu, çağırğanlu, qızıl qocalu, şam bayatı, karkın, mu­sa­ca­lu – Musa hacılu (ağca­qoyunludan).
Hələb türkməni oymaqları: köpəklu əfşarı, gündüzlü əf­şarı, xarbən­də­lu, bəydili, acurlu, inallu, bayat, qaraqoyunlu.
Yeni-el: Yeni-el Sivasın cənubundakı Mançılıq, Kürün və Həkim xan ara­sındakı bölgədə yaşayan oymaqların adıdı. Man­­çı­lıq ilə Kürün arasındakı əraziyə Uzun yayla deyilir. Həkim xanın şimal-şərqindəki və Alaca xanın cənub-şərqindəki Yel­lücə dağı da Yeni-elin ən məşhur yaylalarından biridir. Yeni-el maliyyə baxımından III Muradın anası Nurbanunun Üsküdarda tik­dirdiyi caminin vəqflərinə bağlanmışdı. Bu səbəblə sənədlər­də onlara «Üs­kü­dar türkməni» də deyilir. Onlar biri dulqədir­li­yə, digəri Hələb türkmən­lə­rinə mənsub olmaq üzrə iki qoldan meydana gəlmişdir. Hələb türkmən­lə­rinə mənsub qola yaban əri deyilir2. Çünki bu qol bölgədə ancaq yayda ya­şayır, qışda Hələb bölgəsinə enir. Dulqədirli qolu isə ümumiyyətlə, əkin­çiliklə məş­ğuldur.
Yaban əri* tayfasının çoxunun bəydili boyu­na mənsub oy­maq­lardan mey­­­dana gəldiyi məlumdur. Əsas ya­ban əri təşək­külləri bunlardır: bəydili, ba­yat, əfşar, bayındır, xarbəndəlu, qa­raqoyunlu.
Dulqədirli: çiməlu, musacalu - Musa Hacılu (ağcaqoyun­lu­­dan), boynu yoğunlu, kürd mihmadlu (doqquzdan), imanlu əf­şarı, baraq (cəriddən), ağ­caqoyunlu, tatar Əlilu, çağırğanlu, el­çi, təcirlü, nəccarlü (doqquzdan).
Yeni elin idarə təşkilatı 1278-ci ilədək (1858/1859) davam etmişdir.
Ulu yörük: ulu yörük əsasən Amasya, Tokat və Sivas böl­gə­lərində ya­şa­­maqda olub bu icmanın bəzi oymaqları qərbdə Ankara və Qırşəhir böl­gə­sinə qədər yayılmışdır. Ulu yörük üç əsas elata ayrılır: yüzdə para, orta pa­ra, şərq para.
Bu elatları təşkil edən oymaqlar bölük adlanır. Bölüklərdən hər biri mü­əyyən qışlaqlara sahibdir və orada əkinçilik edir. Bu icmanı meydana gəti­rən başlıca bölüklər bunlardır: il bəylü, çəp­ni, qulağuzlu, ağ salur, tatlu, gə­rampa, göyçəlu, şərəfəd­din­lu, cunğar (monqolca caunqar? - sol), ballu, ça­pan­lu, ikizlü, ça­vurçı, ustacalu (usta hacılu-ustaclu), dodurğa, özlü, qırıqlu, qa­ra fakihlu, turqutlu, ağcaqoyunlu (dulqədirlidən), əlibəyli, qu­zugüllü, qara keçilu, inallu (Hələb türkmənlərindən).

Yüklə 6,75 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   102




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin