Önce sağlığınızı ve güvenliğinizi düşünün. Önce sağlığınızı ve güvenliğinizi düşünün



Yüklə 445 b.
tarix10.08.2018
ölçüsü445 b.
#68720
növüYazı



Önce sağlığınızı ve güvenliğinizi düşünün.

  • Önce sağlığınızı ve güvenliğinizi düşünün.

  • Amirlerinizin size verdiği yazılı-sözlü talimatlara ve eğitimlere göre çalışın.

  • Duyuru panolarında ve duvarda asılı iş güvenliği kurallarını ve uyarılarını dikkatli okuyun ve uygulayın.

  • Kendi işinizden başka bir işe karışmayın.

  • İşinizi doğru yapın ve kullandığınız ekipmanlara zarar vermeyin.

  • Çalışmakta olan ekipmanlara asla müdahale etmeyin.

  • Ekipmanların koruyucu donanımlarını keyfi olarak yerlerinden çıkarmayın.

  • Arızalı ekipmanları kullanmayın ve bunları amirlerinize bildirin.

  • Toz, gaz, duman ve benzeri tehlikeli ve zararlı madde çıkaran işleri yaparken davlumbaz, aspirasyon, havalandırma ve benzeri tertibatı çalıştırın ve kullanın.

  • Çalışırken size verilen baret, maske, emniyet kemeri ve eldiven gibi kişisel koruyucuları mutlaka kullanın.

  • İş bitiminden sonra kişisel koruyucuları muhafaza altına alın.



Davranışlarınızdan dolayı başkalarına zarar vermeyin.

  • Davranışlarınızdan dolayı başkalarına zarar vermeyin.

  • İş yerinde şakalaşmayın.

  • İzinli işlerde, gerekli izinleri aldıktan sonra işe başlayın.

  • Gördüğünüz önemli bir tehlikeyi, yangını veya iş kazasını derhal amirinize bildirin.

  • İş yerinizden izinsiz ayrılmayın.

  • Sigara içilmesi yasaklanan yerlerde sigara içmeyin, ateş yakmayın ve çıplak alevli ekipman kullanmayın.

  • Girilmesi yasaklanan yerlere asla girmeyin.

  • İş yerine alkollü gelmeyin.

  • Yangın söndürücü ve acil çıkış kapılarının önünü her zaman boş tutun ve bu tür yerlere malzeme bırakmayın.

  • Yangın söndürücü ve ilk yardım malzemesi gibi donanımların yerlerini değiştirmeyin.

  • Merdivenlerden inip çıkarken bir elinizle korkuluğu tutun.

  • Başka bir şirkete ait iş yerinde taşeron olarak çalışırken o şirkete ait kurallara uyun.



İş yerlerinde kolye, yüzük, saat ve benzeri takılar kullanmamaya özen gösterin.

  • İş yerlerinde kolye, yüzük, saat ve benzeri takılar kullanmamaya özen gösterin.

  • Her zaman çevrenizi düzenli ve temiz tutun.

  • Yere yağ ve benzeri bir madde döküldüğünde kaymayı ve kirlenmeyi önlemek için derhal temizleyin.





Orta Gerilimde (OG) İş Sağlığı ve Güvenliği

  • Orta Gerilimde (OG) İş Sağlığı ve Güvenliği

  • OG tesislerinin kapısı kilitli tutulmalı, ilgisiz kişilerin girişi engellenmeli ve kapısına giriş yasağını bildiren ikaz levhası asılmalıdır.

  • OG tesislerine görevlilerin dışında kimse girmemeli.

  • Zorunlu hallerden başka kişilerin girmesi gerekiyorsa, bu kişiler görevli bir elemanın kontrolünde ve gerekli kişisel koruyucuları kullanma şartı ile girebilmeli.

  • OG tesislerinde gerilim altında bakım, onarım ve benzeri çalışmalar yapılmamalı.

  • Bu tür çalışmalarda aşağıdaki işlemleri takiben yapılmalı.

  • - Çalışılacak teçhizatı gerilimsiz bırakmak için önce kesicileri, sonra ayırıcıları açın.

  • - Kesici ve ayırıcıların her fazının teker teker açık olduğunu gözle ve uygun araçlarla kontrol edin.

  • - Tesisin güvenlik altına alınması amacıyla, kesme cihazları ile kumanda tertibatı üzerine “DİKKAT ÇALIŞMA VAR” ve benzeri güvenlik kartlarını ve uyarı levhalarını asın.

  • - Çalışma yerini, gerektiğinde flama, bariyer, levha ve benzeri işaretlerle sınırlayın.



Orta Gerilimde (OG) İş Sağlığı ve Güvenliği

  • Orta Gerilimde (OG) İş Sağlığı ve Güvenliği

  • - OG ıstakası ile kontrol ederek, iletkenlerin her birinin üzerinde gerilim bulunup bulunmadığından emin olun.

  • - Gerilim yokluğundan emin olduğunuzda, topraklama ve kısa devre işlemlerini yapın.

  • - Çalışma süresince topraklama ve kısa devreyi kaldırmayın.

  • - Topraklama ve kısa devre işlemlerinde yalıtkan eldiven, baret, yalıtkan ayakkabı, yalıtkan halı veya yalıtkan tabure ve yalıtkan ıstaka kullanın.

  • Kısa devre ve topraklama kaldırılmadan teçhizat gerilim altına alınmalı.

  • Çalışma bittikten sonra gerekli güvenlik önlemleri kaldırılmalı, asılan kartlar ve levhalar toplanmalı, korunma kapıları kapatılmalı ve en son enerji verilmeli.

  • Ayırıcı manevralarında da yukarıda daha önceden belirtilen koruyucular kullanılmalı.

  • OG uygulanmış iletkenlere yalıtkan eldiven ile dokunulmamalı.



Orta Gerilimde (OG) İş Sağlığı ve Güvenliği

  • Orta Gerilimde (OG) İş Sağlığı ve Güvenliği

  • Yüksek gerilim sigortaları, ancak ayırıcısı açılıp gerilimi kesildikten ve sigortanın her iki tarafında gerilim bulunmadığı kontrol edildikten ve kısa devre ve topraklama tedbiri alındıktan sonra değiştirilmeli.

  • OG odasında aşağıdaki ekipmanlar bulundurulmalı:

  • - OG sehpası

  • - OG eldiveni

  • - OG ıstakası

  • - OG pense

  • - OG çizme

  • - OG kesicilere müdahale edebilmek için gerekli aletler

  • - Kesici arabası

  • - “Dikkat Çalışma Var” levhaları

  • - OG Neon lamba



Alçak Gerilimde (AG) İş Sağlığı ve Güvenliği

  • Alçak Gerilimde (AG) İş Sağlığı ve Güvenliği

  • AG’li tesislerde yapılacak işlere başlamadan önce gerilim kesilmelidir. Teknik bir zorunluluk olmadıkça gerilim altında elektrik onarımı yapılmamalıdır.

  • Gerilim altında çalışılacaksa;

  • - Çalışmalar mümkünse yalıtkan malzemeler üzerinde yapılmalı

  • - Yalıtkan eldiven ve sapı yalıtkan aletler kullanılmalı

  • - Baret, yalıtkan altlıklı iş ayakkabısı ve iş elbisesi giyilmeli

  • Akımı kesen şalter veya anahtarlarda kilit sistemi olmalı veya üzerlerine çalışma yapıldığını gösteren uyarı levhası asılmalı

  • Temasın mümkün olabileceği yere yerlerde, çıplak iletkenler üzerine yalıtkan kılıf geçirilmeli

  • Bir AG sistem ve cihazının sigortalarını değiştirmeden önce mümkünse cihaz veya sistem gerilim dışı bırakılmalı ve gerilimin olmadığı kontrol edilmeli

  • Buşonlu ve bıçaklı tip AG sigortaları tel sarılarak yeniden kullanılmamalı



Alçak Gerilimde (AG) İş Sağlığı ve Güvenliği

  • Alçak Gerilimde (AG) İş Sağlığı ve Güvenliği

  • AG şalterlerini açıp kapatırken yanmaya dayanıklı iş eldiveni ve göz koruyucusu kullanılmalı

  • Akım ölçü trafoları servisteyken sekonder devrelerin açık kalmaması için gerekli önlemler alınmalı

  • Gerilim ölçü trafolarının sekonderleri, bağlı herhangi bir alet yoksa uçları açık bırakılmamalı

  • Aydınlatma lambalarının değiştirilmesi, gerilim kesilerek yapılmalı

  • Üzerinde YG ve AG bulunan müşterek direklerde çalışma yapılacağı zaman her iki gerilimde kesilmeli

  • Sac malzemeden yapılmış ana tevzi tablolarının ön ve arkasındaki çalışma alanları elektrik akımını geçirmeyen yalıtkan bir malzeme ile kaplanmış olmalı

  • Şantiyelerde topraklama olmayan ve/veya kaçak akım rölesi bulunmayan panolar kullanılmalı

  • Enerji kesme verme işlerinde ekip en az 3 kişi olmalı ve ekip tamamlanmadan çalışma kesinlikle başlamamalı, 3. kişi enerji kesme noktasında bulunmalı ve net bir iletişim sağlanmadan iş başlanılmamalı.



Alçak Gerilimde (AG) İş Sağlığı ve Güvenliği

  • Alçak Gerilimde (AG) İş Sağlığı ve Güvenliği

  • Arıza yada talep halinde keşif için ilgili yere gidildiğinde, gidilen yer tekink ve güvenli çalışmaya imkan vermiyorsa durum amirine bildirilmeli ve şartlar normale dönene kadar işe başlanmamalı

  • Projesi olmayan yeni iş yapılmamalı, projesi olmayan kablo çekilmemeli

  • İlgili standartlara ve yönetmeliklere uymayan sistem veya tesisata müdahale edilmemeli ve enerji verilmesi talebi yerine getirilmeli

  • Asma tavan içerisinde kesinlikle yürünmemeli ve çalışmalar asma tavan plakası açılarak yapılmalı, müdahale noktasındaki personel ile ekibindeki diğer personel birbirlerini görecek şekilde çalışmalı, çalışmalarda gerekli tüm kişisel koruyucuların yanı sıra, gerektiğinde baret üzeri aydınlatma da kullanılmalı

  • Tavan arasında yürünmesi zorunlu olan işlerde ilgili amir bilgilendirilerek aşağıdaki ilave tedbirlerin alınmasını takiben çalışmaya başlanılmalı

  • - Müdahale edilecek bölgede enerji bulunmamalı



Alçak Gerilimde (AG) İş Sağlığı ve Güvenliği

  • Alçak Gerilimde (AG) İş Sağlığı ve Güvenliği

  • - Çalışılacak hattın enerjisi kesilmeli

  • - Çalışılacak yerde gerekli aydınlık düzeyi sağlanmalı

  • - Çalışma esnasında kablo ve kablo tavaları üzerine basılmamasına özen gösterilmeli

  • - Çalışmalar esnasında personel sabit olarak çalışmadığı hallerde, izoleli eldiven kullanılmalı

  • Hat üzerinde enerji olup olmadığının kontrolünde, sadece kontrol kalemi değil, faz kalemine kullanılmalı



Trafo Çalışmalarında İş Güvenliği ve Sağlığı

  • Trafo Çalışmalarında İş Güvenliği ve Sağlığı

  • Direk tipi güç trafolarında yapılacak çalışma türü ne olursa olsun, gerilim önce AG’den sonra OG’den kesilmeli

  • Gerilim kontrolü yapılarak gerilim olmadığı görüldükten sonra topraklama ve kısa devre işlemi yapılarak çalışmaya başlanmalı

  • Trafolarda enerji kesme işlemi, AG tarafından başlamak üzere, önce kesme sonra OG tarafından ayırma cihazları açılarak yapılmalı ve üzerine “dikkat çalışma var” levhası asılmalı, ayrıca şalterler uzaktan kumanda edilebilir tip ise “Durum Şalteri” yakın konuma alınmalı

  • Yağ seviyesinin kontrolünde kibrit ve benzeri çıplak alevli aydınlatma araçları kullanılmalı

  • Trafoların yağ depolanan tanklarında herhangi bir nedenle araştırma yapmak gerektiğinde gerekli güvenlik önlemleri alınmadan (yağın boşaltılması, tank içindeki havanın sirküle edilmesi, gaz maskesi takılması vb.) çalışma yapılmamalı



Akü Odalarında İş Güvenliği ve Sağlığı

  • Akü Odalarında İş Güvenliği ve Sağlığı

  • Akümülatör odalarında sigara içilmemeli, kibrit veya çakmak çakılmamalı ve benzeri alevli araçlar bulundurulmamalı.

  • Akümülatör bakımlarında lastik eldiven, lastik önlük, lastik çizme ve koruyucu gözlük kullanılmalı.

  • Akümülatör bataryaları için asit hazırlanırken hiçbir zaman asit üzerine su ilave edilmemeli (Su üzerine asit ilave edilir).



Jeneratör Çalışmalarında İş Güvenliği ve Sağlığı

  • Jeneratör Çalışmalarında İş Güvenliği ve Sağlığı

  • İş elbiseleri dizel jeneratörün çalışan ve hareketli kısımlarına girecek veya takılacak biçimde bol ve yırtık olmamalıdır.

  • Dizel jeneratör çalışırken;

  • - Kulaklık takmadan odaya girilmemeli

  • - Sistem elemanlarından herhangi biri sökülüp takılmamalı

  • - Radyatör kapağı açılarak su seviyesi kontrol edilmeli

  • - Egzoz çıkış borularına el ile temas edilmemeli

  • - Yağ tahliye vanası ve kapağı kesinlikle açılmamalı

  • - Elektrikli ön ısıtıcı ve su devresi üzerinde çalışma yapılmamalı

  • - Birden fazla jeneratör var ise bakıma alınan jeneratör gurubuna mutlaka çalışma var levhası asılmalı



İletken Çalışmalarında İş Güvenliği ve Sağlığı

  • İletken Çalışmalarında İş Güvenliği ve Sağlığı

  • İşyerlerinde, sürekli olarak taşınabilir veya çekilebilir iletkenler kullanılmamalı, bu tür iletkenler sadece geçici işlerde kullanılmalı

  • Seyyar iletkenler, dayanıklı bir malzeme ile kaplanmış olmalı, gerektiğinde bunların eğilip bükülebilen metal ile dayanıklılığı artırılmalı

  • Taşınabilir iletkenler mutlaka topraklı prize takılmalı

  • Seyyar iletkenler, kullanılmadığı zamanlarda prize takılı ve yere serili halde bırakılmamalı

  • Seyyar iletkenlere zorunlu olmadıkça ekleme yapılmamalı, şantiyelerde, açık sahada ve ıslak zeminlerde ekli kablo kesinlikle kullanılmamalı

  • İnşaat şantiyelerinde kullanılan fiş, anahtar ve priz gibi gereçler suya karşı korunmalı

  • İnşaat şantiyelerinde ve açık alanlarda yapılan işlerde elektrik tabloları kapalı tipte ve kilitli olmalı, dış etkilere karşı korunmalı



İletken Çalışmalarında İş Güvenliği ve Sağlığı

  • İletken Çalışmalarında İş Güvenliği ve Sağlığı

  • Seyyar kablolar, şantiye ortamında ezilme ve dış darbelere karşı korunmalı, mekanik etkilerin fazla olduğu yerlerde askı sistemi kurulmalı





Genel Önlemler

  • Genel Önlemler

  • Yapı alanı içerisinde baretsiz ve iş ayakkabısız kesinlikle dolaşılmamalı ve çalışılmamalı

  • Zorunluluk olmadıkça, yapı işleri gündüz yapılmalı

  • Karanlıkta veya gece çalışması gerekli yada zorunlu ise, çalışma yeri ve geçitleri yeterince ve uygun şekilde aydınlatılmalı

  • Yapı alanı içindeki tehlikeli kısımlar, açıkça sınırlandırılmalı ve buralara görünür biçimde yazılmış uyarı levhaları konulmalı ve geceleri aydınlatılmalı

  • İnşaat süresince, sivri uçlu veya keskin kenarlı malzeme ve atıklar gelişi güzel atılmamalı ve ortalarda bulundurulmamalı

  • İşletme her türlü malzeme istifi, işletmedeki trafği aksatmayacak, yangın çalışmalarına engel olmayacak, çalışanları tehlikeye düşürmeyecek şekilde uygun yerlere yapılmalı

  • Her türlü araç, kendisine ayrılan park yerlerinde bulundurulmalı

  • İnşa edilmekte olan binalardaki kat taban boşlukları, ebadı büyükse etrafına düşmelere karşı uygun korkuluk yapılmalı, küçük ise üstü sağlam malzeme ile kapatılmalı



Genel Önlemler

  • Genel Önlemler

  • Merdiven ve merdiven sahanlıklarının etrafına düşmelere karşı uygun geçici korkuluklar yapılmalı

  • Cam, sac ve çimento harçlı levhalardan yapılmış veya eskimiş, yıpranmış ve dayanıklılığı azalmış çatılarda çatı merdiveni kullanılmalı ve buralarda tam güvenlik sağlanmadıkça çalışma yapılmamalı. Böyle yerlerde çalışan personel, gergin yatay can halatlarına takılı paraşüt tipi emniyet kemeri kullanmalı



Kazı İşlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği

  • Kazı İşlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği

  • Kazıdan önce enerji hatlarının enerjileri mutlaka kesilmeli

  • Kazı işlerinin yapılacağı yerlerde elektrik kabloları, gaz ve su boruları, kanalizasyon ve benzeri tesisatın bulunup bulunmadığı önceden belirlenmeli ve gerekli önlemler alınmalı

  • Kazı sırasında zehirli yada boğucu gazların bulunduğu anlaşılırsa, derhal tehlikeli yerden uzaklaşılmalı, gaz çıkışı önlenmeli, biriken gaz boşaltılmadıkça çalışılmamalı, zorunlu hallerde temiz hava takviyeli solunum maskesi kullanılmalı

  • Kazı işleri, yukarıdan aşağıya doğru toprağın dayanılıklığı ile orantılı bir eğim verilerek yapılmalı

  • Eğimsiz yapılmak zorunda olan 1.5 m’den daha yüksek kazılarda yan yüzler uygun şekilde desteklenmek suretiyle tahkim olunmalı, kalas başları kazı üst kenarında 20 cm yukarıya uzatılmalı, ayrıca bu tip kazılarda güvenli iniş ve çıkış sağlayacak merdiven kullanılmalı



Kazı İşlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği

  • Kazı İşlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği

  • Derin kuyu ve lağım çukurlarında yapılacak çalışmalarda emniyet kemeri, baret, lastik çizme, iş eldiveni ve gerektiğinde temiz hava takviyeli solunum maskesi kullanılmalı

  • Çeşitli gazların hava ile patlayıcı bir karışım meydana getirebileceği yer altı işlerinde, açık alevli lamba ve cihazlar kullanılmamalı, buralarda kapalı tip seyyar aydınlatma lambası kullanılmalı



Kalıp Yapım ve Söküm İşlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği

  • Kalıp Yapım ve Söküm İşlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği

  • Kalıp yapım ve söküm işlerinde baret mutlaka giyilmeli

  • Düşme yada kayma tehlikesi bulunan yerlerdeki çalışmalarda mutlaka paraşüt tipi emniyet kemeri kullanılmalı

  • Kalıbı alınacak kısmın önce çaprazları ve kolonları alınmalı

  • Sökme işi en çok iki aksın dikmeleri alınarak ve yavaş yavaş yapılmalı

  • Sökme işinde çalışanlar dikmelere tırmanmamalı, sıpa ve ya iş iskelelerinden yararlanmalı

  • Sökülen kalıp malzemeleri uygun şekilde istiflenmeli, aşağıya gelişi güzel atılmamalı, indirilmeleri gerekiyorsa vinç kullanılmalı

  • Söküm sahasına başka işçilerin girmesi engellenmeli



Yıkım İşlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği

  • Yıkım İşlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği

  • Yıkımdan önce yapının içindeki ve etrafındaki doğalgaz, su, elektrik vb. bağlantılar kesilmeli

  • Yıkım işleri, sorumlu ve yetkili bir teknik elemanın denetiminde yapılmalı

  • Yıkım sırasında su ve elektriğin kullanılması gerekiyorsa, bunlar yapı dışında özel koruyucular içine alınmalı

  • Yıkım sırasında çıkan taş, tuğla, demir ve moloz gibi artıklar kat döşemelerine yığılmamalı; bunlar kattan kata veya yere güvenlik önlemleri aldıktan sonra atılmalı

  • Yıkım sırasında çıkan kiremit tuğla ve benzeri malzemelerin yere indirilmesinde kullanılan olukların üstleri kapatılmamalı ve çalışma sırasında bırakılan malzeme oluktan alınmadıkça başka malzeme bırakılmamalı

  • Altında veya etrafında bulunan kişilerin güvenliği sağlanmadıkça yıkılacak kısım duvar ve döşemeleri kitle halinde yıkılmamalı



Yıkım İşlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği

  • Yıkım İşlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği

  • Duvarın döşemeye oturduğu kısımda veya herhangi bir yüksekliğinde şerit gibi oyuk açmak ve sonra duvarı iple üstten çekmek ve ittirmek suretiyle yıkım yapılmalı

  • Yıkılacak kısmın etrafında yapı yüksekliğinin en az iki katına eşit güvenlik güvenlik alanı bırakılmalı ve bu alan korkulukla çevrilmeli

  • Yıkılacak kısımlar yıkılmadan önce ve yıkım sırasında bol su ile ıslatılmalı, toz kalkmaması için gerekli önlemler alınmalı ve tozuşma halinde toz maskesi kullanılmalı

  • Boş alan bulunamaması gibi zorunlu nedenlerle bu hususun yerine getirilememesi halinde, yıkım sırasında fırlayacak parçaların etrafa zarar vermemesi için, yapı etrafı gerekli yükseklik ve dayanıklılıkta bir perde ile çevrilmeli

  • Elle yıkılacak duvarlar içi kurulacak iç kısım iskeleleri yerden en az 4 m yükseklikte yapılmalı



Yıkım İşlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği

  • Yıkım İşlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği

  • Binalardaki merdivenler ve bunların dayanakları en son yıkılmalı

  • Cam e ayna gibi kırıldığında tehlikeli olabilecek kısımlar, yıkıma başlamadan önce sökülüp uygun yerlere taşınmalı



Genel Önlemler

  • Genel Önlemler

  • İskeleler, sadece sorumlu ve yetkili teknik elemanın denetimi altında, tecrübeli iskelecilere kurdurulmalı ve sökülmeli

  • Dış iskeleler kurulduktan sonra iyice kontrol edilerek sağlam olduğu tespit edildikten ve imzalı teslim belgesi düzenlendikten sonra kullanıma alınmalı

  • İskeleler, yetkili biri tarafından her hafta kontrol edilmeli ve kaydedilmeli

  • İskelelerin taşıyabileceği azami yük ikaz levhalarında belirtilmeli ve iskelenin görünür yerine asılmalı, bu miktarın üzerinde yükleme yapılmamalı

  • İskele yakınında vinç ve benzeri ekipman kullanılması halinde, yüklerin iskeleye takılarak iskelelerin yıkılmasını engelleyecek önlemler alınmalı

  • İskeleler üzerine güvenli geçişi engelleyecek malzeme ve malzeme artığı konulmamalı

  • İskeleler üzerinde koşmak, zıplamak ve şakalaşmak kesinlikle olmamalı



Genel Önlemler

  • Genel Önlemler

  • İskelelerde mutlaka ara ve üst korkuluk olmak üzere iki adet korkuluk bulunmalı, alt korkuluk yerden 53 cm, üst korkuluk yerden 106 cm yükseklikte olmalı

  • İskele katlarından alet ve malzemelerin düşmesini önlemek üzere, döşeme dış kısmına 15 cm yüksekliğinde bir eteklik konulmalı

  • İskelelerde iki dikme arası, yük taşıyan iskelelerde 240 cm’den, yük taşımayan iskelelerde 300 cm’den fazla olmamalı

  • İskelelerde köprü vazifesi görecek geçitler 60 cm’den dar olmamalı, ayrıca korkulukları da bulunmalı

  • İskelelerde güvenli bir şekilde çıkış ve inişi sağlayacak uygun ve sağlam merdivenler olmalı

  • İskele üzerinde çalışanlar mutlaka emniyet kemeri kullanmalı ve kemer kancalarını sağlam yerlere takmalı



Yüklə 445 b.

Dostları ilə paylaş:




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin