Onderwijsinnovatie in Europa : Voorbeelden van goede praktijken uit tien Europese landen

2.4Samenvatting en conclusies

• 
  In Duitsland wordt de vernieuwing in het onderwijs geconcretiseerd in activiteiten op federaal vlak langs de programma’s van het BLK of via specifieke iniatieven van de af­zon­derlijke Länder. De prioriteiten zijn gelijklopend maar kunnen verschillen volgens de noden van een bepaald Land.
  
• 
  Dit heeft geleid tot een uitgebreid netwerk van pilootprojecten. De innoverende projecten (Modellvorhabe, Modellversuche enz.) sluiten evenals de Ne­der­landse nauw aan bij de prioriteiten van Accent op Talent.
  
• 
  Een belangrijk accent wordt gelegd op de initiële opleiding en de vorming van de leraren binnen deze projecten; de leraren in het beroeps- en technisch onderwijs krijgen een bij­zondere aandacht in verschillende projecten.
  
• 
  De gebieden waarrond op het vlak van innovatie in onderwijs en vorming wordt gewerkt, zijn ruimer dan deze van de Nederlandse AXIS-Stichting die zich beperkt tot de Bèta-vakken en de techniek.
  
• 
  In de meeste gevallen is er ook een soepele toepassing van de vigerende wetten voor de scholen die bij innoverende projecten betrokken zijn.
  
• 
  De innoverende projecten worden federaal of per Land ondersteund en begeleid, vaak door universiteiten. Er gaat veel aandacht naar de evaluatie van de resultaten van de projecten. Deze evaluatie heeft o.m. duidelijk gemaakt dat er problemen zijn in verband met de verspreiding van innovaties naar andere scholen toe.
  
• 
  De regionale leernetwerken, bestaande uit verschillende scholen die samenwerken rond één thema, blijken voorlopig het meeste potentieel te hebben naar het creëren van een multiplicatoreffect naar andere scholen in een bepaalde regio.
  

Bijlage: Enkele goede-praktijkvoorbeelden

De voorbeelden zijn gehaald uit de voorbeelden die men kan vinden op de website van de BLK Bund-Länder Kommission site - http://dbs.schule.de/blk_98.html - of op de websites van enkele van de Duitse Länder. De volledige lijst van de websites van de Duitse Länder vindt men op de web site: http://www.bildungsserver.de/zeigen.html?seite=450

Nr.	Naam Project	Instelling	AoT^82	Kernthema’s	Email / Website
1	Globalisierung (één van de vele projecten van deze school	Jakob-Fried-Schöllkopf-Schule Kircheim : Teck	AL, AS	Schoolontwikkelingsproces Bevorderen Teamontwikkeling Regionale onderwijs- en vormings­planning Projectonderwijs Internationalisering	Norbert Hauser Email: [e-mail] Website: www.jfs.de
2	STEBS Stärkung der Eigenständigkeit beruflicher Schulen (één van de vele pro­jecten op deze school)	Wirtschafts­gymnasium West - Stuttgart	AL, AS	Schoolontwikkelingsproces Nieuwe leermethodes Projectonderwijs Sociale vaardigheden Weiterentwicklung des lehrer­gewin­nungs- und Eistellungsverfahrens Internationalisering Geweld op school	Wilhelm Hartmann Email: [e-mail] Homepage: www.wg-west.de
3	Virtuellen Lern­ortes – Berufs­schu­le zur Lehrer­aus- und Fortbildung	Max Taut Schule/ Ober­stufen­zentrum Versorgungstechnik	AL	Virtuele bijscholing van leraars in regionaal verband Praktijkgerichte bijscholing Ontwikkeling van regionale teams	Reinhart Gruners / Ludger Piere Website: http://www.vlb-berlin.de
4	QILB Strategien und Massnahmen der kooperativen und kontinuierlichen Qualifizierung von Lehrpersonal in innnovativen Berufen – IT Berufe, Mechatroniker	Universität Erlangen (project opgezet voor scholen)	AL	Samenwerking met stageplaatsen bevorderen Lerarenopleiding om deze samenwerking te bevorderen Levenslang leren Gericht op innovatieve beroepen	Joerg Stender Email: [e-mail]-erlangen-de
5	Aus- und Weiterbildungspart-nerschaften in der Beruflichen Bildung	Modell­ver­such KOMPZET.RP + Berufsbil­dende Schu­le Wittlich + Aufsichts- und Dienst­leistungs-direktion (ADD) Trier	AL, AK	Regionale ontwikkeling beroeps­on­derwijs Band initiële vorming en na­vor­ming Ontwikkeling van een regionaal systeem van studieadvies en be­roepskeuze Lerende regio (Lernende Region) Geïntegreerd beroeps­onderwijs­plan	Martin Müller Email: [e-mail]
6	Der Berufeinstieg als eigenständige Phase der Lehrerbildung	Institut für Qualitäts­entwicklung an Schulen (QSH) Landesse­minar für bildende Schulen, Kronshagen	AL	Quality circles voor leraren Coachen van leraren / raadgevers voor jonge leraars Toekomst werkgroepen in de regio Team werking bevorderen	Website: http://s1teamlearn.de/b-1-PEBE
7	Modularisierung des Curriculums der Zwei­jährigen Berufs­fachschule Fach­rich­tung Kaufmännische Assistentin/Kaufmännischer Assistent für Fremdsprachen und Korrespondenz	Oskar Kämme­schule	AL	Modulariseren van het curriculum Zelfsturend leren bevorderen Teamwerking bevorderen	Frau Gottschalk Website: http://www.oks.de/projekt/_index.html
8	AufLösung des schultypen	Berufliche Schule - Münsingen	AL	Herstructurering van de drie afdelingen om een flexibeler leeraanbod aan te bieden Accent op meer algemene vaardigheden Teamwerk bevorderen	Email: [e-mail] Website: www.bsm.rt.schule-bw.de
9	Interne evaluatie	Gewerbliche Schule - Göppingen	AL	Anders evalueren Interne of zelf evaluatie Zelfstandig leren Nadruk op verwerven van vaardigheden voor kennis te leren verwerven en verwerken	E-Mail: [e-mail] Website: www.gs.gp.bw.schule.de
10	SELMA ‘Selbstler­nen in der gymna­sialen Oberstufe - Mathematik"	Ernst Bar­lach Gesamt­schule, Dinslaken	AL	Begeleid zelfstandig leren, vooral voor wiskunde Teamwerk voor leraar en leerlingen Cooperatief leren	Website: http://www.ebgs.de/Lehrer/SelMa/selhome.html
11	Labo (proef) school verboden aan de universiteit van Bielefeld. De school heeft een uitdrukkelijke aquariumfunctie voor het Land NRW	Laborschule Bielefeld Nordrhein-Westfalen (NRW) Versuch­schule van NRW		Voortdurende innovatie ingebed in het concept en de visie van de school Ontwikkelen van nieuwe vormen van onderwijzen en leren Ontwikkelen van nieuwe vormen van samenleven Teamwerk van leerlingen en leraren bevorderen Internationalisering bevorderen om innovatie te stimuleren Uitdrukkelijke wetenschappelijke begeleiding van de universiteit om steeds weer vernieuwing te bevorderen	Website: http://www.uni-bielefeld.de/LS/index1.htm